Aksaray Üniversitesi Kurumsal Akademik Arşivi
DSpace@Aksaray, Aksaray Üniversitesi tarafından doğrudan ve dolaylı olarak yayınlanan; kitap, makale, tez, bildiri, rapor, araştırma verisi gibi tüm akademik kaynakları uluslararası standartlarda dijital ortamda depolar, Üniversitenin akademik performansını izlemeye aracılık eder, kaynakları uzun süreli saklar ve telif haklarına uygun olarak Açık Erişime sunar.
Güncel Gönderiler
Reflections of Türkiye’s decision to provide military aid to the Korean war in the international media
(Muş Alparslan Üniversitesi, 2025) Duman, Melih; Fidan, Zühal
This study examines the repercussions of Türkiye’s decision in the international media, which was a party to the war that broke out on June 25, 1950 between the Korean states established by the USA and the USSR states on both sides of the 38th parallel in Korea after the World War II. The decision to maintain close relations with Western countries, especially the United States, which was initiated with the end of World War II, was continued by supporting the call of the USA/UN as soon as the Korean War broke out. In this direction, this study analyzed Türkiye’s decision to participate in the Korean War in the axis of the developments in its foreign policy and the direction of this decision in the international dimension through the news in the international media. For this purpose, archival sources and periodicals accessed through documentary scanning method were used, and nearly two thousand documents in the Archives of the History of the Republic and the Ministry of Foreign Affairs were examined. In the light of the documents examined, the positive and negative reflections of the decision taken in the international dimension were discussed. The fact that the decision was intensely discussed in domestic politics and reverberated in the international media for a long time reveals the importance of the issue.
Ters yüz sınıf modeline dayalı etkinlik temelli öğretimin türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin yazma becerilerine etkisi
(Milli Eğitim Bakanlığı, 2025) Öncüyiğit, Kübra; Türkben, Tuncay
Bu araştırmanın amacı ters yüz sınıf modeline dayalı etkinlik temelli yazma eğitiminin, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin yazma becerileri ve yazma öz yeterliklerine etkisini incelemektir. Araştırmada ön test son test kontrol gruplu yarı deneysel desenden yararlanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Necmettin Erbakan Üniversitesi KONDİL’de yabancı dil olarak Türkçe öğrenen 30 öğrenci oluşturmaktadır. Deney ve kontrol grupları yansız atama yolu ile belirlenmiştir. Çalışma B2 kurs süresi boyunca sürdürülmüş ve deney grubunda ters yüz sınıf modeli destekli etkinlik temelli yazma çalışmaları yapılırken kontrol grubunda mevcut ders müfredatına göre yazma eğitimi gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri “Yazılı Anlatım Dereceli Puanlama Anahtarı”, “Yazma Becerisi Öz Yeterlilik Ölçeği”, “Ön Test Son Test Yazma Becerisi Sınavı” ve “Kişisel Bilgi Formu” ile toplanmıştır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS 26 istatistik paket programından yararlanılmıştır. Ölçümlerin karşılaştırılmasında Bağımlı Örneklerde t Testinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular ters yüz sınıf modeli ve etkinlik temelli öğretim ile yapılan yazma eğitiminin yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin yazma becerilerini ve yazma öz yeterliklerini geliştirdiğini göstermektedir.
Aggressive breast cancer in young women: Single-center experience
(Adıyaman Üniversitesi, 2025) Doğan, Özlem; Düzköprü, Yakup; Çavdar, Eyyüp; Eren, Tülay
Breast cancer is the most common malignancy among women, with poorer survival outcomes in younger patients. Adolescents and young adults (AYAs), typically defined as women under 40–45 years, often present with aggressive tumor subtypes and advanced-stage disease. This study analyzes the epidemiological and demographic characteristics of breast cancer patients under 45 at our center to provide insights into this high-risk group. Materials and Methods: This retrospective study analyzed 90 breast cancer patients aged 45 years or younger, diagnosed at our clinic between January 2015 and December 2023. Results: A total of 90 female breast cancer patients, with a median age of 39 years (25–45), were analyzed in our study. At diagnosis, 27.8% were in early stages (stage 1–2), 57.8% had locally advanced disease (stage 3), and 14.4% were de novo metastatic. Axillary lymph node positivity was observed in 72.2%, and invasive ductal carcinoma was the most common histological subtype (61.1%).Tumor grades 2 and 3 were identified in 24.4% and 56.7% of patients, respectively. Hormonal receptor positivity was detected in 86.7% of patients, HER2 positivity in 41.1%, and BRCA mutation in 20%. Metastases were most commonly found in the bone (20%) and lung (12.2%). Conclusion: Our study underscores the aggressive nature of breast cancer in young patients, marked by advanced stages and high-risk features at diagnosis. These findings highlight the need for enhanced early detection and personalized treatment approaches to improve outcomes for young breast cancer patients.
İstatistiki bölge birimleri sınıflandırması (İBBS) düzey 1’e göre sağlık hizmetleri etkinliğinin çift amaçlı çok kriterli veri zarflama analizi (ÇA-ÇKVZA) ile ölçülmesi
(Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 2025) Arsu, Talip; Çatal, Burcu
Bu çalışma, İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) Düzey 1'e göre illerin sağlık hizmetleri etkinliğini Çift Amaçlı Çok Kriterli Veri Zarflama Analizi (ÇA-ÇKVZA) yöntemi ile ölçmeyi amaçlamaktadır. Yöntem: Araştırmada, Türkiye'nin sağlık hizmetleri sunumundaki eşitsizlikler ve bu eşitsizliklerin nedenleri ele alınmıştır. İBBS Düzey 1 bölgeleri için 6 girdi ve 5 çıktı değişkeni kullanılarak sağlık hizmetleri etkinliği değerlendirilmiştir. Girdi değişkenleri, sağlık hizmetlerinin sağlanmasında kullanılan kaynakları temsil ederken, çıktı değişkenleri bu kaynakların kullanım oranlarını yansıtmaktadır. ÇA-ÇKVZA modeli ile elde edilen etkinlik değerleri, bölgelerin sıralamasını belirlemiştir. Bulgular: Analiz sonuçları, her yıl için etkin olan bölgelerin (Güneydoğu Anadolu, Doğu Marmara) sabit kaldığını, diğer bölgelerin ise yıllara göre değişkenlik gösterdiğini ortaya koymuştur. Bu çalışma, Türkiye'deki sağlık hizmetleri etkinliğinin değerlendirilmesinde ÇA-ÇKVZA yönteminin uygulanabilirliğini göstermekte ve sağlık hizmetleri sunumundaki eşitsizliklerin giderilmesine yönelik öneriler sunmaktadır. Özgünlük: Ayrıntılı literatür taramasında İBBS Düzey 1’e göre sağlık performansının klasik VZA’ya göre ayrım gücü yüksek bir model olan ÇA-ÇKVZA ile ölçümünün yapıldığı bir araştırmaya rastlanamamıştır. Bu açıdan bu çalışma, sağlık hizmetleri performansı ölçümünde VZA literatürüne uygulama açısından katkı sağlayacaktır.
Konfeksiyon sektöründe siparişlerin bölünebilirlik durumuna göre iki amaçlı ilişkisiz paralel üretim hattı çizelgeleme probleminin doğrusal karma tamsayılı modellenmesi
(Süleyman Demirel Üniversitesi, 2025) Işık, Filiz; Yılmaz, Mustafa; Üstün, Özden
Paralel makine çizelgeleme problemlerine odaklanan literatür çalışmaları temel alınarak, bu çalışmada konfeksiyon firmasındaki dikiş bölümünde karşılaşılan paralel üretim hattı çizelgeleme problemi ele alınmıştır. Literatürde çizelgeleme problemleri genellikle işlerin bölünemez olduğu varsayımıyla ele alınmaktadır. Ancak, işlerin bölünebilir olması; gecikmelerin önlenmesi, müşteri memnuniyetinin artırılması ve makinelerin kapasite kullanım oranlarının optimize edilmesi gibi önemli avantajlar sunabilmektedir. Bu doğrultuda, çalışmada işlerin bölünemez ve bölünebilir olduğu iki farklı ilişkisiz paralel makine çizelgeleme problemi için çok amaçlı matematiksel modeller geliştirilmiştir. İlk modelde siparişlerin bölünemediği durum, ikinci modelde ise bölünebilir olduğu durum ele alınmıştır. ikinci model, siparişlerin hangi üretim hatlarına atanacağı ve sıralarının yanı sıra, işlerin kaç parçaya bölüneceği ve bu parçaların hangi oranlarda işleneceğini de belirlemektedir. Her iki modelin temel amacı, son işin tamamlanma zamanının ve siparişlerin gecikme süresini en aza indirilmesidir. Bu modellerin geliştirilmesindeki amaç konfeksiyon firmasının zamanında üretim yaparak müşteri tatmin seviyesini arttırmaktadır. Önerilen çok amaçlı modeller, Ağırlıklı Toplam Yöntemi ve Epsilon Kısıt Yöntemi kullanılarak tek amaçlı hale dönüştürülmüş ve rastgele üretilen test problemleri, GAMS/Cplex çözücüsü ile analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlar karşılaştırmalı olarak incelenmiş ve yapılan testlerde, ikinci modelin birinci modele kıyasla daha iyi performans sergilediği gözlemlenmiştir. Ayrıca, çok amaçlı programlama yöntemleri açısından değerlendirildiğinde, Epsilon Kısıt Yöntemi'nin daha iyi Pareto çözümleri sunduğu belirlenmiştir. Bu çalışma, çizelgeleme süreçlerinde iş bölünebilirliğinin etkilerini değerlendirerek, üretim sistemlerinin verimliliğini artırmayı amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında geliştirilen matematiksel modeller, üretim hattı çizelgeleme süreçlerinde karar vericilere sistematik bir yaklaşım sunmakta olup, elde edilen bulgular iş bölünebilirliğinin operasyonel avantajlarını ortaya koymaktadır. Ancak, büyük ölçekli problemlerin çözümünde matematiksel modellerin yetersiz kalabileceği göz önünde bulundurularak, ilerleyen çalışmalar kapsamında sezgisel ve sezgisel-meta sezgisel yöntemlerin uygulanması önerilmektedir. Böylece, büyük boyutlu problemlerde daha etkili ve hesaplama açısından verimli çözümler üretilebilecektir.
