İslâm aile hukukunda insan onurunun hükümlere etkisi

Aile, İslâm toplumunda toplumsal düzenin temel taşı olarak kabul edilmiştir. Eşler arasındaki sevgi, merhamet ve adalet ilkeleri, bireylerin onurunu korumada kritik bir rol oynamaktadır. Aynı şekilde çocukların haklarının korunması, onların eğitim ve terbiyesine yönelik hükümlerin detaylı bir şekilde ele alınması, İslâm hukukunun insan onuruna verdiği değerin somut göstergelerindendir. İslâm hukuku, insan onurunu yaratılıştan itibaren kutsal bir değer olarak kabul etmekte ve bunu hukuki düzenlemelerle koruma altına almaktadır. Kur'an ve Sünnet'in rehberliğinde, bireylerin iradesine saygı, eşlerin hak ve sorumluluklarının dengesi, nafaka ve mehir gibi düzenlemelerle ekonomik güvence sağlama gibi konular, insan onurunun korunmasını amaçlamaktadır. Özellikle evlilik akdinin karşılıklı rızaya dayanması, bireyin haklarına saygıyı ifade ederken; boşanma sürecinde getirilen kurallar, tarafların maddi ve manevi olarak korunmasını hedefler. Sonuç olarak, İslâm aile hukuku, insan onurunu koruma ilkesini merkeze alarak aile birliğini sağlam bir temele oturtmakta ve bireylerin haklarını adalet ve merhamet ekseninde korumaktadır. Bu çerçevede, insan onuruna verilen önem, İslâm hukukunun toplumsal düzeni ve bireysel hakları nasıl şekillendirdiğini göstermektedir. Bu çalışma, İslâm aile hukukunda insan onurunun korunmasının ne ölçüde dikkate alındığını incelemektedir. Araştırmanın temel amacı, İslâm hukuku çerçevesinde insan onurunun, hukuki ve ahlaki hükümlerdeki yansımalarını ortaya koymaktır. Çalışmada, insan onuru kavramının İslâmi perspektifte nasıl ele alındığı, evlilik öncesi süreçten başlayarak evlilik akdi, evlilik süreci ve boşanma sonrası aşamalarda incelenmiştir. Araştırma, klasik İslâm hukuku kaynakları ve çağdaş çalışmaları bir araya getirerek, İslâm aile hukukunun insan hakları ile uyumlu yapısını değerlendirmektedir.

The family is considered the cornerstone of societal order in Islam. Principles of love, mercy, and justice between spouses play a critical role in preserving the dignity of individuals. Similarly, safeguarding children's rights and addressing their education and upbringing in detail demonstrate the value Islam places on human dignity. Islamic law regards human dignity as a sacred value granted at creation and protects it through legal regulations. Under the guidance of the Qur'an and Sunnah, aspects such as respect for individual autonomy, a balance of rights and responsibilities between spouses, and financial provisions like dowry and maintenance aim to safeguard human dignity. Notably, the requirement of mutual consent in marriage highlights respect for individuals' rights, while divorce-related regulations ensure the material and moral protection of both parties. In conclusion, Islamic family law prioritizes the principle of preserving human dignity, establishing a solid foundation for family unity while ensuring fairness and compassion in protecting individual rights. The emphasis on human dignity reflects how Islamic law shapes social order and individual rights in a balanced and just manner. This study examines the extent to which human dignity is considered in Islamic family law. The primary aim of the research is to highlight how human dignity is reflected in the legal and ethical provisions within the framework of Islamic law. The study explores the concept of human dignity in the Islamic perspective, focusing on its role from pre-marriage arrangements to the marriage contract, marital life, and post-divorce phases. The study combines classical Islamic legal sources and contemporary research to evaluate how Islamic family law aligns with human rights principles.