Ayrımların eşiğinde hanefi-maturidi tefsir geleneği imkanı ve özgünlüğü
| dc.authorid | 0000-0003-3365-0627 | |
| dc.contributor.author | Karatas, Ali | |
| dc.contributor.author | Gengil, Veysel | |
| dc.date.accessioned | 2024-08-06T08:17:09Z | |
| dc.date.available | 2024-08-06T08:17:09Z | |
| dc.date.issued | 2024 | |
| dc.department | İslami İlimler Fakültesi | |
| dc.description.abstract | Bu makale, Ehl-i Sünnet Tefsir Geleneğinin tek tip olmadığını ve aslında bu gelenek içerisinde -kısmen farklılaşsa da -temel kabuller ve yöntem açısından Hanefî-Mâtürîdî düşüncesi merkezinde inşa edilmiş tefsirlerin de bulunabileceği şeklindeki bir hipotezi temellendirmeyi konu ve hedef edinmiştir. Bu maksatla öncelikle rivayet ve dirayet tefsiri ayrımının Hanefî-Mâtürîdî geleneğinde farklı bir duruma işaret ettiği tartışılacak ve hipotez bu bağlamda değerlendirilecektir. Tefsir geleneğinin neredeyse on dört asırlık uzun bir dönemden oluşması nedeniyle çalışma Ebû Hanife (ö. 150/767), Ebû Mansûr el-Mâtürîdî ve Ömer en-Nesefi (ö. 537/1142) ile sınırlı tutulmuştur. Bu çerçevede öncelikle Ebû Hanife’nin Kur’ân âyetlerine yönelik tasnifi ile tefsir kaynaklarının Kur’ân’ı anlamadaki rolü üzerinde durulmuştur. Ardından Mâtürîdî’nin bilgi nazariyesine temas edilmiştir. Zira Mâtürîdî, Te’vîlâtü’l-Kur’ân adlı eserini esasen bilgi nazariyesi merkezinde oluşturmuştur. Bu husus aynı zamanda onun, söz konusu eserinin girişinde zikrettiği şartların daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacaktır. Bunun içinde makalede Te’vîlâtü’l-Kur’ân şarihi Alâüddîn es-Semerkandî’nin (ö. 539/1144) açıklamalarından yararlanılmıştır. Tefsir Geleneğinde Hanefî-Mâtürîdî çizgisinin takip edildiğini delillendirmek adına Ömer en-Nesefî’nin et-Teysîr fi’t-Tefsîr adlı eser, tefsirin kaynakları bağlamında mukayeseli bir yöntem ile incelenmiştir. Eserlerin mukayesesi neticesinde -her bir müfessirin biricik olması nedeniyle kısmi farklılıklar olsa daNesefî’nin Mâtürîdî’yi takip ettiği görülmüştür. Böylece Ehl-i Sünnet Tefsir Geleneğinde baskın bir rol üstlenen anlayıştan farklı bir damarın bulunduğu neticesine varılmıştır. | |
| dc.description.abstract | This article aims to substantiate the following hypothesis: Ahl al-Sunnah tafs?r tradition is not uniform; within this tradition, although partially differentiated, there are tafsirs that are centered on ?anaf?-M?tur?d? thought in terms of basic assumptions and methodology. For this purpose, first of all, the distinction between riw?yah and dir?yah tafs?r in the Hanaf?-M?tur?d? tradition are discussed; then the distinctions between are elaborated; finally, the hypothesis will be evaluated in this context. Since the tafs?r tradition spans a long period back of almost fourteen centuries, the study is limited to Ab? Han?fa (d. 150/767), Ab? Mans?r al-M?tur?d? and ‘Umar al-Nasaf? (d. 537/1142). In this framework, firstly, Ab? Han?fa’s classification of Qur’?nic verses and the role of tafsir sources in understanding the Qur'?n are emphasized. Then, al-M?tur?d?’s theory of knowledge is touched upon as al-M?tur?d?’s work, Ta’w?l?t al-Qur’?n, is essentially structured around the theory of knowledge. This issue will also contribute to a better understanding of the conditions he mentions in the introduction of the work in question. While doing this, the commentator of Ta’w?l?t al-Qur’?n, ?Al?? al-D?n al-Samarqand?’s (d. 539/1144) interpretations were utilized. To prove that the Hanaf?-M?tur?d? line is followed in the tradition of tafs?r, al-Nasaf?’s al-Tays?r fi’t-Tafs?r is analyzed with a comparative method in the context of the sources of tafs?r. As a result of the comparison, it is seen that al-Nasaf? follows al-M?tur?d?, although there are partial differences due to the uniqueness of each tafs?r. Thus, it has been concluded that there is a different tendency from the understanding that assumes a dominant role in the Ahl al-Sunnah Tafs?r Tradition. | |
| dc.identifier.endpage | 82 | en_US |
| dc.identifier.issn | 2148-5631 | |
| dc.identifier.issn | 2148-8134 | |
| dc.identifier.issue | 21 | en_US |
| dc.identifier.uri | https://doi.org/10.30523/mutefekkir.1501156 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12451/12353 | |
| dc.identifier.volume | 11 | en_US |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Aksaray Üniversitesi | |
| dc.relation.publicationcategory | Makale - Uluslararası Hakemli Dergi - Başka Kurum Yazarı | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | Tefsir | |
| dc.subject | Kur’ân | |
| dc.subject | Ebû Hanîfe | |
| dc.subject | Mâtürîdî | |
| dc.subject | Ömer en-Nesefî | |
| dc.subject | Tafs?r | |
| dc.subject | Qur’?n | |
| dc.subject | Ab? Han?fa | |
| dc.subject | M?tur?d? | |
| dc.subject | Umar al-Nasaf? | |
| dc.title | Ayrımların eşiğinde hanefi-maturidi tefsir geleneği imkanı ve özgünlüğü | |
| dc.title.alternative | Hanaf?-M?tur?d? tafs?r tradition on the borders of distinctions: the possibility and originality | |
| dc.type | Article |
