Fotodinamik, fototermal ve sonodinamik terapi yapabilen AzaBODIPY

Kanser, herhangi bir organ ya da dokudaki hücrelerin kontrolsüz biçimde büyümesi ve çoğalması ile meydana gelen hastalıktır. Kanserin tedavisi için radyoterapi, kemoterapi, ameliyat ve immünoterapi gibi dört temel yöntem klinikte kullanılmaktadır. Bu geleneksel yöntemlerin yanı sıra yeni tedavi yöntemleri ve bunlara uygun malzemeler geliştirilmektedir. Sonodinamik, fotodinamik ve fototermal terapi bu gelişmekte olan tedavilerin başında gelmektedir. Bu tez çalışmasında AzaBODIPY ve dihidroftalazindion ünitelerini aynı anda içinde barındıran yeni bir bileşik 1 sentezlenmiştir. Sentezlenen yapı 1 1H NMR, 13C NMR, kütle, soğurma ve floresans spektrumları ile karakterize edilmiştir. Ardından yapılan kimyasal testlerle hedef bileşiğin 1 kemilüminojenik, sonodinamik, fotodinamik ve fototermal ve etkinlikleri belirlenmiştir. Elde edilen veriler hedef bileşiğin 1 hidrojen peroksite karşı duyarlı olduğunu ve kimyasal ışıma yapabildiğini, sonodinamik, fotodinamik ve fototermal olarak aktive edilebildiğini göstermektedir. Son aşamada ise hedef bileşik 1 ile in vitro çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler hedef bileşiğin 1 etkin bir şekilde sonodinamik terapi (SDT), fotodinamik (FDT) ve fototermal terapi (FTT) ve yapabildiğini göstermektedir. Literatürde SDT, FDT ve FTT'ye yani üçlü terapiye olanak veren AzaBODIPY türevleri bilinmemektedir. Bu bakımdan tez çalışması bir ilki gerçekleştirmiştir.

Cancer is a disease characterized by the uncontrolled growth and proliferation of cells within any organ or tissue. Traditional treatment methods in the clinical management of cancer include radiotherapy, chemotherapy, surgery, and immunotherapy. In addition to these conventional approaches, novel treatment modalities and appropriate materials are being developed. Among these emerging therapies are sonodynamic therapy, photodynamic therapy and photothermal therapy. In this thesis, a novel compound (1) containing both AzaBODIPY and dihydrophthalazindione units was synthesized. The structure of the synthesized compound was confirmed using various techniques, including ¹H NMR, ¹³C NMR, mass spectrometry, absorption and fluorescence spectroscopy. The chemiluminogenic, sonodynamic, photodynamic and photothermal activities of compound 1 were assessed through chemical tests. The results indicate that compound 1 is sensitive to hydrogen peroxide and can induce chemiluminescence. Furthermore, this novel compound 1 exhibits sonodynamic, photodynamic and photothermal features. Subsequently, in vitro studies demonstrated that compound 1 is effective in sonodynamic therapy (SDT), photodynamic therapy (PDT) and photothermal therapy (PTT). To the best of our knowledge, AzaBODIPY derivatives capable of triple therapy (PDT, PTT, and SDT) have not been previously reported in the literature. Thus, this thesis represents pioneering work in the field.