Öğrencilerin hayata hazırlanması açısından okul yöneticilerinin performansının incelenmesi

Bu araştırmanın amacı, okul yöneticilerinin öğrencileri hayata hazırlama konusundaki sorumluluklarını yerine getirme düzeyini incelemektir. Hem yasal düzenlemeler hem de eğitim biliminin temel ilkeleri doğrultusunda okul yönetimlerinin bu süreçte önemli bir role sahip olduğu kabul edilmekle birlikte, uygulamadaki karşılığına ilişkin bilgi eksikliği bulunmaktadır. Bu araştırma, 2023–2024 eğitim-öğretim yılında Aksaray il merkezinde yer alan devlet okullarında görev yapan okul yöneticileri ve öğretmenlerden oluşan bir çalışma grubuyla yürütülmüştür. Çalışma karma yöntemin keşfedici sıralı deseninde gerçekleştirilmiştir. Önce odak grup görüşmeleriyle nitel veriler toplanmış ardından tarama yöntemiyle nicel veriler toplanarak sentez bulgulara ulaşılmıştır. Katılımcılara amaçlı kartopu örneklemeyle erişilmiştir. Nitel veriler içerik analizi yöntemiyle, nicel veriler ise betimsel istatistikler, açımlayıcı faktör analizi ve varyans analizleri (t testi, ANOVA) kullanılarak çözümlenmiştir. Nitel verilerin analizinde "Yönetici Sorumluluğu" ve "Değerlendirme" temaları ön plana çıkarken, en sık vurgulanan kodlar "İnisiyatif Almak" , "Öğretmeni Desteklemek", "Teknolojiye Uyum ve Yenilik" ve "Akademik Başarı" olmuştur. Nitel veri analizinde okul yöneticilerinin prosedürleri uygulamada yeterli fakat inisiyatif alma ve öğretmenleri destekleme noktasında yetersiz oldukları belirlenmiştir. Ayrıca, okul çalışmalarının ağırlıklı olarak akademik başarıya odaklandığı tespit edilmiştir. Nicel bulgular, "Önemseme" ve "Uygulama" olmak üzere iki faktörde toplanmış, yöneticilerin 21. yüzyıl becerilerini "önemseme" düzeylerinin yüksek ancak "uygulama" düzeylerinin düşük olduğu ortaya çıkmıştır. Eğitim düzeyi ve görev değişkeni açısından anlamlı farklar saptanmış, yönetici algılarının öğretmenlere göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. Okullarda 21 YY becerilerinin öğrencilere kazandırılması için ihtiyaç duyulan bilinçli faaliyetlerin yapılmadığı söylenebilir. Elde edilen bulgular doğrultusunda uygulamaya ve gelecekteki araştırmalara yönelik öneriler sunulmuştur.

This study aims to investigate the levels of school administrators fulfilling their responsibilities in preparing students for life. Whilst school leadership is acknowledged as a key factor in this process based on legal regulations and educational principles, there empirical evidence regarding its practical implementation is finite. The research was conducted in the 2023–2024 academic year with school administrators and teachers working in public schools in Aksaray, Türkiye. An exploratory sequential mixed method design was employed. Initially, qualitative data were collected through focus group interviews, followed by quantitative data collection using a survey method. Participants were selected using purposive snowball sampling. Qualitative data were analyzed using content analysis, while quantitative data were analyzed through descriptive statistics, exploratory factor analysis, and variance analyses (t-test and ANOVA). The prominent themes that emerged from the qualitative analysis were "Administrative Responsibility" and "Evaluation." Commonly cited codes were "Taking Initiative," "Supporting Teachers," "Technological Adaptation," and "Academic Achievement." Findings revealed that administrators were generally effective in adhering to procedures but less capable of taking initiative and supporting teachers. Moreover, school efforts were primarily focused on academic success rather than holistic student development. Quantitative analysis revealed two factors—"Importance" and "Implementation"—which indicated a high level of perceived importance regarding 21st-century skills, but a lower level of actual implementation. Differences were found based on education level and role, with administrators reporting more positive perceptions than teachers. The results suggest a lack of deliberate efforts in schools to foster 21st-century competencies, and practical and research-based recommendations are provided.