Osmanlı idadilerindeki ders dağılımlarına göre muhasebenin bir matematiksel alt disiplin olduğu varsayımının araştırılması (1890-1915)

Muhasebe, defter tutma sanatı olarak başlayıp bağımsız bir bilimsel nitelik kazandığı dönemlere kadar uzun süre mate- matikle yakın ilişkide görülmüştür. Hatta bu ilişki muhasebenin daha çok bir matematiksel alt disiplin olduğu varsayımı üzerinden kurgulanmıştır. Yirminci yüzyıl başlarına kadar görülebilen bu ilişkinin takibi muhasebenin bilimsel birikimi ve niteliğini değerlendirmek için önemlidir. Bu doğrultuda çalışmada Osmanlı okullarında muhasebe eğitimi kronolojik olarak ele alınmış, ilgili okullar arasında ortaöğretim seviyesinde en yaygın olan ve bünyesinde muhasebe eğitimi verildiği bilinen idadiler ayrıca incelenmiştir. Muhasebenin bir matematiksel alt disiplin olarak kabul edildiğine dair tarihi örnekler sunulmuş, muhasebe ve matematik eğitiminin ne ölçüde aynı öğretmenler tarafından verildiğinin tespit edilmesi için idadilerde 1890-1915 dönemini kapsayan bir araştırma yapılmıştır. Bu kapsamda idadilerde muhasebe dersi veren öğret- menlerin bu ders dışında anlattıkları diğer dersler arşiv belgeleri üzerinden belirlenerek, ders türü ve ders gruplarına göre sayısal dağılımları yapılmıştır. Araştırmanın bulguları idadilerde muhasebe dersini anlatan öğretmenlerin diğer derslere oranla matematik derslerini daha fazla yürüttüklerini göstermiştir. Bu yönüyle çalışma muhasebenin matematikle olan tarihsel ilişkisini ortak eğitimciler üzerinden destekleyerek literatüre katkı sağlamayı hedeflemiştir. Takip eden çalışmalarda, muhasebe ve matematik eğitimlerinin bir arada verilmesine yönelik alternatif tarihi eserlerin tahlili, ilgili dönemlerde muhasebe eğitiminin ekseriyetle matematik eğitimcileri tarafından verildiğine dair alternatif eğitim kurumlarında araştır- malar ve ortak branşlaşmaya dair örnekler ele alınabilir.