Eryaman bölgesi (ankara) yeraltısularında 18O, 2H ve 3H dağılımı

Başkent Ankara’nın batısında bulunan Eryaman’da bazı bölgelerde kuyularla sulanan yeşil alanlarda çimlerde ve ağaçlarda kuruma ve anormallikler gözlenmektedir. Bu sorunun kaynağını araştırmak amacıyla pilot bir çalışma alanı seçilmiştir. Bu alanda yeraltı sularının kimyasal özellikleri ve sulamada önem taşıyan önemli kimyasal parametrelerin dağılımı ve bu dağılımın akifer litolojisi ve dinamiği ile ilişkisi araştırılmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda yeraltı sularının duraylı izotop (18O, 2H) ve trityum (TU)dağılımı incelenmiştir. Örnekleme yapılan alanda hidrojeolojik olarak Miyosen yaşlı çörtlü kireçtaşı,marn, kiltaşı, alt seviyelerde çakıl taşından oluşan ve güneye doğru eva porit oluşumları da içeren birim(Beypazarı veya Hançili Formasyonu), onunla yanal geçişli olan andezit ve aglomeralar ve Miyosen birimleri üzerinde uyumsuz olarak bulunan çakıltaşı-kumtaşından oluşan Pliyosen birimi olmak üzere üç sistem bulunmaktadır. 2008, 2010 ve 2015 yılı sulama mevsimine ait analiz sonuçlarına göre sularınoksijen-18 içerikleri 2008, 2010 ve 2015 yılları için sırasıyla; (-8.3 ile -10.47), (-7.43 ile -9.74), (-8.10 ile-10.48); döteryum içerikleri (-61.03 ile -82.47), (-59.98 ile -76.02), (-60.50 ile -74.47); trityum içerikleri ise (0.00 ile 7.0), (0.00 ile 5.80), (0.00 ile 4.61) arasında değişmektedir. Duraylı izotop ve trityum dağlımı kuyu derinliğine karşı anlamlı tepki vermemekle birlikte ana akım yolu boyunca daha derin dolaşımlı(daha yaşlı) suların katkısıyla oksijen-18 ve döteryumda negatifleşme, trityumda sıfıra yaklaşma gözlenmektedir.

In Eryaman region, located in the western part of Ankara lawns and trees are irrigated with groundwater and some abnormalities is observed with the trees and grasses . A study area was chosen in order to investigate the source of the problem in Eryaman region where these problems started to intensify. In this area, chemical properties of groundwater and distribution of important chemical parameters which are important for irrigation and its relation with aquifer lithology and dynamics are investigated. In this context, the stable isotope (18O, 2H) and tritium (TU) contents of groundwater were investigated. In the study area, three main sub systems are descripted as hydrogeologically; (1) Miocene aged cherty limestone, marl, claystone, conglomerate at the lower levels and evaporite formations towards south (Beypazarı or Hançili Formation), (2) andesites and agglomerates which are laterally transitive with Miocene sediments and (3) conglomerate-sandstone which are unconformably overlain on the Miocene units. According to the results of the analysis for the irrigation season of 2008, 2010 and 2015, oxygen18 content changes from -8.3 to -10.47, from -7.43 to -9.74 and from -8.10 to -10.48); deuterium content changes from -61.03 to -82.47, from -59.98 to -76.02, from -60.50 to -74.47; tritium content changes from 0.00 to 7.0, from 0.00 to 5.80, and 0.00 to 4.61, respectively. Although stable isotope and tritium distribution do not react significantly to the depth of the well, negativity in oxygen-18 and deuterium and depletion in tritium are observed with the contribution of deeper circulation (older) water along the main flow path.