Beklemesiz akış tipi çizelgeleme problemlerinin analizi ve hibrit dağınık arama yöntemi ile çözümü
| dc.authorid | 0000-0001-5416-4914 | |
| dc.contributor.author | Başar, Ramazan | |
| dc.date.accessioned | 2023-01-04T06:51:37Z | |
| dc.date.available | 2023-01-04T06:51:37Z | |
| dc.date.issued | 2022 | |
| dc.department | Mühendislik Fakültesi | |
| dc.description.abstract | Beklemesiz Akış Tipi Çizelgeleme (BATÇ), pratik uygulamalarından dolayı kapsamlı bir araştırma alanıdır. BATÇ problemlerinde işler, makinelerde kesintisiz olarak işlem görmek zorundadır. Bir işin tüm makinelerde işlenme süresi boyunca, makineler bekleyebilir fakat işler kesintisiz olarak işlenmelidir. Amaç ise makinelerin boşta bekleme süresini en aza indirmektir. BATÇ problemlerinin çoğunluğunda toplam gecikmenin ve maksimum tamamlanma zamanının minimizasyonu olmak üzere, iki performans ölçüsü göz önünde bulundurulur. Literatürde, son yirmi beş yılda BATÇ ile ilgili yapılan çalışmalar analiz edilmiştir. BATÇ problemlerinin çözümü ile ilgili geliştirilen kesin ve yaklaşık çözüm veren yöntemler incelenmiştir. Literatürde 1 ve 2 makineli problemler için optimum çözüm veren matematiksel yöntemler bulunurken, 3 ve daha fazla makineli problemler için standart zamanda optimum çözüm veren bir yöntem bulunmamaktadır. Kabul edilebilir bir süre içerisinde m makine içeren problemlere optimum ya da optimuma yakın çözümler üretebilmek için sezgisel ve meta sezgisel yöntemler geliştirilmektedir. Bu çalışmada, BATÇ problemlerinin çözümü için Hibrit Dağınık Arama (HDA) yöntemi önerilmiştir. Önerilen yöntem, literatürde iyi bilinen kıyaslama problemleri yardımı ile test edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, Hibrit Uyarlanabilir Öğrenme Yaklaşım (HUÖY) algoritması ve Hibrit Karınca Kolonileri Optimizasyon (HKKO) algoritması ile kıyaslanmıştır. Amaç fonksiyonu olarak maksimum tamamlanma zamanının minimizasyonu seçilmiştir. Elde edilen çözüm sonuçları, önerilen HDA yönteminin BATÇ problemlerinin çözümünde etkili olduğunu göstermiştir. | |
| dc.description.abstract | No-wait flow shop (NWFS) is extensively research area due to its practical applications. In NWFS, jobs are processed in machines without interruption. During the schedule period, machines can wait, but jobs cannot wait. The aim is to minimize the idle time for machines. The majority of NWFS, two performance measures are consid-ered: minimization of total delay and minimization of the makespan. The researches on the NWFS in the last twenty-five years have been analysed from the literature. The methods developed for the solution of the NWFS, which give exact and approximate solutions, have been examined. While there are mathematical methods that give optimum solutions for 1 and 2 machine problems in the literature, there is no method that provides optimum solutions in standard time for problems with 3 or more machines. The difference methods are developed in order to produce optimum or near-optimum solutions to m-machine problems in an acceptable time. A Hybrid Scatter Search Method (HSSM) is proposed for solving the NWFS. The developed HSSM tested with the well-known benchmarking instances in the literature. The results obtained were compared with the Hybrid Adaptive Learning Approach algorithm and the Hybrid Ant Colonies Optimization algorithm. The objective function is makespan minimization. According to solutions, the proposed HSSM is an effective metaheuristic to solve NWFS. | |
| dc.identifier.doi | 10.28979/jarnas.936151 | |
| dc.identifier.endpage | 308 | en_US |
| dc.identifier.issn | 2757-5195 | |
| dc.identifier.issue | 2 | en_US |
| dc.identifier.startpage | 293 | en_US |
| dc.identifier.uri | https:/dx.doi.org/10.28979/jarnas.936151 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12451/9801 | |
| dc.identifier.volume | 8 | en_US |
| dc.indekslendigikaynak | TR-Dizin | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü | |
| dc.relation.ispartof | Journal of advanced research in natural and applied sciences (Online) | |
| dc.relation.publicationcategory | Makale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | Akış Tipi | |
| dc.subject | Beklemesiz Çizelgeleme | |
| dc.subject | Hibrit Dağınık Arama | |
| dc.subject | Tamamlanma Zamanı | |
| dc.subject | Flow Shop | |
| dc.subject | No-wait Scheduling | |
| dc.subject | Hybrid Scatter Search | |
| dc.subject | Makespan | |
| dc.title | Beklemesiz akış tipi çizelgeleme problemlerinin analizi ve hibrit dağınık arama yöntemi ile çözümü | |
| dc.title.alternative | Analysis of no-wait flow shop scheduling problems and solving with hybrid scatter search method | |
| dc.type | Article |
