II. Bayezid döneminde Osmanlı Devleti'nin Batı sınırı ve bir serhad bölgesi olarak Bosna Sancağı
| dc.contributor.advisor | Aygün, Necmettin | |
| dc.contributor.author | Keleş, Adem | |
| dc.date.accessioned | 2023-12-06T11:35:03Z | |
| dc.date.available | 2023-12-06T11:35:03Z | |
| dc.date.issued | 2023 | |
| dc.date.submitted | 2023-06-22 | |
| dc.department | Sosyal Bilimler Enstitüsü | |
| dc.description.abstract | Bu çalışmada II. Bayezid Dönemi'nde Batı sınırlarında yapılan fetihler ve fetihlerin stratejik açıdan önemi ile Batı sınırları kapsamında Bosna sancağının devlet ve toplum yapısının incelenmesi amaçlanmıştır. II. Bayezid Dönemi'nde Osmanlı Devleti'nin Batı sınırında bulunan Kili ve Akkirman'ın alınmasıyla hem Karadeniz ticaretine hâkim olundu hem de Kırım Hanlığı'yla doğrudan bağlantı kurulmuş oldu. Güneybatı sınırında bulunan İnebahtı, Modon, Koron ve Navarin'in alınmasıyla da Akdeniz ticaretinin kontrolü Osmanlıların eline geçtiği gibi, İyon Adaları ve Balkanlarda da hâkimiyet tesis edilmiş oldu. İki komşu devletin topraklarını birbirinden ayıran çizgi anlamına gelen sınır, XV ve XVI. yüzyıllarda, bir devletin vergisini alabildiği ve ordusunun bir kısmını oluşturacak askerleri toplayabildiği alanları ifade ediyordu. Ancak sınır daha geniş çerçevede iki komşu devletin siyasi, sosyal ve ekonomik münasebetlerinin yaşandığı alanı ifade etmekteydi. Osmanlı Devleti'nin sınır hattında bulunan sancaklardan biri de Bosna sancağı idi. Künhü'l Ahbâr'ın yazarı Gelibolulu Mustafa Âli'nin "dünya gazilerinin buluşma yeri ve her iklimden sadık mücahitlerin konağı" olarak tanımladığı Bosna Sancağı'nın diğer sancaklardan ayırt edilen özelliği fetihten itibaren elden çıkana kadar bir serhad-sınır vilayeti olmasıdır. II. Bayezid Dönemi'nde, Bosna Sancağının en büyük idari birimi "vilayet" olarak tabir ediliyordu. Henüz kazaların oluşmadığı bu dönemde nahiyeler, karyeler ve çiftlikler vilayet denilen merkezlerin altında birleşiyordu. Arpa, buğday gibi tahıl ürünleri ve meyve, sebze mahsulleri sancağın hemen hemen her bölgesinde yetiştiriliyordu. Hayvancılık olarak ise daha çok koyun ve hınzır gibi küçükbaş hayvan besleniyordu. Sancaktaki şehirlerde halk tarım ve hayvancılığın yanı sıra dericilik, tekstil üretimi, gıda mamülleri, alet imali ile ilgili iş kollarıyla uğraşıyordu. Şehirlerde cami, imaret, zaviye gibi vakıf müesseseleri kurulmuş; mahalleler de bu yapıların etrafında şekillenmişti. Şehirlerde bulunan pazarlar sayesinde ticaret daima canlı tutulmaktaydı. Bununla birlikte Sava Nehri'nde bulunan iskelelerde Venedik ile dış ticaret yapılıyordu. Ayrıca sancakta gümüş, demir, kurşun ve kömür madenleri çıkarılmaktaydı. | |
| dc.description.abstract | This study aims to examine the state and social structure of the western border of the Ottoman Empire in Sanjak of Bosnia along with the strategic importance of the conquests on the western border and their importance during the reign of Bayezid II. During the reign of Bayezid II, with the capture of Kili and Akkirman, which were on the western border of the Ottoman Empire, both the Black Sea trade was dominated and a direct connection with the Crimean Khanate was established. With the capture of Inebahtı, Modon (Methoni), Koroni and Navarin (Pylos), which were on the southwestern border, the control of the Mediterranean trade, as well as the dominance in the Ionian Islands and the Balkans, was taken over by the Ottomans. Unlike the contemporary meaning of the word 'border' as the line separating the lands of two neighbouring states, in the XV. and XVI. centuries, the border meant areas where a state could collect its taxes and recruit soldiers to form its army. However, border, in a broader framework, represented the area where the political, social and economic relations of the two neighbouring states were experienced. One of the sanjaks on the borderline of the Ottoman Empire was the Sanjak of Bosnia. The distinguishing feature of the Sanjak of Bosnia, which the author of Künhü'l Ahbâr Mustafa Âli Gelibolulu defines as "the meeting place of ghazis around the world and the mansion of loyal mujahideen from every climate sones", is that it was a frontier-border province from its conquest until its loss. During the reign of Bayezid II, the largest administrative unit of the Sanjak of Bosnia was called Vilayet. In this period, when the kazas had not been formed yet, nahiyes, karyes and farms were united under the centers called vilayets. Cereal products such as barley, wheat, fruit and vegetable crops were grown in almost every region of the sanjak. In terms of livestock, mostly small cattle such as sheep and pigs were kept. In the cities of the sanjak, besides agriculture and animal husbandry, people were engaged in leatherwork, textile production, food products and tool manufacturing. Structures such as mosques, imarets and zawiyas were established in the cities and neighbourhoods were formed around these structures. Thanks to the markets in the cities, trade was always kept alive. In addition to these, foreign trade was carried out with Venice at the piers on the Sava River. Besides, silver, iron, lead and coals were mined in the sanjak. | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12451/11344 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | II. Bayezid | |
| dc.subject | Batı Sınırı | |
| dc.subject | Bosna Sancağı | |
| dc.subject | Western Border | |
| dc.subject | Bosnia Sanjak | |
| dc.title | II. Bayezid döneminde Osmanlı Devleti'nin Batı sınırı ve bir serhad bölgesi olarak Bosna Sancağı | |
| dc.title.alternative | The Western border of the Ottoman Empire in the period of II. Bayezid and Bosnia Sanjak as a serhad region | |
| dc.type | Doctoral Thesis |
