Seküler etik mümkün mü?: Aliya İzzetbeğoviç’te etiğin seküler imkanına ilişkin felsefi bir soruşturma
Loading...
Date
2018
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Türk Felsefe Derneği
Access Rights
info:eu-repo/semantics/openAccess
Abstract
Bütün bir düşünce tarihi boyunca merkezi bir tartışma alanı olarak etik, çok katmanlı ilişkiler ağı içerisinde pek çok filozof tarafından ele alınmıştır. Klasik ve modern dönemlerde olduğu gibi günümüzde de felsefi düşüncenin gündeminde olan etik, çeşitli açılardan özellikle de kaynağı ve otonomluğu bağlamında tartışılmaya devam etmektedir. Etiğin kaynağı, evrenselleştirilebilirliği ve otonomluğuna dair bir tartışmada farklı bağlamlarla Tanrı/din-ahlak ilişkisi gündeme gelmektedir. Bu çalışma, etiğin imkânına dair bir konuşmayı hangi temeller üzerinden gerçekleştirebileceğimizi, bunun yanı sıra dinden ve/ya Tanrı’dan bağımsız bir etikten söz edilip edilemeyeceğini, bir başka ifadeyle etiğin otonomluğuna dair bir tartışmayı çağdaş İslam düşüncesinin parlak bir ismi olan Aliya İzzetbeğoviç örneğinden sürdürmeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın başlığında özellikle etik kelimesinin tercih edilmesinin bu tartışmanın Aliya tarafından modern dönemleri ve modern yöntemleri dikkate alarak gerçekleştirilen bir tartışma olduğunu ima etmektedir. Bununla birlikte metin içerisinde etik ve ahlak arasında bir ayrıma gidilmemektedir. Yaşadığı çağın bir ahlak krizine işaret ettiğinin farkında olan Aliya, etiğin natüralist, yararcı ve duygucu yöntemlerle temellendirilemeyeceğini, olması gerekenler alanı olarak etiğin ancak metafizik bir zeminden yükselebileceğini belirtmektedir. Aliya’ya göre ‘olması gereken’lerin alanı olarak ideal bir düzleme yerleşen etik, olan ile arasında kapatılamayan bir mesafeyi dikkate almayı, dolayısıyla, teori ile pratik arasında bir ayrım yapmayı gerekli kılmaktadır. Bu çerçevede seküler etiğin imkânına dair bir tartışma yürüten Aliya, teorik olarak seküler etiğe imkân tanımazken; pratikte bunun mümkün olabileceğine işaret etmektedir.
Throughout the history of thought, many philosophers have dealt with ethics as a central area of discussion. Ethics, which is one of the main points of philosophical thinking, as in classical and modern times, continues to be discussed in various aspects, especially in the context of its source and autonomy. In a discussion of the source, universalisability and autonomy of ethics, the relationship between God / religion and morality comes into question in different contexts. This study aims to maintain a discussion about the possibility of ethics from the example of Alija Izzetbeugovich, who is a bright name of contemporary Islamic thought. It also raises a debate on the autonomy of ethics, in other words, whether or not an ethics independent from religion and / or God. Especially the preference of the word “ethics” in the title of the study implies that this discussion is made by Aliya by taking into account modern periods and modern methods. However, there is no distinction between ethics and morals in the text. Aliya, who is aware of the fact that his age is in a moral crisis, states that ethics cannot be based on naturalistic, utilitarian and sentimental methods, ethics can only rise from a metaphysical basis. According to Aliya, ethics, which is placed in ideal platform as field of things that must be (ought) makes it necessary to take into account distance that can not be closed between current situation (is) and itself, and to make distinction between theory and practice. Aliya, who makes a discussion on the possibility of secular ethics, does not allow secular ethics in theory; but in practice,he says it can be possible.
Throughout the history of thought, many philosophers have dealt with ethics as a central area of discussion. Ethics, which is one of the main points of philosophical thinking, as in classical and modern times, continues to be discussed in various aspects, especially in the context of its source and autonomy. In a discussion of the source, universalisability and autonomy of ethics, the relationship between God / religion and morality comes into question in different contexts. This study aims to maintain a discussion about the possibility of ethics from the example of Alija Izzetbeugovich, who is a bright name of contemporary Islamic thought. It also raises a debate on the autonomy of ethics, in other words, whether or not an ethics independent from religion and / or God. Especially the preference of the word “ethics” in the title of the study implies that this discussion is made by Aliya by taking into account modern periods and modern methods. However, there is no distinction between ethics and morals in the text. Aliya, who is aware of the fact that his age is in a moral crisis, states that ethics cannot be based on naturalistic, utilitarian and sentimental methods, ethics can only rise from a metaphysical basis. According to Aliya, ethics, which is placed in ideal platform as field of things that must be (ought) makes it necessary to take into account distance that can not be closed between current situation (is) and itself, and to make distinction between theory and practice. Aliya, who makes a discussion on the possibility of secular ethics, does not allow secular ethics in theory; but in practice,he says it can be possible.
Description
Keywords
Aliya İzzetbegoviç, Etik, Ahlak, Seküler Etik, Dini Etik, Çağdaş İslam Düşüncesi, Aliya Izzetbegovic, Ethics, Morals, Secular Ethics, Religious Ethics, Contemporary Islamic Thought
Journal or Series
Felsefe Dünyası
WoS Q Value
Scopus Q Value
Volume
2
Issue
68
