Eros ‘Aşk’ ile Psykhe ‘Ruh’ anlatısının arkeolojik veriler ışığında ikonografik ve sanat eleştirel yöntemle çözümlenmesi
[ X ]
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
M. Nezih Başgelen
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Yunan ve Roma mitolojisi, aşk, kıskançlık, dostluk, mücadele ve öfke gibi pek çok insani özelliği ve duyguyu tanrılara, yarı tanrılara ve kahramanlara yükleyerek sayısız hikaye sunmaktadır. Antik Yunan mitolojisinde kültürler Eros’a, bazı özel yeteneklere sahip olan, tanrısal anlamlar yüklediler. Örneğin sevgi ve aşk tanrısı gibi. Mitolojik temalı birçok sanat eserinde karşımıza çıkan Eros, sembolik bir figür olmasıyla birlikte, aynı zamanda yüksek derecede zeka sergileyen, hileye başvuran ve kahraman olan tanrısal bir karakterdir. Doğa üstü kehanetlere sahip olup, geçmişi ve geleceği görebilir. Eros kelimesi etimolojik olarak aşk, sevgi ve arzu anlamları taşır. Aynı zamanda tutku ile karşısındakini sevmeyi, bağlılığı ve ona aşık olmayı temsil eder. Türkçeye ruh olarak çevirdiğimiz kelime, Yunanca metinlerde- ki psykhe kelimesidir. Ruh kelimesine karşılık olarak kabul edilen kavramlar, her dilde farklı bir etimo- lojik, tarihsel, dinî, felsefi ve kültürel bir kökene dayanmakta ve çok geniş ve derin bir sanat alanının izlerini taşımaktadır. Çoğu zaman ruh olarak bildiğimiz psykhe’nin kimi zaman hayalet anlamında da kullanıldığı görülür. Antik Çağ boyunca Eros ile ilişkilendirilen pek çok mitolojik olay bilinmektedir. Eros’a ait bilinen en önemli ve en ünlü olan mitos Psykhe ile yaşadığı aşkı anlatan ve sonradan Roma Dönemi'nde de süregelen mitostur. “Eros ‘Aşk” ile Psykhe ‘Ruh’ mitosu, çağlar boyunca anlatısal bir metin olduğundan yüzlerce yıldır mozaik sanatı, heykel sanatı, seramik sanatı, tiyatro, sinema, medya, moda, müzik, popüler kültür gibi pek çok alanda yaşatılmıştır. Arkeolojik veriler ışığında Eros ve Psykhe çifti tasvirleri, ölümden çok aşkın, birlikte olmanın ve evliliğin birer sembolüdür. Eros ve Psykhe’nin anlatıldığı sanat eserleri tasvirlerinde aşk teması birbirinin aynısı olarak sürekli işlenmiştir. Bu temadaki eserler ortaya konulurken estetik de gözardı edilmemiştir. Özellikle aşkın estetiği ön plandadır. Eros ve Psykhe tasvirlerinde aşkı temsil eden öpücük teması birçok sanat eserinde özellikle vurgulanmıştır. Bu izleyene aşk ve sevginin yanında bağlılığı da çağrıştırır.
There are many fairy tales about the gods, half god sand heroes at Greekand Roman Mytology and they feel like the humanbeings, love, friendship, jealousy and an danger can be seen at these tales. At the ancient Greek mytology; Eros has some special talents of the gods. Eros is a symbolic figure, he is a clever, cheater and divine character. He has clair voyance ability so he can feel the future and past unknown events. Eros word means love, like and passion. He symbolises to love somebody with a deep passion and loyalty. The spirit in Turkish word means Psykhe in Greek mytology. Meaning of the spirit differs frome achculture, spirit word has historical, religious, philosophical and culturel roots. Sometimes the spirit Psyke word is used instead of the ghost meaning. There are many myto- logical tales about Eros. The most important tale; in another word; mythos is about the love between Eros and Psykhe. Eros “Love” and Psykhe “The spirit” mythos has been used at mosaic art, statue art, ceramic art, drama, cinema, fashion, music and at the popular culture. According to the archaeologi- cal data; the pictures of Eros and Psyke couple symbolises love after death and the marriage. Love theme can be seen at the art works about Eros and Psykhe. Also the aesthetic approach can only be seen at these artworks. Especially the aesthetic of love is important. Kiss symbol is used which is representing the love theme at the art works about Eros and Psykhe, this symbol is also represent the loyalty.
There are many fairy tales about the gods, half god sand heroes at Greekand Roman Mytology and they feel like the humanbeings, love, friendship, jealousy and an danger can be seen at these tales. At the ancient Greek mytology; Eros has some special talents of the gods. Eros is a symbolic figure, he is a clever, cheater and divine character. He has clair voyance ability so he can feel the future and past unknown events. Eros word means love, like and passion. He symbolises to love somebody with a deep passion and loyalty. The spirit in Turkish word means Psykhe in Greek mytology. Meaning of the spirit differs frome achculture, spirit word has historical, religious, philosophical and culturel roots. Sometimes the spirit Psyke word is used instead of the ghost meaning. There are many myto- logical tales about Eros. The most important tale; in another word; mythos is about the love between Eros and Psykhe. Eros “Love” and Psykhe “The spirit” mythos has been used at mosaic art, statue art, ceramic art, drama, cinema, fashion, music and at the popular culture. According to the archaeologi- cal data; the pictures of Eros and Psyke couple symbolises love after death and the marriage. Love theme can be seen at the art works about Eros and Psykhe. Also the aesthetic approach can only be seen at these artworks. Especially the aesthetic of love is important. Kiss symbol is used which is representing the love theme at the art works about Eros and Psykhe, this symbol is also represent the loyalty.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Love, Psykhe ‘Ruh, Eros
Kaynak
Arkeoloji ve Sanat
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
172
