Tip 2 diyabetli bireylerde sağlık okuryazarlığının kardiyovasküler hastalık riski farkındalığı ve glisemik kontrol üzerine etkisi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Aksaray Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu araştırma, tip 2 diyabetli bireylerde sağlık okuryazarlığının kardiyovasküler hastalık risk farkındalığı ve glisemik kontrol üzerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma, Sincan Dr. Nafiz Körez Devlet Hastanesinde dahiliye servisi ve polikliniğine başvuran 230 tip 2 diyabetli birey ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplamak amacıyla Tanıtıcı Bilgiler Formu, Diyabet Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği ve Kardiyovasküler Hastalık Risk Farkındalığı Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde iki grup karşılaştırmaları bağımsız örneklerde t testi, ikiden fazla olan grup karşılaştırmaları ise tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Sayısal değişkenler arasındaki ilişkiler için pearson korelasyon testi, sağlık okuryazarlığının etkisini belirlemek için basit ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Katılımcıların sağlık okuryazarlığı toplam puan ortalaması 43,17±8,83, alt boyut puan ortalamaları ise fonksiyonel 8,73±3,66, iletişimsel 17,21±5,03, eleştirel, 9,70±2,33'tür. Araştırmaya katılan bireylerin Kardiyovasküler Hastalık Risk Farkındalığı Değerlendirme Ölçeği'nden aldıkları toplam puan ortalaması 40,68±5,29'dur. Çalışmada sağlık okuryazarlığı düzeyi arttıkça glisemik kontrolün arttığı ve sağlık okuryazarlığı toplam puanı ile açlık kan glukoz düzeyi ve hemoglobin A1c (HbA1c) düzeyi arasında negatif korelasyon olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sağlık okuryazarlığı düzeyi arttıkça kardiyovasküler risk farkındalığı artmıştır. Diyabetli bireylerin sağlık okuryazarlığı düzeylerini arttırılarak, glisemik kontrol sağlanıp, kardiyovasküler komplikasyonların gelişme riski azaltılabilir. Bu sebeple sağlık okuryazarlığı düzeyini arttırmaya yönelik eğitimlerin yapılması önerilir.
Bu araştırma, tip 2 diyabetli bireylerde sağlık okuryazarlığının kardiyovasküler hastalık risk farkındalığı ve glisemik kontrol üzerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma, Sincan Dr. Nafiz Körez Devlet Hastanesinde dahiliye servisi ve polikliniğine başvuran 230 tip 2 diyabetli birey ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplamak amacıyla Tanıtıcı Bilgiler Formu, Diyabet Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği ve Kardiyovasküler Hastalık Risk Farkındalığı Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde iki grup karşılaştırmaları bağımsız örneklerde t testi, ikiden fazla olan grup karşılaştırmaları ise tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Sayısal değişkenler arasındaki ilişkiler için pearson korelasyon testi, sağlık okuryazarlığının etkisini belirlemek için basit ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Katılımcıların sağlık okuryazarlığı toplam puan ortalaması 43,17±8,83, alt boyut puan ortalamaları ise fonksiyonel 8,73±3,66, iletişimsel 17,21±5,03, eleştirel, 9,70±2,33'tür. Araştırmaya katılan bireylerin Kardiyovasküler Hastalık Risk Farkındalığı Değerlendirme Ölçeği'nden aldıkları toplam puan ortalaması 40,68±5,29'dur. Çalışmada sağlık okuryazarlığı düzeyi arttıkça glisemik kontrolün arttığı ve sağlık okuryazarlığı toplam puanı ile açlık kan glukoz düzeyi ve hemoglobin A1c (HbA1c) düzeyi arasında negatif korelasyon olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sağlık okuryazarlığı düzeyi arttıkça kardiyovasküler risk farkındalığı artmıştır. Diyabetli bireylerin sağlık okuryazarlığı düzeylerini arttırılarak, glisemik kontrol sağlanıp, kardiyovasküler komplikasyonların gelişme riski azaltılabilir. Bu sebeple sağlık okuryazarlığı düzeyini arttırmaya yönelik eğitimlerin yapılması önerilir.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Tip 2 Diyabet, Sağlık Okuryazarlığı, Farkındalık, Kardiyovasküler Hastalık, Glisemik Kontrol, Type 2 Diabetes, Health Literacy, Awareness, Cardiovascular Disease,, Glycemic Control

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Koleksiyon