Doğal yumurta kabuğu kullanılarak reaktif siyah 5 adsorpsiyonunun yapay sinir ağları ile modellenmesi

Çimen Mesutoğlu, Özgül

Doğal yumurta kabuğu kullanılarak reaktif siyah 5 adsorpsiyonunun yapay sinir ağları ile modellenmesi

dc.authorid	0000-0002-6704-8645
dc.contributor.author	Çimen Mesutoğlu, Özgül
dc.date.accessioned	2024-06-28T05:51:30Z
dc.date.available	2024-06-28T05:51:30Z
dc.date.issued	2024
dc.department	Mühendislik Fakültesi
dc.description.abstract	Bu çalışmada doğal bir materyal olan doğal yumurta kabuğu (DYK) kullanılarak adsorpsiyon prosesi ile Reaktif Siyah 5 (RS5) boyarmaddesinin sulu çözeltilerden giderimi ve modellenmesi amaçlanmıştır. Adsorpsiyon çalışması için pH, başlangıç boyarmadde konsantrasyonu, temas süresi, adsorban miktarı ve sıcaklık parametreleri araştırılmıştır. Adsorpsiyon deneyleri kesikli sistemle gerçekleştirilmiş olup, optimum şartlar altında (pH 6, 60 dk temas süresi, 1 g DYK, 25 °C, 150 rpm karıştırma hızı, 400 mg/L başlangıç RS5 konsantrasyonu) yapılan adsorpsiyon çalışmasında %99 giderim verimi elde edilmiştir. Ayrıca çalışmada izoterm ve kinetik modeller incelenmiştir. Langmuir adsorpsiyon izotermine ve yalancı ikinci dereceden kinetik modele uyumlu bir adsorpsiyon mekanizması olduğu görülmüştür. DYK’nın RB5’i maksimum adsorplama kapasitesi ise 56.2 mg/g olarak bulunmuştur. RS5 boyarmaddesinin gideriminde deneysel parametrelerin adsorpsiyona etkileri göz önüne alınarak Yapay Sinir Ağı (YSA) modeli geliştirilmiştir. YSA model analizinden %99’luk bir korelasyon ile çıktı parametresinin tahmin edilebildiği görülmüştür. Böylece DYK’nın sulardan RS5 uzaklaştırılmasında YSA’nın kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.
dc.description.abstract	In this study, it was aimed to remove and model Reactive Black 5 (RB5) dyestuff from aqueous solutions by adsorption process using a natural material, natural eggshell (NES). For the adsorption study, pH, initial dyestuff concentration, contact time, adsorbent amount and temperature parameters were investigated. Adsorption experiments were carried out with batch system, and RB5 removal efficiency was obtained as 99 % in the adsorption study performed under optimum adsorption conditions (pH 6, 60 min contact time, 0.5 g DYK, 25 °C, 150 rpm stirring speed, 400 mg/g initial RB5 concentration). In addition, isotherm and kinetic investigations were also carried out in the study. It was found to have a mechanism compatible with the Langmuir adsorption isotherm and pseudo-second-order kinetic model. The maximum adsorption capacity of RB5 of NES was found to be 56.2 mg/g. Artificial Neural Network (ANN) model was developed considering the effects of experimental parameters on adsorption in the removal of RB5 dyestuff. It has been seen that the output parameter can be estimated with a 99% correlation from the ANN model analysis. Thus, it was concluded that ANN can be used to remove RB5 from NES from waters.
dc.identifier.doi	10.28948/ngumuh.1300143
dc.identifier.endpage	138	en_US
dc.identifier.issue	1	en_US
dc.identifier.startpage	131	en_US
dc.identifier.uri	https:/dx.doi.org/10.28948/ngumuh.1300143
dc.identifier.uri	https://hdl.handle.net/20.500.12451/11972
dc.identifier.volume	13	en_US
dc.indekslendigikaynak	TR-Dizin
dc.language.iso	tr
dc.publisher	Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
dc.relation.ispartof	Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi
dc.relation.publicationcategory	Makale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subject	Adsorpsiyon
dc.subject	Modelleme
dc.subject	Reaktif Siyah 5
dc.subject	YSA
dc.subject	Doğal Yumurta Kabuğu
dc.subject	Adsorption
dc.subject	ANN
dc.subject	Eggshell
dc.subject	Modelling
dc.subject	Reactive black 5
dc.title	Doğal yumurta kabuğu kullanılarak reaktif siyah 5 adsorpsiyonunun yapay sinir ağları ile modellenmesi
dc.title.alternative	Modelling of reactive black 5 adsorption with artificial neural networks using natural eggshell
dc.type	Article