Mezhep içi tercih usûlüne göre Ali El-Kārî'nin Fethu Bâbi'l-ʿİnâye isimli eserinin değerlendirilmesi
| dc.contributor.author | Çelik, Abdullah | |
| dc.date.accessioned | 2025-09-16T07:06:58Z | |
| dc.date.available | 2025-09-16T07:06:58Z | |
| dc.date.issued | 2025 | |
| dc.date.submitted | 28/05/2025 | |
| dc.department | Sosyal Bilimler Enstitüsü | |
| dc.description.abstract | Ali el-Kārî, hayatının büyük bölümünü, Hanefîlerin nispeten azınlıkta kaldığı Mekke havzasında geçirmiştir. Hanefî hocalarının dışında, diğer mezheplere mensup âlimlerden de ders aldığı bu vasatta, entelektüel ilgi ve ilmî-fıkhî kişiliğini şekillendirmiş, eserlerini kaleme almış ve ilmî çalışmalarını sürdürmüştür. Hadisçi kimliğiyle öne çıkan Ali el-Kārî'nin Fethu bâbi'l-ʿinâye'si, iftâ sürecinde ve fıkhî çalışmalarda başvurulan geç dönem kaynak eserler arasında önemli yer işgal eden şerh türünde bir çalışmadır. Eserini, Hanefî mezhebini hadis yönünden desteklemek amacıyla telif etmiştir. Söz konusu coğrafî, sosyal ve ilmî olguların, onun fıkıh düşüncesine ve fıkhî faaliyet türlerinden birisi olan açık ve iltizâmî tercihlerine etkisi önemli bir yerde durmaktadır. Tercih usûlü etrafında ve Hanefî füru fıkıh eserleri ekseninde, bu etkinin boyutlarını gözler önüne sermeye çaba sarf edilmiştir. Bu çalışma, Hanefî mezhebinde zaman içinde oluşmuş görüşler havuzundan ve mezhep birikiminden yararlanarak fetvaya esas görüşe ulaşabilmenin keyfiyetini göstermesi açısından örneklik teşkil etmeyi de gaye edinmiştir. Bu bağlamda çalışmamız bir giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışmanın konusu, önemi, çalışmanın amacı, yöntemi ve literatür değerlendirmesi ele alınmıştır. Birinci bölümde ise Ali el-Kārî'nin hayat serencamına, entelektüel biyografisine ve eserlerine değinilmiştir. Bunun yanı sıra mezhep içi tercih ilke ve kuralları ortaya konmuştur. İkinci bölümde Ali el-Kārî'nin Fethu bâbi'l-ʿinâye'deki "Kitâbü't-tahâre" kısmındaki hükümler incelenmiştir. Sonuç bölümünde ulaştığımız bilgileri değerlendirerek çalışmamız nihayete erdirilmiştir. | |
| dc.description.abstract | ʿAlī al-Qārī spent most of his life in the Mecca region, where the Ḥanafīs were relatively few in number. In addition to his Ḥanafī teachers, he also studied under scholars from other schools of thought, which helped shape his intellectual interests and his scholarly and jurisprudential personality. He authored his works and continued his academic pursuits. Prominent as a ḥadīth scholar, ʿAlī al-Qārī wrote Fatḥ bāb al-ʿināyah, a commentary that holds an important place among the late-period reference works used in the iftāʾ process and in fiqh studies. He composed this work with the aim of supporting the Ḥanafī school from the perspective of ḥadīth. The aforementioned geographical, social, and intellectual factors had a significant impact on his legal thought and on his explicit and binding preferences, which constitute one type of fiqh activity. Efforts have been made to reveal the dimensions of this influence around the methodology of legal preference and within the framework of Ḥanafī fiqh works. This study also aims to serve as an example by demonstrating the nature of reaching the principal fatwa opinion through the accumulated knowledge and the pool of opinions that have developed over time within the Ḥanafī school. In this context, our study consists of an introduction and two chapters. The introduction addresses the subject, significance, purpose, methodology, and literature review of the study. The first chapter discusses ʿAlī al-Qārī's life, intellectual biography, and works. In addition, the principles and rules of intra-school preference are presented. The second chapter examines the rulings in the Kitāb al-ṭahārah section of ʿAlī al-Qārī's Fatḥ bāb al-ʿināyah. The conclusion summarizes the findings obtained over the course of the study. | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12451/14418 | |
| dc.identifier.yoktezid | 953483 | |
| dc.institutionauthor | Çelik, Abdullah | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Aksaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | Fıkıh | |
| dc.subject | Mezhep | |
| dc.subject | Fetva | |
| dc.subject | Tercih | |
| dc.subject | Ali el-Kārî | |
| dc.subject | Fethu bâbi’l-ʿinâye | |
| dc.subject | Islamic Jurisprudence | |
| dc.subject | Madhhab (Islamic Legal School) | |
| dc.subject | Fatwa | |
| dc.subject | Preference | |
| dc.subject | Ali Al-Qārī | |
| dc.subject | Fath Bāb Al-ʿInāyah | |
| dc.title | Mezhep içi tercih usûlüne göre Ali El-Kārî'nin Fethu Bâbi'l-ʿİnâye isimli eserinin değerlendirilmesi | |
| dc.title.alternative | An evaluation of Ali Al-Qārī's work which titled as Fath Bāb Al-ʿInāyah according to the intra-madhhab preference methodology | |
| dc.type | Master Thesis |
