Makale Koleksiyonu

Bu koleksiyon için kalıcı URI

https://hdl.handle.net/20.500.12451/49

Listeleniyor 1 - 20 / 321

Fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (fetemm) temelli etkinliklerin 5. sınıf öğrencilerinin madde ve değişim ünitesindeki kavramları günlük yaşamla ilişkilendirmelerine etkisi
(Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, 2021) Akar, Hayriye; Yadigaroğlu, Mustafa
Bu araştırmanın amacı, 5. sınıf “Madde ve Değişim” ünitesine yönelik geliştirilen FeTeMM etkinliklerinin, öğrencilerin kavramları günlük yaşamla ilişkilendirme becerilerine etkisini araştırmaktır. Araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Nicel boyutta basit deneysel yöntem; nitel boyutta ise durum çalışması desenlerinden bütüncül tek durum deseninden yararlanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, 2017- 2018 eğitim öğretim yılında sosyoekonomik düzeyi orta derecede olan öğrencilerin öğrenim gördüğü bir devlet okulunun 5. sınıf öğrencilerinden 27 öğrenci (13 kız, 14 erkek) oluşturmaktadır. Araştırmanın nitel verileri için örneklem içinden rastgele belirlenen 7 öğrenci ile yarı yapılandırılmış mülakat yapılmıştır. Araştırma sürecinde etkinlikler beş hafta boyunca uygulanmıştır. Araştırmanın veri toplama araçları, araştırmacılar tarafından geliştirilen Günlük Yaşam Problemlerini Çözme Becerileri Testi (GYPÇBT), yarı yapılandırılmış görüşme formu, etkinlik kâğıtlarından oluşmaktadır. GYPÇBT ile elde edilen veriler parametrik testler ile görüşme formundan elde edilen veriler ise içerik analizi ile analiz edilmiştir. Etkinlikler ise “Mühendislik Tasarım Süreci Değerlendirme Rubriği (MTSDR)” kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda öğrencilerin ön test ve son test puanları arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. Ayrıca öğrencilerinin MTSDR puanlarında çalışmanın başından sonuna doğru bir artış görülmüştür. Öğrencilerin FeTeMM etkinlikleri ile ilgili eğlenceli olma, başarıyı artırma, sosyal becerilerini artırma ve öğrendiklerini günlük yaşama uygulama gibi olumlu görüşleri olduğu belirlenmiştir.
Ortaokul öğrencilerinin basit makineler ünitesi ile ilgili anlayışlarını ölçmeye yönelik bir test geliştirme çalışması
(Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, 2021) Özcan, Hasan; Çetinkaya, İsmail; Arık, Selçuk
Bu araştırmada, sekizinci sınıf öğrencilerinin Fen Bilimleri dersi basit makineler ünitesinin kazanımlarına yönelik akademik başarılarını ölçmek üzere bir test geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2017-2018 eğitim ve öğretim yılında Aksaray il merkezinde bir devlet ortaokulunda öğrenimine devam etmekte olan, basit makineler ünitesini tamamlamış 160 sekizinci sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Testin amacı dikkate alınarak alanyazın incelenmesi sonucunda 25 çoktan seçmeli sorudan oluşan madde havuzu hazırlanmıştır. Testin kapsam ve görünüş geçerliğini sağlamak üzere uzman görüşüne başvurulmuş ve 20 maddelik taslak test oluşturulmuştur. Taslak testin pilot uygulaması 24 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Pilot uygulama sonrasında yapılan madde analizi ile ortalama madde güçlük indeksi (pj=.57) ve ortalama madde ayırt edicilik indeksi (rjx=.50) belirlenmiştir. Testin güvenirliği ise KR-21 güvenirlik katsayısı (.741) hesaplanarak belirlenmiştir. Araştırmanın bulguları, “Basit Makineler Ünitesi Akademik Başarı Testinin” 18 çoktan seçmeli sorudan oluşan geçerli ve güvenilir bir test olduğunu göstermektedir.
Ortaokul öğrencilerinin mevsimler konusundaki anlayışlarının incelenmesi: bir karma yöntem araştırması
(Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, 2021) Özcan, Hasan; Birgin, Aytekin
Bu çalışmanın amacı 8. sınıf öğrencilerinin mevsimlerin oluşumu konusundaki anlayışlarını bütünleştirici karma yöntem kullanarak karşılaştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda önce nicel veriler, sonra nitel veriler son olarak da birleştirilmiş veriler incelenmiştir. Araştırma 2020–2021 öğretim yılının ilk yarısında İç Anadolu illerinden birinde toplam 7 okulda öğrenim gören ve “mevsimlerin oluşumu” konusuna ilişkin öğrenme sürecini tamamlamış sekizinci sınıf öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Nicel veriler için çoktan seçmeli 27 sorudan oluşan geçerliği ve güvenirliği sağlanmış bir başarı testi geliştirilmiştir. Nitel veriler için ise uzman görüşlerine başvurularak öğrenci çizimleri ve açıklamalarından yararlanılmıştır. Öğrencilerin çoktan seçmeli test puanlarının (%46,7), çizimlerinden elde edilen puanlarına (%38) göre daha yüksek olduğu izlenmekle birlikte aynı konulardaki başarı puanları paralel olarak artmış veya azalmıştır. Nicel ve nitel veriler incelendiğinde katılımcıların yetersiz bilgiye sahip oldukları veya yanılgı yaşadıkları kısmın; Dünya’nın hareketleri, eksen eğikliği ve uzaklık teorisi olduğu belirlenmiştir. Evrenin üç boyutu birlikte düşünüldüğünde, öğrencilerin mevsimlerin modelini, genellikle aynı bakış açısıyla çizdikleri saptanmıştır. Farklı bakış açıları kullanılarak hazırlanan sorularda ise zorlandıkları görülmüştür. Buradan hareketle ders kitapları ve öğretim etkinliklerinin öğrencilerin zihinlerinde oluşturduğu parçaları birleştirmede yetersiz kaldığı söylenebilir. Öğretim materyallerinde, evrenin farklı noktalarından görünümlerini içeren karşılaştırmalı çizimlere yer verilmesinin konu ile ilgili anlayışları geliştirmede fayda sağlayacağı düşünülmektedir.
On the norms of another form of r-circulant matrices with the hyper-fibonacci and lucas numbers
(Matematikçiler Derneği, 2020) Bahşi, Mustafa; Solak, Süleyman
In this paper, we compute the spectral norms of r− circulant matrices with the hyper-Fibonacci and hyper-Lucas numbers of the forms Fr = Circ − r(F (0) k , F (1) k , . . . , F (n−1) k ), Lr = Circ − r(L (0) k , L (1) k , . . . , L (n−1) k ) and their Hadamard and Kronecker products. For this, we firstly compute the spectral and Euclidean norms of circulant matrices of the forms F = Circ(F (0) k , F (1) k , . . . , F (n−1) k ) and L = Circ(L (0) k , L (1) k , . . . , L (n−1) k ). Moreover, we give some examples related to special cases of our results
Öğrencilerin fen projelerinin insan vücudundaki sistemler yönünden içerik analizi
(Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 2020) Çeken, Ramazan
Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programında (FBDÖP) insan vücudunda yer alan sistemlerin yapısı ve işleyişi önemli bir yere sahiptir. İlgili içeriklere, her sınıf düzeyinde doğrudan veya dolaylı olacak şekilde yer verilmektedir. Söz konusu içerikler, güncel yaşamla olan sıkı ilişkisi nedeni ile farklı disiplinler ile birlikte öğrenme-öğretme etkinliklerinde yer alabilmektedir. Bu bağlamda ilgili konu içeriklerinin MEB ve TÜBİTAK işbirliği ile gerçekleştirilen öğrenci projelerine de konu olduğu görülmektedir. Söz konusu projelerde yer alan vücut sistemleri (VS) ile ilgili içeriklerin hangi bağlamda ele alındığının ortaya konulması, öğrencilerin bu tür konuları öğrenme süreçlerinin anlaşılabilmesine imkan tanır. Nitel araştırma türlerinden betimsel taramaya uygun olarak gerçekleştirilen bu çalışmada 2006-2018 yılları arasında gerçekleştirilen projelerin, VS ile ilgili içerikler bakımından analizi gerçekleştirilmiştir. Analiz birimi olarak “VS ile ilgili içerikler” belirlenmiştir. Kataloglarında yer alan ilgili proje içerikleri, belirlenen analiz birimi bakımından içerik analizine tabi tutulmuştur. Kategorilerin geçerlik ve güvenirliğini arttırmak için kategori oluşturma süreci farklı zamanlarda tekrar edilmiş, uzman görüşü alınarak bulguların gerçekten analiz birimi ile ilgili olup olmadığına karar verilmiştir. Sonuçlar, 720 adet fen projesi içinden, VS ile ilgili içerikleri doğrudan içeren 41 adet çalışmanın olduğunu göstermektedir. Bu durum, etkileri doğrudan algılanabilen VS’nin öğrenme sürecinde oldukça soyut kalabildiğini ortaya koymaktadır. Benzer bir durum projelerde ele alınan makro düzeydeki diğer konular için de söz konusudur. Yetişkinlerin, çocukların makro ve mikro düzeyde olabilen veya soyut kalan bazı kavramların öğrenilmesi sürecinde başka uygulamalar ile onları desteklemesi gerekmektedir. Bu tür durumlarda öğretmenlerin, öğrencileri bu çalışmanın kapsamında incelenen Proje Tabanlı Öğrenme (PTÖ) ürünlerinde kullanıldığı gibi somut öğrenme etkinlikleri oluşturmaya veya etkili öğrenme stratejilerini uygulamaya yönlendirmeleri faydalı bir yol olabilir.
Some properties of generalized frank matrices
(Murat TOSUN, 2020) Mersin, Efruz Özlem; Bahşi, Mustafa; Maden, Ayse Dilek
In this paper, we first introduce a new generalization of Frank matrix which is a lower Hessenberg matrix. Then, we examine its algebraic structure, determinant, inverse, LU decomposition and characteristic polynomial.
STEM’e yönelik tutum ölçeğinin türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması
(Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanlığı, 2019) Özcan, Hasan; Koca, Esra
Bu çalışmanın amacı ortaokul öğrencilerinin STEM’e yönelik tutumlarını belirlemek amacıyla Friday Eğitimde Yenilikçilik Enstitüsü (2012) tarafından geliştirilen STEM’e yönelik tutum ölçeğinin Türkçeye uyarlanarak geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmaktır. Çalışmanın örneklemi, 2017-2018 eğitim öğretim yılı güz döneminde Türkiye’nin farklı coğrafi bölgesinde yer alan 3 büyükşehrin merkez ilçesine bağlı ortaokulların 6, 7 ve 8. sınıflarında öğrenim görmekte olan öğrencilerden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi ile seçilmiştir (n= 1323). Ölçeğin orijinali 37 maddeden oluşmakta olup 5’li likert tipinde düzenlenmiştir. Uyarlanan ölçekten elde edilen veriler, orijinal ölçeğin dört faktörlü yapısına uygunluğunun incelenmesi için Doğrulayıcı Faktör Analizi’ne (DFA) tabi tutulmuştur. DFA sonucu orijinal faktör yapısının korunduğu gözlemlenmiştir. Ölçeğin güvenirliği, ölçeğin tamamı ve faktörleri için iç tutarlılık katsayısı ile kontrol edilmiştir. Elde edilen Cronbach Alpha katsayısı ölçeğin tamamı için .91; matematik faktörü için .86; fen faktörü için .87; mühendislik ve teknoloji faktörü için .86; 21. yüzyıl becerileri faktörü için .88 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen bu sonuçlara göre STEM’e yönelik tutum ölçeği geçerli ve güvenilir olarak Türkçeye uyarlanmıştır.
Ortaokul matematik öğretmeni adaylarının origami dersinde edindikleri deneyimler
(Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, 2019) Avcu,Seher; Avcu, Ramazan
Bu çalışmada ortaokul matematik öğretmeniadaylarının seçmeli origami dersi kapsamındaorigamiyle ilgili edindikleri deneyimlerin açığaçıkarılması amaçlanmıştır. Araştırmanın katılımcıları2017–2018 akademik yılının bahar döneminde birdevlet üniversitesinde ilköğretim matematiköğretmenliği lisans programına kayıtlı olan 19 son sınıföğretmen adayıdır. Araştırmanın verileri, katılımcıgözlemler ve yapılandırılmış mülakatlar yoluyla eldeedilmiştir. Veriler içerik analiz yöntemlerindentümevarımsal analiz yöntemi kullanılarak analizedilmiştir. Yazarlar sürekli karşılaştırmalı analiztekniğini kullanarak verileri açık kodlama işlemine tabitutmuşlardır. Benzer kodlar bir araya getirilerekkategoriler ve temalar oluşturulmuştur. Son olarak,araştırmacılar bağımsız olarak yaptıkları kodlamalarıkontrol etmiş ve birkaç oturum sonrasında analizlerüzerinde fikir birliğine varmışlardır. Verilerin analizinegöre öğretmen adaylarının origami dersinde edindiklerideneyimler şu dört kategori altında toplanmıştır:origaminin öğrencilerin bireysel gelişimlerini (bilişsel,duyuşsal ve psikomotor gelişim) desteklemedekirolüyle ilgili deneyimler, origaminin matematiköğretimindeki rolüyle ilgili deneyimler, origamininmatematik öğretimindeki sınırlılıklarıyla ilgilideneyimler ve matematik öğretiminde origamikullanılırken dikkat edilmesi gereken hususlarla ilgilideneyimler. Çalışmanın bulgularından yola çıkılarakileride yapılabilecek araştırmalarla ilgili önerilerdebulunulmuştur.
Investigation of preservice science teachers’ views about science and technology
(Akademisyenler Birliği Derneği, 2019) Özcan, Hasan; Yılmaz, Şirin
Data access, data follow up and analysis and the ability to keep up with advances in science and technologyand to transfer these into persons’ daily lives are some of the characteristics needed by societies. Thesecharacteristics are listed among the specific characteristics including science and technology literacy,comprehension of science and technology purposes and science and technology integration. For this reason,many countries have updated the curriculums in order to follow and keep up with the innovations, and theyinclude the nature of the advances in science, technology and the interactions of technology with thescience-society-environment. Hence, in this case, investigation, a qualitative research design was used andit was aimed to put forward opinions of preservice science teachers (n= 49) about science and technology.Science and technology definitions and purposes, developed by the researchers, were used as a datacollection tool and open-ended questions were used to reveal the opinions of preservice science teachersand the relations between the two concepts. Descriptive analysis and content analyses were used for dataanalysis and the researchers met sporadically and continued their analyses until they received the highestrate among the coders. Considering the answers of the preservice teachers about the relation betweenscience and technology based on these analyses, it was ascertained that they had given similar answers andthe concepts of science and technology were understood as two interwoven concepts, used in conjunction.Thus, it was observed that pre-service teachers generally associated the concept of science with research,curiosity, and imagination and that they associated the concept of technology with the concepts of providingconvenience in life, and science/science products, and advances.
An investigation of middle school students’ views about konya science center
(Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019) Özcan, Hasan; Demirel, Ramazan; Ergül, Soner
In this study, it was aimed to reveal middle school students’ views about Konya Science Center. The study was conducted with 40 fifth and sixth-grade students from a public school in the 2nd term of the education year 2017–2018. A case study methodology was used as a qualitative research design. As a data collection tool, a form including open- ended questions about Konya Science Center was used both before and after visiting the science center. Besides, semi-structured interviews were carried out with the students after the visit. A content analysis technique was used to analyze the research data. The findings showed that the participants had some experience about the affordances and limitations of science centers after the visit. Students expressed that science centers help them develop new scientific ideas and that they are interesting and intriguing. Also, they expressed that there are too many scientific activities to implement in the science center. Based on the research findings, school principals are suggested to increase the number of visits to science centers. Besides, it should be emphasized that science center visits are not just for fun but for having students learn and consolidate the curriculum learning objectives.
Fizik Ders Kitaplarının Modern Fizik Bölümlerinde Son Yıllarda Yapılan Değişimler Hakkında Uzman, Öğretmen ve Öğretmen Adaylarının Görüşlerinin Karşılaştırılması
(Tayfun Taşbilek, 2018) Eryılmaz Muştu, Özlem; Şen, Ahmet İlhan
Yapılan araştırmalar öğrencilerin fizik konularını anlamakta zorlandıklarını ve ortaöğretim konuları içerisinde en çok zorlandıkları konuların başında modern fizik konularının olduğunu göstermektedir. Öğrencilerin fizik derslerini daha zevkli öğrenebilmeleri ve başarılı olabilmelerine etki eden faktörler arasında öğretmen, öğretim programı, fizik kitapları, eğitim teknolojisi, güncel hayat bağlantıları, öğretim metotları ve öğrenci ilgi alanları ön plandadır. Ders kitapları; öğretim programlarında yer alan konulara ait bilgileri, planlı ve düzenli bir biçimde inceleyip açıklayan, bilgi kaynağı olarak öğrenciyi yönlendiren temel dökümanlardır. Ders kitaplarının öğretim programın felsefesini en iyi şekilde yansıtması gerekmektedir. Bu çalışmada Türkiye’de uygulanan iki farklı öğretim programı ve bu programlara göre hazırlanan ders kitaplarının modern fizik konularının karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma grubunu fizik dersi öğretim programının hazırlanmasında görev almış 7 uzman, MEB bağlı ortaöğretim okullarında görev yapan 20 fizik öğretmeni ve eğitim fakültesi fizik öğretmenliği programında 5.sınıfta öğrenim gören, modern fizik ve modern fizik öğretimi derslerini almış 18 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak kitap değerlendirme anketi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları incelendiğinde fizik öğretmen adaylarının ve fizik öğretmenlerinin, görüşlerinin çoğunlukla ortak olduğunu, fizik eğitimi uzmanlarının ise farklı görüşler sunduğu görülmektedir.
Ortaokul Öğrencileri İçin Geometriye Yönelik İnanç Ölçeği Geliştirme Çalışması
(Halil İbrahim AKYÜZ, 2018) Ünlü, Meliha; Ertekin, Erhan
Bu çalışmada, ortaokul öğrencilerinin geometriye yönelik inançlarını belirlemekte kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın yürütülmesinde ilgili literatürden yararlanarak inanç maddeleri oluşturulmuş, kapsam geçerliliğinin sağlanması amacıyla uzman görüşüne başvurulmuştur. Toplam 32 maddeden oluşan taslak ölçek araştırmaya katılan 324 ortaokul öğrencisine uygulanmış, eldee dilen verilerle testin yapı geçerliğini sağlamak için öncelikle açımlayıcı,sonrasında doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Geçerlik için ayrıca madde toplam korelasyonları ve madde ayırt edicilik indeksleri hesaplanmıştır. Faktör analizi sonucunda beşli likert tipindeki ölçeğin 16 maddeden oluşan 3 faktörlü bir yapıda olduğuna karar verilmiştir. Güvenirlik analizleri sonucu ölçeğe ait Cronbach alfa 0,755 olarak hesaplanmıştır.
Determination of Needs In-service Training (INSET) for Chemistry Teachers' Technological Pedagogical Content Knowledge (TPACK)
(Balıkesir Üniv. Necatibey Eğitim Fakültesi, 2016) Demircioğlu, Gökhan; Yadigaroğlu, Mustafa; Demircioğlu, Hülya
Changes and developments in technology occurred in recent years inevitably effect the educationsystem. Today, technology and education appear as two contents that are being used together. This casenecessitated teachers to follow technological changes and developments specifically in education which is animportant part of the education system. The purpose of this study is to determine chemistry teachers'requirements of TPACK model for in-service training. To this study, 37 chemistry teachers, working at Trabzoncity center, joined. In this study, "mixed method" is used because of the qualitative and quantitative datacollection technique. In this study, Recognition Survey of In-service Training Needs and semi-structuredinterviews are used as the data collection tool. Acquired data reveals that chemistry teachers can't use technologyefficiently in their classes and they are very lack for TPACK model. In other words, it is confirmed that teachersjoined this study are in need of technology usage and especially TPACK model for in-service training.
Evaluation of Post-Earthquake Mathematics Education Processes By Mathematics Teachers In The Region: Kahramanmaraş Case
(Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2023) Özyıldırım Gümüş, Feride
This study aims to examine the post-earthquake mathematics education processes in Kahramanmaraş from the mathematics teachers’ perspective working in the same region. For this purpose, a purposive sampling method was used and six mathematics teachers who volunteered to participate in this study were interviewed among the mathematics teachers who performed educational activities in public schools in the Kahramanmaraş region both before and after the earthquake. A semi-structured interview form was used during the interviews. In the interview form, in addition to the questions about demographic characteristics, the question "How were the education and training processes carried out after the earthquake?" was asked and the teachers shared their experiences and observations. Phenomenological design, one of the qualitative research methods, was adopted as the research design because it was appropriate for the purpose of this study. Content analysis was employed for data analysis. The analyses were conducted with the MAXQDA Analytical Pro 2022 program. The findings were grouped under six salient themes: starting classes, motivation for the educational process, the process of 8th-grade students, teaching materials and supplies, measurement and evaluation activities, and students' school attendance. Among these themes, there were three sub-themes under the starting classes theme: start dates of classes, feelings when attending classes and activities during classes. Under the theme of motivation for the educational process, there were two sub-themes: difficulty getting motivated and becoming motivated easily. Under the theme of the process of 8th-grade students, there were two sub-themes: came to a complete standstill and continued from where it left off. There were no sub-themes in the other three themes. Teachers mostly made discourses on the themes of opening schools and being motivated for the education process.
The Reflection of TIMSS Mathematics Subtest Performance In a Middle-Sized City
(Dokuz Eylül Üniversitesi, 2023) Özyıldırım Gümüş, Feride; Atılgan, Oğuzhan
The aim of this study was to examine the performance of fifth grade students, who are studying in a middle-sized city in the Central Anatolia region, on an achievement test consisting of TIMSS mathematics subtest items, in terms of learning area, cognitive level, and gender variables. To achieve this aim, a quantitative research method was used, and a relational survey was conducted. Firstly, validity and reliability study were conducted with 154 fifth grade students for an achievement test created based on the distribution of learning area and cognitive level of the items announced by official institutions for the fourth grade level of TIMSS mathematics subtests. Then, the actual study was carried out with 333 fifth grade students. According to the results, the students showed the highest performance in items at the highest cognitive level, which is the reasoning level, in all three learning areas (numbers and operations, geometry and measurement, data). In terms of learning area, the students showed the highest performance in data, while the lowest performance was exhibited in numbers and operations. When the results were examined according to gender, it was found that there were significant gender differences in the scores belonging to the applying level of the numbers and operations learning area and the knowing and applying levels of the geometry and measurement learning area.
Finansal Okuryazarlık ve Matematik Başarısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: İlkokul Düzeyinde Derinlemesine Bir Analiz
(Dokuz Eylül Üniversitesi, 2024) Rukiye, Bayram; Türker Biber, Belma
Bu araştırmanın amacı; ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin finansal okuryazarlık tutum ve davranış düzeyleri ile matematik başarısı arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Araştırmada, öğrencilerin finansal okuryazarlık düzeyleri belirlenmiş, bu düzeylerin matematik başarısı ile arasındaki ilişki çeşitli demografik değişkenler de dikkate alınarak ortaya çıkarılmıştır. Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılan çalışmanın örneklem grubunu, büyük bir ilin merkez ve ilçelerindeki devlet okullarının 4. sınıfında öğrenim gören 674 gönüllü ilkokul öğrencisi oluşturmaktadır. Marmara Finansal Okuryazarlık Tutum ve Davranış Ölçeği uygulanarak toplanan verilerin analizi sürecinde bağımsız örneklem t-test, tek yönlü varyans analizi (Anova) ve posthoc testlerden yararlanılarak değişkenler arasındaki ilişkiler ortaya çıkarılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; öğrencilerin finansal okuryazarlık düzeylerinin yüksek olduğu, finansal okuryazarlık düzeyleri ve matematik başarıları arasında anlamlı ve pozitif yönde bir ilişki olduğu saptanmıştır. Ebeveyn meslekleri ve eğitim durumları, anne gelir düzeyi, harçlık harcama alışkanlığı ile öğrencilerin finansal okuryazarlık düzeyleri arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. Cinsiyet, babanın gelir düzeyi, harçlık alma sıklığı, okul tipine göre öğrencilerin finansal okuryazarlık düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. İlkokuldan mezun olacak öğrencilerin matematik başarısı ve finansal okuryazarlık durumlarının farklı değişkenler bakımından incelenmesi yönüyle bu araştırmanın bulguları öğretmenlere, öğretmen adaylarına, öğretim programı hazırlayıcılarına ve ailelere önemli bilgiler sunmaktadır. Araştırma sonuçlarının ışığında, finansal okuryazarlık becerilerinin erken yaşta edinilmesini destekleyen aile eğitimlerine ve öğretim programlarının bu yönde geliştirilmesine,
Project guidance self-efficacy scale: Validity and reliability study
(İzzet Kara, 2025) Güneş, Perihan; Çakırlar Altuntaş, Esra; Yılmaz, Miraç
Self-Efficacy scale for teachers. The items of the scale were prepared as a result of examining the literature on self-efficacy and project-making. In the first stage, the scale, which contains 40 items, was applied to a total of 578 teachers working in different branches in 7 geographical regions of T & uuml;rkiye. The collected data were used to perform exploratory factor analysis (N=199) and confirmatory factor analysis (N=379). As a result of the exploratory factor analysis, it was determined that the scale, which was reduced to 19 items, had a 3-factor structure (project topic selection guidance, project implementation guidance, and project reporting guidance). The confirmatory factor analysis showed a good fit of the 19-item three-factor structure. The results revealed Cronbach's Alpha coefficient (alpha=.96) and McDonald's Omega (omega=.96) in the exploratory factor analysis data set, indicating a good internal consistency for the overall scale; and Cronbach's Alpha coefficient (alpha=.95.) and McDonald's Omega (omega=.95) in the confirmatory factor analysis data set, reflecting an excellent internal consistency. The results of the study show that the developed project guidance self-efficacy scale has good psychometric properties and reliability to measure teachers' self-efficacy for project guidance.
A new approach to tridiagonal matrices related to the Sylvester-Kac matrix
(Bulgarian Academy of Sciences, 2025) Mersin, Efruz Özlem; Bahşi, Mustafa
The Sylvester-Kac matrix, a well-known tridiagonal matrix, has been extensively studied for over a century, with various generalizations explored in the literature. This paper introduces a new type of tridiagonal matrix, where the matrix entries are defined by an integer sequence, setting it apart from the classical Sylvester-Kac matrix. The aim of this paper is to investigate several fundamental properties of this generalized matrix, including its algebraic structure, determinant, inverse, LU decomposition, characteristic polynomial, and various norms.
Leonardo's bivariate and complex polynomials (vol 28, pg 115, 2022)
(Bulgarian Academy of Sciences, 2025) Mersin, Efruz Özlem
The present notice provides the corrected forms of the generating functions for Leonardo polynomials, Leonardo bivariate polynomials, and Leonardo complex bivariate polynomials, which were previously presented in [1] by Mangueira, Vieira, Alves, and Catarino. We first recall the definitions of these polynomials given in [1].
Mitigation effect of grape seed extract against cadmium-induced hormonal toxicity in common carp (Cyprinus carpio)
(Springer Nature, 2025) Korkmaz, Nuh; Erdoğan, Kenan; Örün, Gül Nihal; Erkmen, Belda; Doğru, Mehmet ilker; Doğru, Arzu; Polat, Hüseyin; Örün, İbrahim
Background Cadmium (Cd), a highly toxic heavy metal, poses a significant threat to aquatic organisms by disrupting endocrine and metabolic processes. Its bioaccumulation in fish can impair hormonal regulation, leading to growth suppression, stress, and thyroid dysfunction. Alternative strategies using natural compounds are being explored to mitigate these toxic effects in aquaculture. Objective In this study, the protective potential of grape (Vitis vinifera L.) seed extract (GSE) against the toxic effects of cadmium (Cd) on growth hormone, stress hormones, and thyroid hormones in common carp (Cyprinus carpio L.) was investigated for the first time. Methods A total of 420 common carp (average weight: 75±5.0 g; average length: 15±2.0 cm) were used, and the experiments were conducted over acute (4 days) and subchronic (30 days) periods. The fish were randomly divided into seven groups, including a control group, a vehicle group (ethanol), a cadmium-only group (20 ppb), two groups receiving GSE alone (5 mg/kg and 10 mg/kg), and two groups receiving cadmium combined with GSE (5 mg/kg and 10 mg/kg). The GSE dosages were calculated based on the body weight of each fish (mg of extract per kg of fish body weight) and administered daily via gavage. Results Cadmium exposure caused significant hormonal disruptions in common carp, including reductions in growth hormone, insulin-like growth factor 1, thyroid-stimulating hormone, and triiodothyronine levels, along with elevations in cortisol and thyroxine levels during both acute and subchronic exposure periods (P<0.05). Grape seed extract treatment mitigated many of these effects, particularly in the acute phase. It improved growth hormone and insulin-like growth factor 1 levels, reduced elevated cortisol concentrations, and notably increased free triiodothyronine levels, thereby contributing to the partial restoration of thyroid hormone balance. However, in the subchronic period, some hormonal disruptions-especially reduced growth hormone levels-persisted despite GSE administration. Conclusions These findings suggest that GSE may serve as a natural protective agent against heavy metal toxicity (Cd) and offer an alternative solution in aquaculture.

Güncel Gönderiler