Aksaray efsanelerinin tasnifi üzerine bir değerlendirme

Gökçen Kayabaşı, Rabia; Aydoğan, Tuba

Aksaray efsanelerinin tasnifi üzerine bir değerlendirme

dc.authorid	0000-0002-6147-7916
dc.authorid	0000-0003-1169-6245
dc.contributor.author	Gökçen Kayabaşı, Rabia
dc.contributor.author	Aydoğan, Tuba
dc.date.accessioned	2020-04-02T05:34:34Z
dc.date.available	2020-04-02T05:34:34Z
dc.date.issued	2018
dc.department	Eğitim Fakültesi
dc.description.abstract	Halk edebiyatının anlatmaya dayalı türlerinden olan efsaneler; belirli bir yer, kişi ya da olay hakkında inanılarak anlatılan, genellikle olağanüstü özelliklere sahip, sanatsal üslup kaygısından yoksun kısa anlatılardır. Efsaneler; içinden çıktığı toplumun inancı, tarihi, değer yargıları, gelenek ve görenekleri, duyguları, umutları kısacası tüm kültürel unsurları hakkında bilgi veren halk ürünleridir. Efsanelerin en önemli özelliği, bir inanç sistemi içerisinde gelişip bu inanç sisteminin bir ürünü olmalarıdır. Günümüz dünyasında hızla gelişen teknolojinin sözlü kültür ürünlerine olumsuz etkisi, söz uçar yazı kalır sözüyle özetlenebilecek ürünlerin unutulması ihtimali ve değişen sosyolojik unsurlar; bu ürünlerin gelecek nesillere aktarılabilmesi için yazılı hale getirilmesini zorunlu kılmıştır. Derleme çalışması sonucu elde edilen metinlerin yazıya aktarılması ve anlamlandırılabilmesi için; bilimsel araştırmaların ilk aşaması olan tasnif çalışmalarının yapılması büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmalar ile efsanelerin tanımı, özellikleri daha iyi bir şekilde ifade edilip, diğer anlatım türleri içerisindeki konumu ve farklılıkları daha net görülebilmektedir. Ayrıca efsanelerin; konularına, mekânlarına, motiflerine, kahramanlarının özelliklerine göre sınıflandırılması, efsane türünün müstakil konumun belirlenmesi ve diğer türlerle farklı ve benzer yanlarının ortaya konulabilmesi açısından da oldukça önemlidir. Bu çalışmada; Aksaray ilinin coğrafi, tarihi ve kültürel açıdan önemine vurgu yapılarak şehrin, özelde efsane türü genel anlamda halk edebiyatının sözlü ürünleri bakımından önemi belirtilmiştir. Genel olarak efsane tanımları, yabancı ve yerli halk edebiyatı araştırmacılarının efsane tasniflerini üzerinde durularak, Aksaray’da derlenen ve yazılı kaynaklardan elde edilen 150 efsane metninin, bu akademik çalışmalar ışığında tasnifine yer verilmiştir. Tasnife tâbi tutulan Aksaray efsanelerinin genel değerlendirilmesi yapılmış, birtakım çıkarımlarda bulunulmuş ve son bölümde, her gruptan seçilen örnek efsane metinlerine yer verilmiştir.
dc.description.abstract	Being one of the oral narrative based types of folk literature, legends are short narratives told about a specific place, person, or event by the people who believed in them, consisted of extraordinary characteristics generally, and lacked artistic style. Legends are public products giving information about the belief, history, value judgements, traditions, emotions, hopes, in short, all the cultural elements of the society in which they are born. The most important feature of legends is that they develop within a belief system and then become its product. The negative effect of the rapidly developing technology in today’s world on oral.
dc.identifier.doi	10.12981/motif.479
dc.identifier.endpage	173	en_US
dc.identifier.issn	1308-4445
dc.identifier.issue	23	en_US
dc.identifier.startpage	159	en_US
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.12981/motif.479
dc.identifier.uri	https://hdl.handle.net/20.500.12451/7473
dc.identifier.volume	11	en_US
dc.indekslendigikaynak	TR-Dizin
dc.language.iso	tr
dc.publisher	Motif Yayıncılık
dc.relation.ispartof	Motif Akademi Halkbilimi Dergisi
dc.relation.publicationcategory	Makale - Uluslararası Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subject	Efsane
dc.subject	Aksaray Efsaneleri
dc.subject	Tasnif
dc.subject	Türk Mitolojisi
dc.subject	Türk İnanç Sistemi
dc.subject	Legend
dc.subject	Aksaray Legends
dc.subject	Classification
dc.subject	Turkish Mythology
dc.subject	Turkish Belief System
dc.title	Aksaray efsanelerinin tasnifi üzerine bir değerlendirme
dc.title.alternative	an assessment on classifıcation of aksaray legends
dc.type	Article