Cilt 15, Sayı 3, Makale Koleksiyonu
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Güncel Gönderiler
Öğe Modern Devleti ve Modern Dünyayı Şekillendiren Milliyetçilik Fikri, İki Farklı Milliyetçilik Yaklaşımı ve Bir Sosyal Patoloji: Faşizm/Nazizm(Aksaray Üniversitesi, 2023) Azizata, Fatih SerkanMilliyetçilik fikrinin gelişmesiyle dünya daha önce görmediği kadar büyük değişikliklere sahne olmuştur. XIX. yüzyıla kadar dini unsurlar üzerinden ayrışan insanlık, bundan sonra konuştuğu dil ve yaşadığı kültür üzerinden bir ayrıma uğramıştır. Ulus-devlet adı verilen siyasal yapının ortaya çıkmasına da temel olan milliyet ve milliyetçilik argümanları, nihayetinde toplumlara sirayet edecek bir sosyal patolojiye (toplumsal hastalığa) dönüşmüştür. Ne var ki bu faşizm ya da Nazizm adı verilen sosyal patoloji durumları çoğu zaman gerçek milliyetçi argümanlar ile, bazen kasıtlı olarak, bazen kendiliğinden olmak üzere karıştırılmıştır. Bu çalışmanın amacı ise bu karışıklığı önlemek adına, milliyetçilik ideolojisi ile faşizm ve Nazizm arasında kesin bir fark olduğunu ortaya koymaktır. Bu amaca ulaşmak için takip edilen yönteme göre; öncelikle milliyetler prensibi ve self-determinasyon gerekçeleriyle dünyanın milletlere ayrılarak nasıl atomize edildiği gösterilmiş ve bu atomizasyon sebep gösterilerek saf halde olan milliyetçilik fikrinin gerekliliği vurgulanmak istenmiştir. Bundan sonra ise ideolojik olarak milliyetçilik yaklaşımının felsefi kökenine ve iki ana kola ayrılmasına değinmek suretiyle, bu felsefi tabanın etno-sentrik (biz-merkezci) düşünce ile birleştiğinde neden saf milliyetçilik argümanları ile karıştırılabileceği gösterilmeye çalışılmıştır. Tartışma neticesinde iki kavramın amaç bakımından kesin olarak birbirinden ayrıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma hazırlanırken ikincil kaynaklardan olmak üzere, yayımlanmış ve yayımlanmamış akademik çalışmalar ile bazı telif eserlerden yararlanılmıştır.Öğe Sanayi Devrimleri Tarihinde Kadın İstihdamı ve İktisadi Gelişim Süreci(Aksaray Üniversitesi, 2023) Leventer, Gizem; Altun Ada, Ayşen -Geçmişten günümüze sanayileşme süreci dört aşamada gerçekleşmiştir. 18. yüzyılın sonlarına doğru buhar makinesinin icat edilmesiyle Birinci Sanayi Devrimi başlamış ve üretim faaliyetleri fabrikalara taşınmıştır. İkinci Sanayi Devrimi’yle birlikte üretimde elektrik sistemleri kullanımına geçilmiş ve seri üretim ortaya çıkmıştır. Tüm bu gelişmeleri takiben, elektronik ve bilgisayar teknolojisinin gelişmesiyle üretimde otomasyonun sağlandığı dönem ise Üçüncü Sanayi Devrimi ile olmuştur. Teknolojinin gelişmesi ve üretimde akıllı makinelerin kullanılmaya başladığı dönem ise Dördüncü Sanayi Devrimidir. Her sanayi devrimi yaşandığı dönem itibariyle sosyal ve ekonomik dönüşümleri beraberinde getirmekle birlikte işgücü piyasalarını etkilemiş ve kadın işgücü için önemli bir dönüm noktası olmuştur. Bu doğrultuda kadınların işçi statüsüyle çalışma hayatına dahil olmaları da sanayi devrimi ile gerçekleşmiştir. Bu çalışmanın amacı, sanayi devrimleri sürecinde kadın istihdamının gelişimini ele almak; özelde Türkiye’de kadının çalışma hayatındaki durumunu ve kadın istihdamının iktisadi gelişmeye olan katkısını ortaya koyabilmektir. Gelişen teknoloji ile birlikte ortaya çıkan yeni meslek grupları çerçevesinde kadının ekonomideki önemini açıklamaktır. Çalışma; tarihsel süreçte sanayi devrimlerini, kadın istihdamı gelişimini açıklayabilmek saiki ile ele almaktadır. Çalışmada, iktisadi gelişme açısından kadın istihdamının önemli olduğu fakat uygulanan politikaların kadın istihdamını istenilen düzeyde arttıramadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu doğrultuda cinsiyet eşitsizliğine ve kadın istihdamına yönelik politikaların geliştirilmesi gerektiği belirtilerek, kadının mevcut ve yeni meslek gruplarına dahil olabilmesi adına politika önerilerinde bulunulmuştur.Öğe Etik Kodların Performans Denetimi(Aksaray Üniversitesi, 2023) Hünkaroğlu, MustafaAraştırmanın temel amacı kurumsal etik kodların işlevselliği, görünürlüğü, erişilebilirliği ve etik şikâyetlerin değerlendirilmesi hususlarının ortaya konulmasıdır. Araştırmada olgu ve olayları doğal ortamında gerçekçi ve bütüncül inceleme ve analizi esas alan yorumlamacı (hermeneutic) nitel paradigma ile 1967 yılında Barney Glaser ve Anselm Strauss tarafından geliştirilen nitel araştırma yöntem deseni olarak ortaya atılan gömülü teori metodolojisi benimsenmiştir. Kamu sektöründe dış ticaret alanında faaliyet gösteren bir Bölge Müdürlüğü amaçlı örneklem kapsamında araştırma alanı olarak belirlenmiş olup, araştırma, 2017-2018-2019-2020 yılları ile 2021 yılının ilk 6 ayını kapsamaktadır. Verilerin toplanmasında doküman analizi tekniği, veri analizinde ise betimsel analiz, içerik analizi ve karşılaştırmalı analiz kullanılmıştır. Veriler açık kodlama, eksen kodlama, seçici kodlama ve sürekli karşılaştırmalı analiz yoluyla çözümlenmiştir. Netice itibariyle, etik kod ihtilafları dikkate alınmadan oluşturulan etik kodların işlevselliğinin bulunmadığı, etik kod ihtilaflarını dikkate alan etik altyapının bulunmamasının etik kod performans ölçümünü engellediği, etik kodların işlevselliği ve performans ölçümünün yargı yetki alanı, idari yetki alanı ile etik kodlar yetki alanı tarafından doğrudan belirlendiği sonucuna ulaşılmıştır.Öğe Vizyoner Liderlik ile Mesleki Bağlılık Arasındaki İlişkide Örgütsel Canlılığın Aracılık Etkisinin İncelenmesi: Bir Alan Araştırması(Aksaray Üniversitesi, 2023) Güder, Mehmet; Karaca, ArzuGünümüzde örgütler başarısını iyi oluşturulmuş, paylaşılmış, benimsenmiş vizyonlarına bağlıdır. Vizyon, çalışanlarda coşku ve bağlılık oluşturan bir sözleşmedir. Okul yöneticileri geliştirdikleri okul vizyonu sayesinde öğretmenlerde bağlılık, enerji ve coşku yaratır. Ayrıca vizyoner liderin iletişime açık, takım ruhunu harekete geçiren, astlarına güven duygusu aşılayan yönü beraberinde mesleki ve örgütsel bağlılığı da getirecektir. Örgütün vizyonunu benimseyen, inanan çalışanlar canlı, tutkulu, coşkuyla ve adanmışlıkla bu vizyonu gerçekleştirmeye çalışırlar. Bu bağlamda günümüz okul müdürlerinin vizyoner lider olmaları gerekmektedir. Bu sayede okul çalışanlarında mesleki bağlılık ve mesleki canlılık artacak ve başarıya ulaşılabilecektir. Yapılan literatür taramasında bu üç değişkenin bir arada incelendiği araştırmaya rastlanılmamış olup oldukça önemli olan bu kavramlar arasındaki ilişki ve etkileşimin incelenmesinin literatürdeki bu boşluğu doldurmaya katkı sunacağı düşünülmüştür. Bu araştırmada öğretmen görüşlerine göre okul müdürlerinin vizyoner liderlik algıları ile öğretmenlerin mesleki bağlılık düzeyleri arasında bir ilişki olup olmadığı eğer varsa bu ilişkide mesleki canlılığın aracılık rolünün olup olmadığının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda hazırlanan anket ile Tunceli’de görev yapan 171 öğretmende online anket yöntemiyle veriler toplanmış ve analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları; öğretmenlerin okul yöneticilerini “vizyoner bir lider” olarak değerlendiklerini göstermektedir. Aynı şekilde mesleğe olan bağlılıklarının ve mesleki canlılıklarının yüksek olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca kadın öğretmenlerin mesleki bağlılık ve mesleki canlılık düzeylerinin erkek öğretmenlere nazaran daha yüksek olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin mesleki bağlılık düzeyleri ile vizyoner liderlik algıları arasında pozitif yönde zayıf düzeyde anlamlı bir ilişki gösterdikleri tespit edilmiştir. Öğretmenlerin mesleki canlılık düzeyinin, vizyoner liderlik algılarının mesleki bağlılık düzeyleri üzerindeki etkisinde aracılık etkisinin orta düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın sonunda okul yöneticileri ve kanun yapıcıların dikkatleri bu konuya çekilmiş ve daha kaliteli bir eğitim sistemi için bir takım öneriler sunulmuştur.Öğe Esnek Çalışma Uygulamalarının Öznel İyi Oluş ve İş Tatminine Etkisini İncelemeye Yönelik Bir Araştırma(Aksaray Üniversitesi, 2023) Işık, Metin; Uygun, NursaçBu araştırmanın amacı, esnek çalışma uygulamalarının çalışanların öznel iyi oluş ve iş tatminleri üzerindeki etkisini incelemektir. Bu kapsamda nicel bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırma evreni Bitlis il merkezindeki kamu kurum çalışanlarından oluşmaktadır. Örneklemi ise esnek çalışma uygulamalarına dâhil olan 311 katılımcı oluşturmaktadır. Araştırmaya veri elde etmek amacıyla anket tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler ilk olarak yapı ve geçerlilik yönünden analiz edilmiştir. Daha sonra araştırma hipotezlerini test etmek amacıyla regresyon analizleri yapılmıştır. Yapılan analizlerde; zamansal esnekliğin, bireye ve kuruma bağlı öznel iyi oluş ile iş tatmini üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Diğer taraftan, iş yapısından kaynaklı esnekliğin sadece bireye bağlı öznel iyi oluş üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Araştırma bulgularına göre; özellikle zamansal esneklik uygulamaları çalışanların hem iş tatmini hem de öznel iyi oluşlarını artırmaktadır.Öğe Geri Dönüşüm Kutusu Kullanımının Zorunlu Tutulmasının Yeşil Tüketim ve Geri Dönüşüm Davranışları Üzerindeki Etkisi: Akademik Personeller Üzerine Bir Araştırma(Aksaray Üniversitesi, 2023) Şenel, ÖzlemOfislerdeki çöp kutularının kaldırılarak koridorlarda geri dönüşüm kutusu kullanımının zorunlu tutulmasının akademik personelin geri dönüşüm ve yeşil tüketim davranışı üzerinde pozitif yönde bir etki yaratıp yaratmadığını araştırmak amacıyla statik grup karşılaştırmalı desen modeli ile deneysel araştırma gerçekleştirilmiştir. Akademisyenlerin geri dönüşüm ve yeşil tüketim davranışlarının demografik özellikler açısından farklılık gösterip göstermediğini araştırmak çalışmanın diğer amacını oluşturmaktadır. Deney grubunda 30, kontrol grubunda 32 olmak üzere vakıf üniversitesinde çalışan 62 akademisyen çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır. Veriler, yüz yüze anket tekniği ile toplanmış olup frekans analizi, bağımsız örneklem t testi ve ANOVA testi yapılmıştır. Analizler sonucunda deney ve kontrol grubu arasında geri dönüşüm davranışı açısından istatiksel olarak anlamlı bir farklılık görülmemiş olup yeşil tüketim davranışı açısından istatiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Demografik özellikler açısından geri dönüşüm davranışının yaş, cinsiyet, medeni durum açısından farklılaşmadığı, yeşil tüketim davranışının sadece yaş açısından farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. 24 yaş ve altındaki akademisyenlerin yeşil tüketim davranışı daha yüksek düzeyde çıkmış olup gençlerin bu konuda daha hassas oldukları anlaşılmaktadır. Geri dönüşüm kutusu kullanımının zorunlu hale getirilmesinin akademik personelin geri dönüşüm ve yeşil tüketim davranışı üzerinde pozitif etki yaratmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Geri dönüşüme yönelik olumlu tutum ve davranış değişikliği yaratabilecek bir bilinçlendirme eğitimi verilmeden bu zorunluluğun getirilmesinin sonuç üzerinde etkili olduğu düşünülmektedir.Öğe Relationship between Airline Ticket Price, Demand and Business Model: A Worldwide Analysis(Aksaray Üniversitesi, 2023) Kayhan, Selçuk; Kiracı, Kasım; Yaşar, MehmetThe aim of this study is to reveal the relationship between the average price per passenger and the number of passenger of airlines. In the study, we analyzed the average price per passenger and number of passenger data of airlines for the period 2013-2022 using panel data analysis. We applied a panel regression model in the sample of all airlines. Therefore, we conducted the analysis using 4194 observations in the sample of all airlines. In addition, in the study, we divided the airlines into different groups according to their business model. In this context, we have classified airlines as Network carriers, Low-cost carriers, Charter carriers and Regional carriers. The findings of the study show that there is a reaction in the number of passengers against the change in the average price per passenger. The results of the analysis revealed that there is a significant and negative relationship between ticket price and airline demand but there are elasticity differences according to the business model.Öğe Sağlık Çalışanlarında İş Stresinin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisine İlişkin Ampirik Bir Araştırma(Aksaray Üniversitesi, 2023) Çetinkaya, Fatih Ferhat; Altıntaş, Mustafa; Çakır, TahsinBu araştırmanın amacı iş stresinin örgütsel bağlılık ve örgütsel bağlılığın alt boyutları üzerindeki etkisinin belirlenmesidir. Tanımlayıcı niteliğe sahip olan bu araştırma, sağlık kuruluşlarında görev yapan çalışanlar üzerinde 2022 yılında gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kolayda örnekleme yöntemi benimsenmiş olup, araştırmaya katılmayı kabul eden 140 çalışana anket uygulanmıştır. Anket ile toplanan verilerin analizi SPSS 22.00 paket programı aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre iş stresi ile örgütsel bağlılık, duygusal bağlılık ve normatif bağlılık arasında negatif yönlü ve anlamlı ilişkilerin olduğu tespit edilmiştir. Yapılan regresyon analizi sonuçlarına göre ise iş stresinin örgütsel bağlılığı %4,5 oranında etkilediği, duygusal bağlılığı %3,5 oranında etkilediği ve normatif bağlılığı %7 oranında etkilediği görülmüştür. Alan yazındaki birçok çalışmayla benzer bulgular sahip olan bu araştırmada gelecekte yapılması gerekenler hakkında önerilerde bulunulmuştur.
