Azot uygulamalarının ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol (campesterol, stigmasterol ve betasitosterol) konsantrasyonuna etkisi

Bitki sterolleri (fitosterol) insan sağlığı için çeşitlibiyoaktif özelliklere sahip bir grup steroid alkoldür.Fitosteroller kolesterolün bağırsaktaki emiliminiengelleyerek kandaki kolesterol seviyelerini düşürücü etkiye sahiptirler. Bu çalışmanın amacı sera koşullarında iki farklı ekmeklik buğday çeşidine (Yunus veOsmaniyem) azot (N) uygulamalarının tane Campesterol, Stigmasterol ve Betasitosterol konsantrasyonlarına olan etkisi araştırılmıştır. Çalışmada N uygulamaları topraktan 250 ve 500 mg kg-1 dozlarındayapılmış, 500 mg kg-1 N uygulamasına ayrıca üç farklı dönemde (sapa kalkma, başaklanma ve tane olum)yapraktan % 0.5 üre verilmiştir. Azot uygulaması ilehem Yunus hem de Osmaniyem çeşitlerinin tane Nkonsantrasyonlarında istatistiksel olarak önemliartışlar görülmüştür. Azot uygulaması ile Yunusçeşidinin tanesinde %89, Osmaniyem çeşidinde ise%62’lik bir N konsantrasyonu artışı meydana gelmiştir. Azot uygulaması ile tane N konsantrasyonlarında görülen artışa paralel olarak Yunus çeşidininCampesterol konsantrasyonunda %45, Stigmasterolkonsantrasyonunda %145 ve Betasitosterol konsantrasyonunda ise %105 düzeyinde bir artış olduğugörülmüştür. Osmaniyem çeşidinin Campesterolkonsantrasyonunda %99, Stigmasterol konsantrasyonunda %38, Betasitosterol konsantrasyonunda ise%73 artış meydana gelmiştir. Elde edilen sonuçlardan N’un Campesterol, Stigmasterol ve Betasitosterol yapısına katılma ihtimalinin yüksek olduğu görülmektedir.

Plant sterols (phytosterols) are a group of steroidal alcohols with various bioactive properties for human health. Phytosterols inhibit cholesterol absorption in the intestine and have a lowering effect on the immediate cholesterol levels. In this study, the effect of nitrogen applications on the concentration of Campesterol, Stigmasterol and Betasitosterol of two different bread wheat types (Yunus and Osmaniyem) in the greenhouse was investigated. Nitrogen applications were carried out in 250 and 500 mg kg-1 doses as the soil fertilizing and also 500 mg kg-1 nitrogen were sprayed to the leaves by using 0.5% urea in three (booting, anthesis, milk) different periods. Nitrogen application showed significant increases in grain N concentrations of both Yunus and Osmaniyem varieties. Nitrogen application has increased of 89% in grain N concentration of Yunus varieties and 62% in Osmaniyem varieties. In the N concentration by nitrogen application, an increase of 45% in the Campesterol, 145% in the concentration of stigmasterol and 105% in the concentration of betasitosterol was observed in the grain of Yunus varieties. There was a rise of 99% in the Campesterol, 38% in the stigmasterol and 73% in the betacitosterol of the Osmaniyem varieties. The possibility of nitrogen’s participating in stain of Campesterol, Stigmasterol and Betasitosterol seems to be high.