The effect of fuel price on food inflation in Türkiye
Yükleniyor...
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Covid 19 pandemisinin ardından gıda enflasyonu Türkiye başta olmak üzere Dünya genelinde politika yapıcıların üzerinde durduğu temel bir sorundur. Gıda enflasyonunun yükselişe geçmesinde çeşitli faktörler rol oynamaktadır. Bu faktörlerden biri akaryakıt fiyatlarıdır. Akaryakıt fiyatları tarımda kullanılan traktörden, lojistik sağlanan tırlara kadar birçok kalemde gıda ürünlerine maliyet olarak yansımaktadır. Türkiye'de akaryakıt fiyatlarının yüksek olduğu görülmektedir. Bunun iki ayrı sebebi vardır. Birinci sebep döviz kuru yükselişleri, ikinci sebep ise akaryakıt fiyatlarındaki yüksek oranlı özel tüketim vergisidir. Gıda enflasyonun düşürülmesi için gıda üretim ve lojistik maliyetlerinin düşürülmesi şarttır. Bu çalışma akaryakıt fiyatlarının gıda enflasyonu üzerinde etkisinin olup olmadığını araştırmayı amaçlamıştır. Çalışmada 2005-2022 yılları arasındaki aylık benzin ve motorin fiyatları ile gıda fiyat endeksi kullanılmıştır. Covid 19 pandemisi gibi nadir olayların etkisinin de dikkate alınması için araştırmada Fourier KPSS ve Fourier Shin eş bütünleşme testi kullanılmıştır. Analiz bulgularına göre serilerde yapısal kırılmanın varlığı tespit edilmiştir. Ayrıca analiz bulgularında seriler arasında uzun dönemli ilişkinin varlığına rastlanmıştır. Son olarak analiz bulguları uzun dönemde akaryakıt fiyatlarının gıda enflasyonunu artırdığına işaret etmektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Gıda Enflasyonu, Petrol Fiyatları, Yapısal Kırılma, Food Inflation, Oil Prices, Structural Break
