Ontolojik yaklaşımda mahallenin fragmanına Sultan filmi üzerinden bakmak

Bu çalışmada ele alınan 1978 yapımı Sultan filmi mahallenin nabzının attığı gündelik hayatı tüm gerçekliğiyle anlatan öyküsüyle kentsel modernite krizi ve mahallelinin direnişine sosyolojik olarak çok yönlü bir perspektif sunmaktadır. Filmin çözümlenmesinde sosyoloji disiplininden yararlanılmasının yanı sıra, filmde yaratılan hayatlar üzerinde ontolojik düşünmek için felsefeye başvurulmuştur. Bunun nedeni filozofların felsefi sistemlerinin kökeninde toplumsal düşüncenin yer alması ve birikimli olarak gelişen bu düşüncelerinin sosyolojiye arka plan oluşturmasıdır. Bu nedenle, mahallenin fragmanının sosyolojik patikası çeşitli felsefi görüşlerle sorgulanmaktadır. Mahallenin fragmanını oluşturan mekân ve toplum ilişkisi gündelik hayata sirayet ederek ontolojik bir yapıya bürünmektedir. Böylece, gündelik hayatın verili alanlarını biçimlendiren insan ilişkileri, aşk, sevgi ve hüzün ontolojik anlamda gecekondu mahallesinin felsefi temelini oluşturmaktadır. Toplum sorunlarına duyarsız kalamayan Yavuz Turgul filmlerinin temasında mekân önemli bir unsurdur. Kapitalizmin ürettiği mekân algısında gecekondu mahallesinin kentsel ranttan kurtarma mücadelesini gündelik yaşamın akışı içerisinde bireyin mahalleyle bağlanan zincirinde varoluşunun anlamını hüznü, sevgisi, neşesi ve geçim derdi üzerinden analiz etmek çalışmanın temel amacıdır. Henry Lefebvre’nin mekân üretimiyle ilgili ortaya koyduğu teorik çerçeve ontolojik yaklaşımla ele alınacaktır. Kolektif tüketimin kent tezahürü olarak gündelik hayat, arabesk, reklam ve mahalle kültürü, çalışmada odaklanan konulardır. Buna ek olarak, mekân birliği, eril tahakküm, duygusal bağlılıklar ve mahallelinin mekânlarıyla ilgili ortak menfaatleri mahallenin temsil ettiği karakterler üzerinden değerlendirilmeye çalışılacaktır.

The Sultan movie made in 1978, which is discussed in this study, offers a sociologically versatile perspective to the crisis of urban modernity and the resistance of its inhabitants with its story that tells the daily life taken by the neighborhood’s pulse in all its reality. In addition to benefit from the discipline of sociology in the analysis of the film, philosophy has been applied to think ontologically on the lives created in the film. The reason for this is that social thought is at the root of the philosophical systems of philosophers and that these thoughts that develop cumulatively form the background of sociology. Therefore, the sociological pathway of the fragment of the neighborhood is questioned by various philosophical views. The relationship between space and society, which forms the fragment of the neighborhood, takes on an ontological structure by feeding into daily life. Thus, human relations, love, affection, and sadness, which constitute ascribed areas of daily life, form the philosophical basis of the slum in the ontological sense. Space is an important element in the theme of Yavuz Turgul films, who can’t remain insensitive to social problems. The main purpose of the study is to analyze the struggle of the slum from the urban rent in the perception of space produced by capitalism, the meaning of the existence of the individual in the chain connected with the neighborhood which is through their sadness, love, joy and struggles to earn a living in the flow of daily life. The theoretical framework that Henry Lefebvre put forward regarding the production of space will be discussed with an ontological approach. Daily life, arabesque, advertising, and neighborhood culture as the urban manifestation of collective consumption are the focus of the study. Also, spatial unity, masculine domination, emotional attachments, and joint interests of the neighborhood’s spaces will be evaluated through the characters represented by the neighborhood.