Endüstriyel atıksulardan biyokatalitik olarak kalsiyum giderimi
| dc.contributor.advisor | Işık, Mustafa | |
| dc.contributor.author | Özcan, Samet | |
| dc.date.accessioned | 2019-07-01T10:02:46Z | |
| dc.date.available | 2019-07-01T10:02:46Z | |
| dc.date.issued | 2011 | |
| dc.date.submitted | 2011-06-17 | |
| dc.department | Fen Bilimler Enstitüsü | |
| dc.description.abstract | Yüksek miktarda kalsiyum içeren atıksular; su boruları, kaynama kazanları ve ısı değiştiricilerde farklı biçimde çökelekler (karbonat, sülfat ve fosfat) oluşturmakta, aerobik ve anaerobik reaktörlerin arıtım performansını olumsuz etkilemektir. Bu problemleri ortadan kaldırmak için endüstrilerde kimyasal prosesler kullanılmakta ancak bu prosesi içeren reaktörlerin işletimi ve kontrolü oldukça zordur. Ayrıca arıtılmış suyun pH değerleri de yüksektir. Sulardan Ca gideriminde biyomineralizasyon iyi bir alternatif olarak görünmektedir. Biyokatalitik Kalsifikasyon Reaktörleri (BKR) endüstriyel atıksulardan Ca’u kalsit olarak gidermek için bakterilerin gerçekleştirdiği üre hidrolizi esasına dayanır. Bu çalışmada BKR’ün Ca içeren sentetik ve gerçek şeker endüstrisi atıksularından Ca giderimindeki potansiyel kullanımı araştırılmıştır. Çalışmanın başlıca aşamaları; (1) kesikli reaktörlerde Ca+2 giderimini katalizleme yeteneğine sahip çamur üretimi, (2) kesikli reaktörlerde optimum Mikrobiyal Karbonat Çökelimi (MKÇ) için uygun süre, pH değerleri, üre, Ca, biyokütle ve organik derişimleri gibi optimum koşulların belirlenmesi, (3) sürekli beslemeli sistemde optimum tasarım ve işletme parametrelerinin araştırılması, (4) YAÇYR(Yukarı Akışlı Çamur Yatak Reaktör)’de metanojenik bakteriler üzerine Ca’un etkisinin belirlenmesi, (5) Ca’lu atıksuların arıtımı için ardışık BKR/YAÇYR sisteminin araştırılması, (6) Ca’lu atıksuların YAÇYR’de arıtımında geri döngü hattına BKR’ün ilave edilmesi ile CO2 sıyırıcı sistemin modifikasyonu. Mineral ortam ve Glikoz-KOİ’sin sürekli yenilendiği inkübasyon süresinin Ca giderimine etkisinin araştırıldığı kesikli çalışmalarda optimum inkubasyon süresi 6 gün bulunmuştur. Kesikli reaktörde Ca giderimi üzerinde ürenin etkisinin araştırıldığı çalışmada optimum üre derişiminin Ca derişiminden fazla olması gerekmektedir. Kesikli reaktörde Ca giderimi üzerinde Ca derişiminin etkisinin araştırıldığı çalışmada 900 mg/L sabit üre ve 0-2500 mg/L arasında Ca derişimleri içeren sentetik atıksuda sonuçlar Ca derişimi arttıkça giderilen miktarın da arttığını göstermiştir. Kesikli reaktörde Ca giderimi üzerinde 4-10 arası değişik başlangıç pH’larının etkisinin araştırıldığı çalışmada Ca gideriminin yüksek pH’larda daha iyi olduğu, ve çökelme ile beraber alkalinitenin tükenmesi ile birlikte son pH değerlerinin tüm reaktörlerde yaklaşık aynı olduğu (pH=7) bulunmuştur. Kesikli reaktörde Ca giderimi üzerine biyokütle derişiminin etkisinin araştırıldığı çalışmada sonuçlar Ca gideriminin biyolojik aktiviteye kesinlikle bağlı olduğunu göstermiştir. Ca giderim süreci üzerinde organik madde derişiminin etkisinin araştırıldığı çalışmada Ca giderimi için en uygun derişiminin deneysel şartlarda 750 mg/L glikoz-KOİ’si olduğu tespit edilmiştir. Ca giderimi üzerinde yaklaşık 2-20 gün arasında çamur yaşlarının araştırıldığı sürekli beslemeli çalışma kalsiyum gideriminde ÇY’nın önemli bir parametre olduğunu ve 11.5 saat’lik HBS’de Ca ve KOİ giderimi için 5 gün civarında olduğunu göstermiştir. Çalışma HBS’nin önemli bir parametre olduğunu ve kalsiyumca zengin atıksulardan Ca giderimi için 5-6 saatlik HBS’nin optimum olduğunu göstermiştir. Bu HBS’nde KOİ, TN, ve Ca giderim verimleri sırasıyla % 63, % 14 ve % 72 elde edilmiştir. Elde edilen optimum ÇY ve HBS’nde 0-1500 mg/L arasında değişen glikozKOİ’sinin etkisinin araştırıldığı sürekli beslemeli çalışmada KOİ’nin düşük değerlerinin bile Ca giderimi için yeterli olduğunu göstermektedir. 5-20 mM arasında üre derişiminin 15 mM Ca içeren sentetik atıksuyu arıtan ürolitik karışık kültür üzerindeki etkisinin araştırıldığı çalışmada Ca giderimi için optimum üre derişimi 15 mM bulunmuştur. Ca içeren bir şeker fabrikasından temin edilen gerçek atıksuyun sürekli beslemeli arıtım çalışmasında YAÇYR’ün önüne ve geri döngüsüne yerleştirilen BKR’ü atıksudan Ca’u etkin şekilde gidermiştir. Sonuç olarak çalışmada önerilen MKÇ esasına dayanan BKR’ü, Ca açısından zengin endüstriyel atıksuların yeniden kullanılacağı durumlarda kullanılabilir olmakla birlikte üreden kaynaklanan azot kirliliğine neden olması en büyük dezavantajıdır. | |
| dc.description.abstract | Wastewaters having high calcium content; produce precipitates of different structure (as carbonate, sulfate or phosphate) in pipelines, boilers and heat exchangers and, affects adversely to aerobic and anaerobic reactors. As a remedy to this problem, the industry typically uses chemical crystallization reactors which are efficient but often require complex monitoring and control and, as a drawback, can give rise to highly alkaline effluents. Biomineralization are emerging as alternative mechanisms for the removal of Ca from aqueous environments. Bio-catalytic Calcification Reactors (BCR) utilize microbial urea hydrolysis by bacteria for the precipitation-removal of Ca, as calcite, from industrial wastewater. In this study, potential use of BCR for Ca removal from synthetic wastewater and real sugar wastewater were investigated. The main stages of this study were; (1) production of sludge which has ability to biocatalysing of Ca2+ removal in batch reactors, (2) determination of optimal conditions such as; time, pH value, urea, Ca, biomass, and organic matter concentrations, for effective Microbial Calcium Precipitation (MCP) (3) investigation of optimum design and operational parameters of BCR reactor in continuous feeding system, (4) determination of Ca effect on methanogenic microorganisms in UASB reactor, (5) researching of sequential BCR/UASB (Upflow Anaerobic Sludge Blanket) reactor system for treatment of Ca-rich wastewaters, (6) modification of CO2-stripper system with addition of BCR reactor installing in the recycle line at UASB treatment of Ca-rich wastewaters. In batch study, investigation of incubation time on Ca removal at synthetic wastewater where mineral medium and glucose-COD continuously refreshed, optimum incubation time was found as 6 days at these conditions. In batch study, investigation of urea effect on Ca removal, it was found that optimum urea concentration for effective Ca removal should be greater than Ca concentration required removal from water. In batch study, investigation of Ca concentration effect on Ca removal, removed Ca concentration was increased at samples containing higher Ca concentrations in synthetic wastewater with constant urea of 900 mg/L and varying Ca concentration between 0 and 2500 mg/L. In batch study, the investigation of initial pH of samples between 4-10 on calcium removal, calcium was better removed at samples with higher pH and final pHs of all samples finally were approximately same (pH=7) due to precipitation of Ca as CaCO3 and consumption of alkalinity. In batch study, investigation of biomass concentration on Ca removal, it was found that Ca removal certainly depends on biological activity. In batch study, investigation of organic matter effect on Ca removal, the most suitable concentration of glucose-COD was 750 mg/L at experimental conditions. The continuous fed study of sludge retention times between about 2 and 20 days on Ca removal showed that SRT is important parameter for Ca removal and optimum SRT was about 5 days in terms of Ca and COD removal at HRT of 11.5 hours. Study showed that HRT is important parameter and HRT of 5-6 hours is optimum for Ca removal from Ca-rich wastewaters. At this HRT, the removal efficiencies of COD, TN, and Ca were obtained a 63 %, 14 % and 72 %, respectively. At obtained optimum SRT and HRT, continuous fed study, investigation of glucose-COD between 0 and 1500 mg/L effect on Ca removal, showed that low levels of COD was also sufficient for calcium removal. The study, carried out to determine urea concentrations between 5-20 mM on ureolytic mixed culture treating synthetic wastewater containing Ca of 15 mM, showed that optimum urea concentration was found as 15 mM for effective Ca removal. In continuous study carried out with a real wastewater of a sugar fabric, BCR reactor established at prior to and recycle of UASB reactor removed efficiently Ca from wastewater. Consequently, the proposed BCR based on MCP can be used in case of reusing of treated Ca-rich industrial wastewater, however the most important disadvantage of this process is N pollution from urea. | |
| dc.description.tableofcontents | ÖNSÖZ, i – TEŞEKKÜR, iii -- İÇİNDEKİLER DİZİNİ, iv – ÖZET, vi – ABSTRACT, vii -- ŞEKİLLER DİZİNİ, viii -- ÇİZELGELER DİZİNİ, xii -- SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ, xiv -- 1. GİRİŞ, 1 -- 2. KAYNAK ÖZETLERİ, 5 -- 2.1. Kalsiyum Metalinin Özellikleri, 5 -- 2.2. Kalsiyum Bileşikleri, 5 -- 2.3. Kalsiyum Bileşiklerinin Endüstride Kullanımı ve Etkileri, 6 -- 2.4. Kalsiyum Karbonat’ın (CaCO3) Özelikleri ve Kullanım Alanları, 7 -- 2.5. Kalsiyum Hidroksit’in (Ca(OH)2) Özellikleri ve Kullanım Alanları, 8 -- 2.6. Kalsiyum Oksit’in (CaO-Kireç) Özellikleri ve Kullanım Alanları, 9 -- 2.7. Kalsiyum ve Bileşiklerinin Sağlık Etkileri, 10 -- 2.8. Endüstriyel Su Kullanımı, 11 -- 2.8.1. Kazan besleme suları, 11 -- 2.8.2. Soğutma suları, 12 -- 2.8.3. Endüstri proses suları, 14 -- 2.9. Sulardan Kalsiyum Giderim Yöntemleri, 15 -- 2.9.1. Sulardan kimyasal kalsiyum giderimi, 15 -- 2.9.1.1. Kimyasal çöktürme yöntemleri ile sertlik giderimi, 15 -- 2.9.1.2. İyon değiştirme yöntemi, 20 -- 2.9.2. Doğal mikrobiyolojik karbonat çökelim prosesleri, 21 -- 2.9.2.1. Ototrofik metabolik prosesler, 22 -- 2.9.2.2. Heterotrofik metabolik prosesler, 23 -- 2.9.2.2.1. Pasif CaCO3 çökelim prosesleri, 23 -- 2.9.2.2.2. Aktif CaCO3 çökelim prosesleri, 25 -- 2.10. Arıtım Teknolojileri Açısından Kalsiyumun Zararları, 26 -- 2.11. Kalsiyum Gideriminin Atıksu Arıtım Biyoteknolojisi Açısından Önemi, 26 -- 2.12. Çalışmanın Amacı, 27 -- 3. MATERYAL ve METOT, 29 -- 3.1. Üre Hidrolizini Gerçekleştiren Mikroorganizmaların Üretilmesi, 29 -- 3.2. Çalışmalarda Kullanılan Reaktörler, 30 -- 3.2.1. Aerobik BKR’nün özellikleri, 31 -- 3.2.2. YAÇYR’nün özellikleri, 31 -- 3.3. Çalışma Planı, 32 -- 3.3.1. Kesikli çalışmalar, 32 -- 3.3.2. Sürekli çalışmalar, 33 -- 3.3.2.1. Sürekli çalışmalarda kullanılan reaktör sistemler, 34 -- 3.3.3. Şeker fabrikası atıksuyu ile ilgili çalışmalar, 40 --3.4. Analitik Yöntemler, 42 -- 4. BULGULAR ve TARTIŞMA, 44 -- 4.1. Kesikli Çalışmalar, 44 -- 4.1.1. Zamanın kalsiyum giderimi üzerindeki etkisi, 44 -- 4.1.2. Üre miktarının kalsiyum giderimine etkisi, 47 -- 4.1.3. Kalsiyum derişiminin etkisi, 54 -- 4.1.4. Kalsiyum giderimi üzerinde pH etkisi, 60 -- 4.1.5. Kalsiyum giderimi üzerine biyokütle derişiminin etkisi, 64 -- 4.1.6. Kalsiyum giderim sürecinin üzerinde organik madde derişiminin etkisi, 68 -- 4.2. Sürekli Çalışmalar, 71 -- 4.2.1. BKR’üne çamur yaşının etkisi, 71 -- 4.2.2. BKR’üne HBS’nin etkisi, 75 -- 4.2.3. KOİ’nin BKR’ün performansı üzerindeki etkisi ,79 -- 4.2.4. Üre’nin BKR’ün performansı üzerindeki etkisi, 82 -- 4.2.5. Kalsiyumun BKR’ün performansı üzerindeki etkisi, 84 -- 4.2.6. YAÇYR performansı üzerinde kalsiyumun etkisi, 88 -- 4.2.7. BKR+YAÇYR sistemi ile simüle atıksuyun arıtımı, 93 -- 4.2.8. YAÇYR döngüsünde BKR ile simüle atıksuyun arıtımı, 95 -- 4.2.9. Kalsiyum içeren BKR’de kinetik katsayıların bulunması, 98 -- 4.3. Şeker Fabrikası Atıksuyu İle ilgili Arıtım Çalışmaları, 100 -- 4.3.1. BKR+YAÇYR sistemi ile şeker fabrikası atıksuyu arıtımı, 100 -- 4.3.2. YAÇYR döngüsünde BKR ile şeker fabrikası atıksuyu arıtımı, 102 -- 5. SONUÇ ve ÖNERİLER, 105 – KAYNAKLAR, 109 – ÖZGEÇMİŞ, 111 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12451/1602 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Aksaray Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | Biyokalsifikasyon | |
| dc.subject | Karbonat | |
| dc.subject | Endüstriyel atıksu | |
| dc.subject | Kağıt | |
| dc.subject | Şeker | |
| dc.subject | Anaerobik | |
| dc.subject | Biyoteknoloji | |
| dc.subject | Biocalcification | |
| dc.subject | Carbonate | |
| dc.subject | Industrial Wastewater | |
| dc.subject | Paper | |
| dc.subject | Sugar | |
| dc.subject | Anaerobic | |
| dc.subject | Biotechnology | |
| dc.title | Endüstriyel atıksulardan biyokatalitik olarak kalsiyum giderimi | |
| dc.title.alternative | Bıocatalytıc calcıum removal from ındustrıal wastewaters | |
| dc.type | Master Thesis |
