Aksaray Üniversitesi Kurumsal Akademik Arşivi
DSpace@Aksaray, Aksaray Üniversitesi tarafından doğrudan ve dolaylı olarak yayınlanan; kitap, makale, tez, bildiri, rapor, araştırma verisi gibi tüm akademik kaynakları uluslararası standartlarda dijital ortamda depolar, Üniversitenin akademik performansını izlemeye aracılık eder, kaynakları uzun süreli saklar ve telif haklarına uygun olarak Açık Erişime sunar.
Güncel Gönderiler
The effect of marital messages received from family of origin and friends on expectations from the spouse
(: Turkish Psychological Counseling and Guidance Association, 2025) Şahin, Ekrem Sedat; Elhatip, Yaser Emir
The aim of this study is to analyse marital messages received by emerging adults from their families and friends and their spousal expectations and to determine the predictive relation between marital messages they receive from these sources and their spousal expectations. The participants of the study were 544 never-married emerging adults, 387 women and 157 men. The research data were collected with Marital Messages Scale, Spousal Expectations Scale and Personal Information Form. T-test, ANOVA and Multiple Linear Regression Analysis were implemented to analyse data. As a result of the study, a significant difference determined between genders and perceptions on the marriage of their parents of the participants. As for marital messages received from friends, a significant difference between gender and romantic relationship status was determined. A significant difference between spousal expectations of the participants in terms of variables of the way their parents married and gender. Additionally, marital messages received from parents and friends were together found to be explaining 5% of the total variance with relation to spousal expectations.
Yoğun bakım hastalarında terapötik dokunmanın ağrı, deliryum, uyku ve fizyolojik parametrelerine etkisinin değerlendirilmesi
(Aksaray Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2025) Öksüz, Sibel
Araştırma yoğun bakım hastalarına uygulanan terapötik dokunmanın ağrı, deliryum, uyku ve fizyolojik parametrelere etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklemi Aralık 2024 - Şubat 2025 tarihinde Aksaray Üniversitesi Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesinde yatan, araştırmaya dahil edilme kriterlerine uyan ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan kişilerden (Müdahale grubu 42, kontrol grubunu 38) oluşmuştur. Müdahale grubundaki hastalara yoğun bakımda kaldığı 72 saat boyunca günde bir kez (24., 48. ve 72. saatlerde) 15 dk terapötik dokunma ve anket formları uygulanmış, kontrol grubundaki hastalara rutin hemşirelik bakımı uygulanıp anket formları uygulanmıştır. Verilerin toplanmasında sosyo-demografik özellikler formu, Vizüel Analog Skalası (VAS), Richmond Ajitasyon ve Sedasyon Skalası (RASS), Richards-Campbell Uyku Ölçeği ve Fizyolojik parametreler formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 26.0 programı kullanılmış ve %95 güven düzeyinde çalışılmıştır. Terapötik dokunma sonrası müdahale ve kontrol grubundaki hastaların ağrı skorunda 24. 48. 72 saat ıugulama sonrası puan ortalamalarında istatistiksel olarak anlamlı azalma (p =0,000), uyku skorunda istatiksel olarak anlamlı derecede artma (p =0,000) saptanırken RASS puan ortalamalrı değerlendirmesinde 24. saat uygulama sonrası gruplar arasında istatsitiksel olarak anlamlı fark varken (p=0,044) 48. 72 saat uygulama sonrası ölçümlerde istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,05). Hastaların fizyolojik değerlerinde vücut ısısı ve diastolik kan basıncı değerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılık yok iken (p>0,05) diğer parametrelerde anlamlı farklılık vardır (p<0,05). Sonuç olarak uygulanan girişim sonrasında müdahale grubundaki hastaların ağrı skorunda azalma uyku skorunda artma; deliryum, diastolik kan basıncı ve vücut ısısı parametresinde herhangi bir değişiklik olmadığı belirlenmiştir.
The socioeconomic determinants of suicide in oecd countries
(Kafkas Üniversitesi, 2025) Kaya Ay, Merve
In addition to the sociological, economic, and demographic determinants, this study aims to examine the impact of informal employment on suicide rates through the rate of wage and salaried workers, which distinguishes it from existing literature. The study is estimated using the Fixed Effects Estimator (with Driscoll Kraay robust standard errors) with 2007-2020 annual data for 30 OECD countries. Results indicate that increase in GDP per capita, inflation, wage and salaried worker, and female labor participation rate contribute to the decrease in suicide rates. No significant relationship has been found between unemployment and suicide; however, unemployment benefits are effective in preventing suicide. Besides, a positive relationship has been observed between the increase in the level of education and suicide rates. Marital status were found to be unrelated, but parenthood was determined to have a diminishing effect on suicide. Alcohol addiction and densely populated urban areas trigger suicide has been reached.
Türkiye'de yabancı ve kamu sermayeli katılım bankalarının finansal performansının lopcow temelli ocra yöntemiyle analizi
(İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Uluslararası İslam Ekonomi ve Finansı Uygulama ve Araştırma Merkezi, 2025) Bağcı, Haşim; Öner, Muhammed Hadin
Türkiye'de finansal sistemin en büyük payını bankacılık sektörü oluşturmaktadır. Özellikle, faizsiz finansal işlemler gerçekleştirmek isteyen geniş bir kitlenin varlığı, katılım bankalarının bankacılık sektörü içerisindeki payını sürekli olarak artırmakta ve bu alanda önemli bir büyüme potansiyeli oluşturmaktadır. Bu çalışma, Türkiye’de faaliyet gösteren altı katılım bankasının finansal performans sıralamasını belirlemek amacıyla literatürde yeni bir ağırlık belirleme yöntemi olan LOPCOW ile sıralama amacıyla kullanılan OCRA yöntemlerini bir arada uygulamaktadır. Analizler 2005-2023 yıllarını kapsayacak şekilde gerçekleştirilmiş olup, değerlendirme sürecinde sekiz farklı finansal gösterge kullanılmıştır. İlk olarak, belirlenen kriterler LOPCOW yöntemiyle ağırlıklandırılmış, ardından OCRA yöntemi ile katılım bankalarının finansal performans sıralamaları elde edilmiştir. Tüm yıllar bazında yapılan LOPCOW analizlerinden elde edilen bulgular, her yıl önem verilen finansal göstergelerin değişiklik gösterdiğini ortaya koymuştur. Bununla birlikte OCRA yöntemi sonuçları, özellikle son yıllarda kamu iştiraklerinin katılım bankacılığı sektörüne güçlü bir finansal performansla giriş yaptığını göstermektedir.
An ecological study of Matricaria chamomilla L. var. Chamomilla
(Gültekin Özdemir, 2025) Demir, Aynur; Eskin, Bülent; Rashidi, Adeleh
In this study, the phytoremediation potential and essential element utilization potential of Matricaria chamomilla var. chamomilla species were investigated and the ecological characteristics of the species were determined. The plant and soil samples were collected from the Karaoren road in Aksaray province in April (2023). The research focused on the consantration of the following minerals: Ba, Cr, Co, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb, S, and Zn in plant and soil samples. ICP-MS was used for plant samples and XRF device was used for soil samples. The obtained data were analyzed statistically by SPSS (version 25). According to the analysis results, while the concentrations of Al, Co, Cu, Mn, Ni, and S in the soil were above optimal values, the concentrations of Al, Co, Cu, Mn, Ni, and Pb in the plants were within the optimal range. In the stem part of the plant, the concentration of Cu, Mn, Pb and Zn elements was found being below the reference values. But, Cr and Fe concentrations in the plant were determined above reference values. However, the Bioconcentration Factor (BCF) value was low for all elements in the plant and was less than 1. This means that the potential use of this species in phytoremediation is quite limited.
