Rıza Şah Pehlevi’nin Fars kimliğini pekiştirme çabaları
Yükleniyor...
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Aksaray Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Rıza Şah Pehlevi, yirminci yüzyıl İran’ında Kazak Tugayı içerisinde hızla yükselişe geçen ve ülkenin birçok yerinde askeri başarı elde eden biri olarak tarih sahnesine çıkmıştır. O, 1921 yılında Kaçarlara karşı bir darbe gerçekleştirerek kuracağı hanedanın ilk adımını atmıştır. Bu darbe neticesinde önce Başbakanlık ve 1925 yılında ise kendi şahlığını ilan ederek Pehlevi soyadını almıştır. Böylelikle Şah tarafından yeni kurulan hanedan da Pehlevi Hanedanı adıyla anılmıştır. Kurulan bu yeni hanedan, batılılaşma ve çağdaşlaşma gibi değişimler yaşamıştır. Bu değişimlerin haricinde milliyetçilik adına da bazı gelişmeler meydana gelmiştir. Rıza Şah Pehlevi’nin ülkenin başına geçtiği dönemde milliyetçilik fikri birçok ülkeyi etkisi altına almıştı. Küresel çapta etkisini gösteren milliyetçilik düşüncesi birçok ülkede olduğu gibi İran’da etkisini göstermiştir. Ancak İran’da ve özellikle de Rıza Şah dönemindeki milliyetçilik fikri tamamen Fars unsurunu ön planda tutan bir anlayışla gelişmiştir. Bu anlayış çerçevesinde Fars milliyetçiliğini ön plana çıkarma ve topluma yansıtma açısından birtakım girişimlerde bulunulmuştur. Bunlar arasında sosyo-kültürel bir etkiye sahip kurumsal faaliyetler dikkati çekmiştir. Bu girişimler arasında Düşünce Geliştirme Kurumu ve Milli Eserler Derneği’nin kurulması ile ülke isminin İran olarak değiştirilmesi yer almıştır. Bu faaliyetlerin bir kısmı doğrudan Rıza Şah’ın milliyetçilik anlayışını pekiştirmek amacıyla gerçekleştirilirken bir kısmı da ortaya çıktıktan sonra bu amaca hizmet etmiştir. Bunlardan Düşünce Geliştirme Kurumu’nun kimlik inşası ve tanımlaması hususunda önemli bir işlevi olmuştur. Bu kurum özellikle Fars kimliğini öne çıkaran gazete, kitap basımı gibi faaliyetler yürütürken aynı zamanda çeşitli konferanslar da düzenlemiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Rıza Şah Pehlevİ, Kazak Tugay
Kaynak
Genç Kalemler Tarih Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
8
Sayı
9
