Aksaray Üniversitesi Kurumsal Akademik Arşivi
DSpace@Aksaray, Aksaray Üniversitesi tarafından doğrudan ve dolaylı olarak yayınlanan; kitap, makale, tez, bildiri, rapor, araştırma verisi gibi tüm akademik kaynakları uluslararası standartlarda dijital ortamda depolar, Üniversitenin akademik performansını izlemeye aracılık eder, kaynakları uzun süreli saklar ve telif haklarına uygun olarak Açık Erişime sunar.
Güncel Gönderiler
Kur'an ilimleri bağlamında Hucurât sûresi: Klasik-çağdaş mukayesesi
(Aksaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2025) Çizmecioğlu, Hasan
Hucurât Sûresi, içerdiği ahlâkî ilkeler, toplumsal düzenlemeler ve bireyler arası ilişkilere dair rehberlik edici hükümler sebebiyle "ahlâk sûresi" olarak da anılan Medenî bir sûredir. Bununla birlikte birçok Kur'ân ilmî yönünden zengin bir içeriğe sahip olması nedeniyle araştırma açısından anlamlı bir örnek niteliğindedir. Kur'ân ilimleri âyetlerin iniş sebebi, dili ve tarihî bağlamı gibi unsurları dikkate alarak Kur'ân'ın evrensel mesajının doğru anlaşılmasına yardımcı olur. Bu çalışma hucurat suresi özelinde klasik ve çağdaş tefsirleri Kur'ân ilimleri bağlamında karşılaştırarak, bu tefsirlerde hangi ilimlerin nasıl kullanıldığını ortaya koymayı amaçlamıştır. Ayrıca bu tezde Kur'ân ilimlerinin farklı dönemlerdeki kullanım biçimleri incelenmiş; böylece zaman içindeki değişim ve süreklilikler belirlenmiştir. Araştırma, nitel yönteme dayalı olarak yürütülmüş; temel veri toplama yöntemi olarak doküman analizi kullanılmıştır. Veriler betimleyici ve analitik yaklaşımlarla değerlendirilmiştir. Klasik tefsirlerde Kur'ân ilimlerine detaylı bir şekilde yer verilirken, çağdaş tefsirlerde ise bu ilimler göz ardı edilmeden, daha seçici ve amaç odaklı bir yaklaşımla kullanılmıştır. Ayrıca, âyetlerin temel mesajları her iki dönemde de korunduğu gözlenmiş ancak bu mesajlara ulaşma yöntemleri, dönemin şartlarına göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.
Ulaşım sorunları ve çözüm önerileri Aksaray ili örneği
(Aksaray Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2025) Çelik, Tayfun
Bu çalışma, şehirdeki mevcut toplu taşıma sistemini analiz ederek, sistemin verimliliğini artırmak ve şehir içindeki ulaşım sorunlarını çözmek için iyileştirme önerileri sunmayı amaçlamaktadır. Şehirdeki ulaşım altyapısının, özellikle yoğun saatlerde ve bazı bölgelerde, yolcu taleplerini karşılamakta yetersiz kaldığı belirlenmiştir. Otobüs hatlarının kapasitesinin yetersizliği, eskiyen altyapı ve trafik yoğunluğu gibi sorunlar, toplu taşıma sisteminin etkinliğini olumsuz etkilemektedir. Bu çalışma, mevcut hatların kapasitesinin artırılması, trafik yönetiminin iyileştirilmesi, çevre dostu ulaşım araçlarının kullanılması ve yolcuların güvenlik ile konforunun artırılması gerektiğini vurgulamaktadır. Ayrıca, toplu taşıma sistemlerinin sürdürülebilirliğini sağlamak için elektrikli otobüslerin kullanımı ve şehirdeki altyapının modernize edilmesi önerilmektedir. Çalışma, toplu taşıma sisteminin verimliliğini artıracak, çevresel etkilerini azaltacak ve yolcu memnuniyetini artıracak çözüm önerileri sunmaktadır.
Velocity dynamics in Türkiye’s nationwide cadastral network
(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2025) Yeniay, Sena Özlem; Solak, Halil ibrahim; Gezgin, Cemil; Tiryakioğlu, İbrahim
Turkey, situated within a tectonically active region, is subject to frequent seismic events that induce crustal deformation of varying magnitudes. These deformations differentially affect geodetic infrastructure across distinct zones, leading to measurable variations in the velocity fields of geodetic benchmarks. This study investigates continuous velocity changes observed at geodetic sites across Turkey, resulting from cumulative deformation between the establishment of the geodetic network and the present day. Velocity components (Vx, Vy, Vz) for C1 and C2 benchmarks were obtained from the Map Data Bank (HBB) and compared with contemporary velocities predicted using the Turkish National Reference Frame (TUREF) published by the General Directorate of Mapping (HGM). Cartesian velocities of 482 C1 and C2 sites distributed across Turkey were analyzed, and component-based velocity difference maps were generated. Maximum velocity discrepancies were determined as 25 mm/year (X-component), 39 mm/year (Y-component), and 37 mm/year (Z-component). These inconsistencies highlight the potential for decimeter-level errors in the coordinates during long-term epoch transformations, which may propagate into cadastral infrastructure distortions.
Geometrik yaklaşım ile elde edilen bir iterasyon yöntemi için bazı sabit nokta teoremleri
(Aksaray Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2025) Gürbüz, Emrullah İsa
Son yıllarda, iterasyon yöntemlerinin performansını artırmaya yönelik birçok çalışma yapılmıştır. Bu bağlamda, Kanwar ve arkadaşlarının 2021 yılında geliştirdiği yeni iterasyon yöntemleri, literatürde önemli bir yenilik olarak karşımıza çıkmaktadır. İterasyon yöntemleri söz konusu olduğunda, dikkate alınması gereken en önemli hususlardan biri de bu yöntemlerin yakınsama hızlarıdır. Bu konuda son yıllarda sürekli olarak önceki yıllarda elde edilen iterasyon yöntemlerinden daha hızlı yakınsayan iterasyon yöntemleri ortaya atılmaktadır. Sharma ve arkadaşları tarafından 2024 yılında bazı iterasyon yöntemleri geliştirilmiş olup bu yöntemlerin Kanwar ve arkadaşları tarafından geliştirilen iterasyon yönteminden daha hızlı yakınsadığı gösterilmiştir. Bu yöntemler, yalnızca teorik olarak değil, aynı zamanda uygulamalı matematikte de daha hızlı yakınsama ve daha geniş bir problem sınıfında uygulanabilirlik sunmuştur. Bu tez çalışmasında da Sharma ve arkadaşları tarafından geliştirilen iterasyon yönteminden daha hızlı yakınsayan bir iterasyon yöntemi elde edilmiştir. Elde edilen bu yeni yöntemin diğer iterasyon yöntemi ile yakınsaklık hızı karşılaştırılmış ayrıca kararlılık ve veri bağlılığı sonuçları incelenmiştir.
Öğretmenlerin örgütsel adalet algıları ile motivasyon düzeyleri arasındaki ilişki
(Aksaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2025) Çetin, Buşra
Bu çalışmanın amacı, Aksaray ilinde çalışan öğretmenlerin örgütsel adalet algıları ile motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkiyi analiz etmek ve bu ilişkinin iki değişkenin alt boyutları açısından nasıl bir yapı gösterdiğini açığa çıkarmaktır. Nicel yöntem kullanılarak ve ilişkisel tarama modeli doğrultusunda gerçekleştirilen bu araştırmanın evrenini, 2023–2024 eğitim öğretim döneminde Aksaray merkezdeki devlet ortaokullarında görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Veri toplama aşamasında "Kişisel Bilgi Formu", "Örgütsel Adalet Ölçeği" (Polat, 2007) ve "Öğretmen Motivasyon Ölçeği" (Uçar, 2015) kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 22 yazılımı tercih edilmiş, veriler normal dağılmadığı için nonparametrik analiz yöntemleri uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre, öğretmenlerin algılarının örgütsel adalet ve motivasyon açısından ortalamanın üzerinde yer almaktadır. Örgütsel adalet ve motivasyon algıları; eğitim düzeyi, mesleki tecrübe, okulda geçirdiği süre ve branşlara göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Ancak yaş ve cinsiyet faktörlerine göre hem örgütsel adalet hem de içsel motivasyon alt boyutlarında anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Örgütsel adalet ile öğretmen motivasyonu arasındaki ilişki, Spearman RHO korelasyon analizi aracılığıyla incelenmiş ve orta düzeyde pozitif bir ilişki bulunmuştur. Bu bağlamda okul yöneticilerinin karar alma ve uygulama süreçlerinde yer alması, örgütte adaletin geliştirilmesi adına öğretmenlerin motivasyon düzeylerini olumlu yönde etkileyecektir.
