Madenköy (Ulukışla/Niğde) yöresi karbonat yan kayaçlı Au, Ag, Pb, Zn yatağının kökeni: duraylı İzotop (O, H, C, S, Pb) ve sıvı kapanım çalışması
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2014
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
TÜBİTAK
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Niğde İli, Ulukışla İlçesi, Maden köyde bulunan Au-Ag-Zn±Pb Yatağı Bolkar Dağlarında, Permo-Triyas yaşlı Bolkar dağı mermerleri içinde bulunmaktadır. Bu cevher yatağının kökeni, oluşumu ile ilgili yapılan çalışmada sırasıyla jeolojik çalışma, örnek alımı, ince-kesit, parlak kesit, SEM analizi, sıvı kapanım, S izotopu, Pb izotopu analizleri yapılarak sonuçları değerlendirilmiştir. İnceleme alanında yapılan çalışmalara göre Maden Köydeki Au-AgZn±Pb yatağı birincil cevherleşmesinin Stratabound–tipte olduğu ve MVT tipi Pb-Zn (Missisipi Vadi Tipi) yataklarına benzediği, İkincil tip cevherleşmenin ise karstik tipte cevherleşme olduğu ve ‘yan kayaç yer değişmeli’ ve ‘kalıntı ve karst dolgusu’ yataklara benzediği belirlenmiştir. ? 34S değerine göre (3.0‰ to 5.8‰ V- CDT) sülfürün kaynağının magmatik çözeltiler veya daha önce oluşmuş sülfid içeren magmatik kayaçlardan süzülerek geldiği belirenmiştir. Kurşun izotop değerleri 206Pb/204Pb, 207Pb/204Pb, 208Pb/204 Pb (sırasıyle ortalama 18.991, 15.701, ve 39.056) kurşunun kaynağının orojen ve üst kıtasal kabuk olduğunu göstermektedir. Dolayısı ile sülfürün ve kurşunun kaynağı MVT tipi yataklara benzerlik göstermektedir. Sfaleritlerde yapılan sıvı kapanım çalışmalarına göre, homojenleşme sıcaklığının 50-290 °C olduğu 50-160 °C arasında ise yoğunlaşma gösterdiği ve tuzluluk değerinin ise %6.2 NaCl olduğu belirlenmiştir. Belirlenen bu homojenleşme sıcaklığı MVT tipteki yataklara benzerlik göstermektedir fakat tuzluluk değeri oldukça düşük çıkmıştır. Bunu da çözünen ve taşınan birincil minerallerin yüzey suları ve derin dolaşımlı çözeltiler ile karışması şeklinde yorumlayabiliriz. Çalışma sahasında ki birincil cevherleşme Geç KretasePaleosen’de Tetis Okyanusunun kapanması ile ilgilidir. İkincil cevherleşme ise bölgede Miyosenden-günümüze kadar sıkışma tektoniği devam etmektedir, buna bağlı olarak ortaya çıkan yükselme sonucunda bölge yaygın tektonizma ve sonrasında karstikleşmeye maruz kalmaktadır bu nedenle çalışma sahasında bulunan birincil cevherleşme tamamen oksitlenerek ikincil tip cevherleşmeye dönüşmektedir. Bu oksitleşme sonunda ikincil cevherleşme Au ve Zn açısından zenginleşmiştir.
Au-Ag-Zn±Pb deposit located Maden village (Niğde Province, Ulukışla city) is located PermoTriassic age Bolkar Mountain marble. Geologic study, sampling, thin and polish section, SEM analysis, geochemistry, fluid inclusion, S and Pb isotope studies have been done to understand the origin and formation of deposits. Based on these studies, primary mineralization of Maden Village deposit is stratabound-type and similar to MVT Pb-Zn deposits (Mississipi Valle Type), secondary mineralization is karst type mineralization and similar to ‘wall-rock replacement’ and ‘residual and karst-fill type deposits. The ? 34S values (3.0‰ to 5.8‰ V- CDT) indicate that sources of the sulphur comes from magmatic solution or leached previously formed sulphide-bearing magmatic rocks. The 206Pb/204Pb, 207Pb/204Pb, and 208Pb/204 Pb lead isotope values of galena (mean values 18.991, 15.701, and 39.056 ratios respectively) show that lead sources derived from orogen and upper crust. Thus the source of the sulphur and lead are similar to MVT Pb-Zn deposits. The homogenization temperatures of fluid inclusion study of sphalerite have between 50-290 °C, mostly around 50-160 °C and salinity %6.2 NaCl equiv. wt. The homogenization temperature is similar to MVT Pb-Zn deposits but the salinity values is very low values. This can be interpreted as dissolved and transported primary mineralization mixed with surface water and deep circulating water. Primary mineralization in the study area related to the closure of the Late Cretaceous-Paleocene Tethys Ocean. During the Miocene-present, the region underwent rapid uplift owing to compresional tectonics and the area underwent extensive karstification. Because of this the primary MVT Pb-Zn deposits largely oxidized transport the secondary mineralization. In spite of this oxidation secondary mineralization rich in Au-Ag.
Au-Ag-Zn±Pb deposit located Maden village (Niğde Province, Ulukışla city) is located PermoTriassic age Bolkar Mountain marble. Geologic study, sampling, thin and polish section, SEM analysis, geochemistry, fluid inclusion, S and Pb isotope studies have been done to understand the origin and formation of deposits. Based on these studies, primary mineralization of Maden Village deposit is stratabound-type and similar to MVT Pb-Zn deposits (Mississipi Valle Type), secondary mineralization is karst type mineralization and similar to ‘wall-rock replacement’ and ‘residual and karst-fill type deposits. The ? 34S values (3.0‰ to 5.8‰ V- CDT) indicate that sources of the sulphur comes from magmatic solution or leached previously formed sulphide-bearing magmatic rocks. The 206Pb/204Pb, 207Pb/204Pb, and 208Pb/204 Pb lead isotope values of galena (mean values 18.991, 15.701, and 39.056 ratios respectively) show that lead sources derived from orogen and upper crust. Thus the source of the sulphur and lead are similar to MVT Pb-Zn deposits. The homogenization temperatures of fluid inclusion study of sphalerite have between 50-290 °C, mostly around 50-160 °C and salinity %6.2 NaCl equiv. wt. The homogenization temperature is similar to MVT Pb-Zn deposits but the salinity values is very low values. This can be interpreted as dissolved and transported primary mineralization mixed with surface water and deep circulating water. Primary mineralization in the study area related to the closure of the Late Cretaceous-Paleocene Tethys Ocean. During the Miocene-present, the region underwent rapid uplift owing to compresional tectonics and the area underwent extensive karstification. Because of this the primary MVT Pb-Zn deposits largely oxidized transport the secondary mineralization. In spite of this oxidation secondary mineralization rich in Au-Ag.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Jeoloji, Mineraloji, Sülfür İzotop, Kurşun İzotopu, Karbonat-yan Kayaç, AuAg-Zn±Pb Yatağı, Ulukışla, Türkiye, Geology, Mineralogy, Sulfur Isotopes, Lead Isotopes, Carbonate-hosted, Au-AgZn±Pb Deposits, Turkey
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
-
Sayı
-
