Vefatının 500. yılında Yavuz Sultan Selim ve Camalî ailesi ile münasebetleri

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2020

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Aksaray Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Yavuz Sultan Selim, Osmanlı Devleti’nin en önemli hükümdarlarından birisi belki de birincisidir. Kısa denilebilecek bir sürede devlet sınırlarını üç kata yakın büyüterek, yaptığı uygulamalar ile zirve döneme taşımıştır. Safevîler ve Memlükler karşısında kazandığı zaferler ile doğu sorununu büyük oranda çözmüş ve devletin buradaki sınırlarını güven altına almıştır. Yaklaşık 750 yıllık Abbasî hilafetine son vererek bu görevi Osmanlı hanedanı üzerine almıştır. Şiî meselesi ve Mısır meselesinde en önemli danışmanları ve destekçileri Cemalî Ailesi’nin birer üyesi olan Osmanlı’nın iki ve üç numaraları Veziriazam Pîrî Mehmed Paşa ve Zenbilli Ali Efendi olmuştur. Bu iki devlet adamının destekleri ile Şiî tehdidi altında dağılma noktasına gelen devleti kökten çözümlerle tekrar zirveye çıkararak dünyanın en büyük devleti haline getirmiştir. Tarihin en sert yöneticilerinden birisi olmasına rağmen Pîrî Mehmed Paşa ve Zenbilli Ali Efendi ile genellikle saygın bir iletişimi olmuştur. Bu saygının nedeni onların âlim bir ailenin saygın üyeleri olarak devletin bekası için gösterdikleri bitmez tükenmez gayretleri olmalıdır. Aslında Safevîler, Osmanlılar için daha önce devleti dağılmanın eşiğine getiren Timur istilasından daha tehlikeliydi. Çünkü bunlar Anadolu’daki göçebe Türkmenler tarafından da gönülden destekleniyorlardı. Ama tehlikenin büyüklüğünü çok iyi bilen Cemalî Ailesi üyelerinin Yavuz tarafından önemli görevlere getirilmesinin katkılarıyla idarî, dinî ve tasavvufî alanlarda alınan tedbirler bu tehlikenin yayılması engellemiştir. Özellikle Cemalî Ailesi’nin tarikatı diyebileceğimiz Halvetîlik Şiîliğin Anadolu’da yayılmaması konusunda koruyucu bir aşı görevi görmüştür.
Yavuz Sultan Selim is one of the most important rulers of the Ottoman Empire, perhaps the first. In a short period of time, the state has enlarged its borders nearly three times and brought it to the peak period with its applications. With his victories over the Safavids and Mamluks, he solved the eastern problem to a great extent and secured the borders of the state here. By ending the 750 years Abbasid caliphate, he took this task over the Ottoman dynasty. The most important advisors and supporters of the Shiite issue and the Egyptian issue were the Grand Vizier Piri Mehmed Pasha and Zenbilli Ali Efendi, the two and three numbers of the Ottoman Empire, who were members of the Jamali Family. With the support of these two statesmen, he brought the state, which came to the point of disintegration under the Shiite threat, back to the top with radical solutions, and made it the world's largest state. Although he was one of the toughest rulers in history, he had generally a respectable communication with Piri Mehmed Pasha and Zenbilli Ali Efendi. The reason for this respect must be their endless efforts for the survival of the state as respected members of a scholarly family. In fact, the Safavids were more dangerous for the Ottomans than the Timurian invasion, which had previously brought the state to the brink of collapse. Because they were supported wholeheartedly by the nomadic Turkmen in Anatolia. However, the measures taken in the administrative, religious and mystical fields with the contribution of Yavuz assigning members of the Cemalî Family, who knew the magnitude of the danger very well, prevented the spread of this danger. Especially Halvetîlik, which we can call the order of the Cemali Family, served as a protective vaccine against the spread of Shiism in Anatolia.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Devleti, Pîrî Mehmed Paşa, Zenbilli Ali Efendi, Yavuz, Ottoman State, Pîrî Mehmed Pasha

Kaynak

Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

4

Sayı

2

Künye