Cumhuriyetin ilk kadın kimyacılarından Remziye Reşid’in (Remziye Hisar) Paris Sorbonne Üniversitesindeki lisans dönemi (1925-1928)

Remziye Hisar, Cumhuriyetin ilanından sonra lisans ve doktorasını Avrupa’da yapan ilk kadınlardandır. Öğrenci olarak yurt- dışındaki ilk deneyimi Paris Sorbonne Üniversitesi Fen Fakültesi’nde tamamladığı kimya lisansıdır. 1924’te Paris’e gelişinden itibaren fen bilimleri için gerekli matematik alt yapısını edinmeye ve Fen Fakültesindeki dersleri takip etmeye çalışmıştır. O zamanki tam adıyla Emine Remziye Reşid bir Avrupa üniversitesinde bilim okumayı öğretmenlik yaptığı günlerden beri istemekteydi. Bu yöndeki girişimleri Paris’e geldikten bir süre sonra sonuç vermiş ve 1925 senesi başında Maarif Vekâletinin yarım tahsisatla desteklediği talebelerinden olmuştur. Aynı senenin Ekim ayında ise tam tahsisatlı asıl talebelik hakkını kazanmıştır. Remziye Reşid 1925-1928 arasında aldığı tatbiki kimya, umumi kimya ve biyokimya sertifikaları ile lisansını tamamlamıştır. 1928’den itibaren doktora hedefiyle genel fizik sertifikası için hazırlanmaya başlamış, ancak doktorayı tamamlayamadan 1929/1930’da yurda dönmüştür. Eşi Ahmed Reşid Süreyya (Gürsey) 1925’te İstanbul’a döndükten sonra Remziye Reşid öğrenciliğinin büyük kısmında orada doğan kızı Deha, 1925’te Paris’e gelen kız kardeşi Fatma Güzide ve oğlu Feza ile birlikte yaşamıştır. Bu yazı, onun Paris’e ilk gelişinden 1928 sonuna kadar olan süredeki akademik, kişisel ve ailevi yaşamını yeni bulgular ışığında açıklamaya çalışmaktadır. Çalışmanın ana kaynağı Cumhuriyet Arşivindeki evraklardır.