Aksaray efsanelerinin tasnifi üzerine bir değerlendirme
Yükleniyor...
Tarih
2018
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Motif Yayıncılık
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Halk edebiyatının anlatmaya dayalı türlerinden olan efsaneler; belirli bir yer, kişi ya da olay hakkında inanılarak anlatılan, genellikle olağanüstü özelliklere sahip, sanatsal üslup kaygısından yoksun kısa anlatılardır. Efsaneler; içinden çıktığı toplumun inancı, tarihi, değer yargıları, gelenek ve görenekleri, duyguları, umutları kısacası tüm kültürel unsurları hakkında bilgi veren halk ürünleridir. Efsanelerin en önemli özelliği, bir inanç sistemi içerisinde gelişip bu inanç sisteminin bir ürünü olmalarıdır. Günümüz dünyasında hızla gelişen teknolojinin sözlü kültür ürünlerine olumsuz etkisi, söz uçar yazı kalır sözüyle özetlenebilecek ürünlerin unutulması ihtimali ve değişen sosyolojik unsurlar; bu ürünlerin gelecek nesillere aktarılabilmesi için yazılı hale getirilmesini zorunlu kılmıştır. Derleme çalışması sonucu elde edilen metinlerin yazıya aktarılması ve anlamlandırılabilmesi için; bilimsel araştırmaların ilk aşaması olan tasnif çalışmalarının yapılması büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmalar ile efsanelerin tanımı, özellikleri daha iyi bir şekilde ifade edilip, diğer anlatım türleri içerisindeki konumu ve farklılıkları daha net görülebilmektedir. Ayrıca efsanelerin; konularına, mekânlarına, motiflerine, kahramanlarının özelliklerine göre sınıflandırılması, efsane türünün müstakil konumun belirlenmesi ve diğer türlerle farklı ve benzer yanlarının ortaya konulabilmesi açısından da oldukça önemlidir. Bu çalışmada; Aksaray ilinin coğrafi, tarihi ve kültürel açıdan önemine vurgu yapılarak şehrin, özelde efsane türü genel anlamda halk edebiyatının sözlü ürünleri bakımından önemi belirtilmiştir. Genel olarak efsane tanımları, yabancı ve yerli halk edebiyatı araştırmacılarının efsane tasniflerini üzerinde durularak, Aksaray’da derlenen ve yazılı kaynaklardan elde edilen 150 efsane metninin, bu akademik çalışmalar ışığında tasnifine yer verilmiştir. Tasnife tâbi tutulan Aksaray efsanelerinin genel değerlendirilmesi yapılmış, birtakım çıkarımlarda bulunulmuş ve son bölümde, her gruptan seçilen örnek efsane metinlerine yer verilmiştir.
Being one of the oral narrative based types of folk literature, legends are short narratives told about a specific place, person, or event by the people who believed in them, consisted of extraordinary characteristics generally, and lacked artistic style. Legends are public products giving information about the belief, history, value judgements, traditions, emotions, hopes, in short, all the cultural elements of the society in which they are born. The most important feature of legends is that they develop within a belief system and then become its product. The negative effect of the rapidly developing technology in today’s world on oral.
Being one of the oral narrative based types of folk literature, legends are short narratives told about a specific place, person, or event by the people who believed in them, consisted of extraordinary characteristics generally, and lacked artistic style. Legends are public products giving information about the belief, history, value judgements, traditions, emotions, hopes, in short, all the cultural elements of the society in which they are born. The most important feature of legends is that they develop within a belief system and then become its product. The negative effect of the rapidly developing technology in today’s world on oral.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Efsane, Aksaray Efsaneleri, Tasnif, Türk Mitolojisi, Türk İnanç Sistemi, Legend, Aksaray Legends, Classification, Turkish Mythology, Turkish Belief System
Kaynak
Motif Akademi Halkbilimi Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
11
Sayı
23
