Dinî gruplarda hegemonik işleyiş mekanizması

Sarmış, Mustafa

Dinî gruplarda hegemonik işleyiş mekanizması

dc.contributor.author	Sarmış, Mustafa
dc.date.accessioned	2025-09-11T11:18:41Z
dc.date.available	2025-09-11T11:18:41Z
dc.date.issued	2022
dc.department	İslami İlimler Fakültesi
dc.description.abstract	Bu makalenin amacı; dinî grupların sosyal yapısal temel unsurlarının üyeler üzerindeki etkilerini, üyelerin dinî gruplara yönelmelerini sağlayan güdüleri, grupla bütünleşmelerini sağlayan ögeleri ortaya çıkarmak ve söz konusu faktörlerin üyelerde bir hegemonyaya yol açıp açmadığını belirleyerek bu hegemonik unsurların bir işleyiş mekanizması üzerinden üyeleri yönlendirip yönlendirmediğini inceleme altına almaktır. Makalede grupların yapısal özellikleri ve üyelerin gruplara yönelik tutum ve davranışları teorik açıdan sosyal psikolojik bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Bu kapsamda sosyal etki ve uyma konusu başta olmak üzere itaat, boyun eğme, özdeşleşme ve benimseme olguları, grup-üye arasındaki etkileşimler ve gruplar arası ilişki biçimleri hegemonya kavramıyla bağlantılı olarak araştırılmaktadır. Makalede yorumlayıcı sosyal bilimsel yaklaşım çerçevesinde ideal tip yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda Türkiye’deki tarikat ve cemaatlere yönelik gerçekleştirilmiş çalışmalar doküman analizi yöntemiyle incelenmiş, aynı zamanda araştırmacının çeşitli gözlemleri dikkate alınarak hegemonyaya yol açabilecek özellikler on başlık altında toplanmıştır.
dc.description.abstract	The purpose of this article is to reveal the effects of the social structural basic elements of religious groups on the members, the motives that enable the members to lead to religious groups, the elements that enable them to integrate with the group and to determine whether these factors cause to hegemony in the members and to examine whether these hegemonic elements direct the members through a functioning mechanism. In the article, the structural features of the groups and the attitudes and behaviors of the members towards the groups are discussed theoretically by using the social-psychological approach. In this context, especially along with the concepts of social influence and compliance, some terms such as obedience, submission, identification and adoption, interactions between group and members, and forms of relations between groups are investigated in relation to the concept of hegemony. In the article, the ideal type method was used within the interpretive social scientific approach framework. In this context, the studies carried out for orders and communities in Turkey were examined by the document analysis method. At the same time, the features that could lead to hegemony were organized under ten headings by taking into account the various observations of the researcher.
dc.identifier.doi	10.33227/auifd.1072155
dc.identifier.endpage	354
dc.identifier.issn	1301-0522 / 1309-2057
dc.identifier.issue	1
dc.identifier.startpage	321
dc.identifier.uri	https://doi.org/10.33227/auifd.1072155
dc.identifier.uri	https://hdl.handle.net/20.500.12451/14328
dc.identifier.volume	63
dc.indekslendigikaynak	TR-Dizin
dc.institutionauthor	Sarmış, Mustafa
dc.institutionauthorid	0000-0003-0363-4861
dc.language.iso	tr
dc.publisher	Ankara Üniversitesi
dc.relation.ispartof	Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
dc.relation.publicationcategory	Makale - Uluslararası Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subject	Din Sosyolojisi
dc.subject	Dinî Gruplar
dc.subject	Sosyal Psikoloji
dc.subject	Hegemonya
dc.subject	Tarikat
dc.subject	Cemaat
dc.subject	İdeal Tip
dc.subject	Sociology of Religion
dc.subject	Religious Groups
dc.subject	Social Psychology
dc.subject	Hegemony
dc.subject	Order
dc.subject	Community
dc.subject	Ideal Type
dc.title	Dinî gruplarda hegemonik işleyiş mekanizması
dc.type	Article