الخلاف المعتبر وضوابطه في الفقه الإسلامي ونماذج من تطبيقاته العملية(دراسة تحليلية)

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Muteber ihtilaf konusu, İslam fıkhının önemli konulardan bir tanesidir. Zira muteber ihtilafın bilinmesi, ihtilafa konu olan meselelerde Müslümanlar arasındaki ayrışmayı ve nizaı en aza indirmede büyük öneme haizdir. Önemine binaen bu çalışmada, İslam fıkhında muteber ihtilaf konusu ele alınmıştır. Bu bağlamda çalışmada "muteber ihtilaf" kavramının izahı yapılmış, gayesi ve İslam hukukundaki yerine temas edilmiştir. Aynı şekilde İslam hukukunda ihtilafın hükmü, beş vakit namazın farziyeti ve cana kıymanın haram olması gibi ihtilafa mahal olmayan kati hükümler ele alınmıştır. Çalışma kapsamında ihtilafın hücciyeti konusuna da temas edilmiştir. Ayrıca hilafın şeran muteber sayılabilmesi için gerekli şartlara yer verilmiştir. Çalışmada Hz. Peygamber döneminden fıkıh mezheplerinin ortaya çıktığı döneme kadar şer-i ihtilafın katettiği merhaleler ve fıkıhçıların şer-i hüküm istinbatında ihtilafa düşme gerekçeleri incelenmiştir. Bunun yanı sıra çalışmada Müslüman birisinin muteber ihtilafa karşı tutumunun nasıl olacağı, nefret ve düşmanlığa neden olan ihtilaflardan kaçınmanın gerektiği, İslam'ın davet ettiği temel ilkelerden biri olan birlik ve beraberliğin önemi gibi konuyla alakalı bazı hususlara da temas edilmiştir.
Muteber ihtilaf konusu, İslam fıkhının önemli konulardan bir tanesidir. Zira muteber ihtilafın bilinmesi, ihtilafa konu olan meselelerde Müslümanlar arasındaki ayrışmayı ve nizaı en aza indirmede büyük öneme haizdir. Önemine binaen bu çalışmada, İslam fıkhında muteber ihtilaf konusu ele alınmıştır. Bu bağlamda çalışmada "muteber ihtilaf" kavramının izahı yapılmış, gayesi ve İslam hukukundaki yerine temas edilmiştir. Aynı şekilde İslam hukukunda ihtilafın hükmü, beş vakit namazın farziyeti ve cana kıymanın haram olması gibi ihtilafa mahal olmayan kati hükümler ele alınmıştır. Çalışma kapsamında ihtilafın hücciyeti konusuna da temas edilmiştir. Ayrıca hilafın şeran muteber sayılabilmesi için gerekli şartlara yer verilmiştir. Çalışmada Hz. Peygamber döneminden fıkıh mezheplerinin ortaya çıktığı döneme kadar şer-i ihtilafın katettiği merhaleler ve fıkıhçıların şer-i hüküm istinbatında ihtilafa düşme gerekçeleri incelenmiştir. Bunun yanı sıra çalışmada Müslüman birisinin muteber ihtilafa karşı tutumunun nasıl olacağı, nefret ve düşmanlığa neden olan ihtilaflardan kaçınmanın gerektiği, İslam'ın davet ettiği temel ilkelerden biri olan birlik ve beraberliğin önemi gibi konuyla alakalı bazı hususlara da temas edilmiştir.
ق بين المسلمين في أمور يتسع فيها الخالف؛ وألهمية هذه المسألة فقد تم تخصيص هذا البحث لدراسة الخالف المعتبر في الشرع من خالل بيان مفهوم الخالف المعتبر والمقصود منه في الشرع، ومشروعية هذا النوع من الخالف، كما تم بيان حكم االختالف في أصول الشريعة، واألحكام القطعية التي ال تحتاج إلى نظر واستدالل كوجوب الصلوات الخمس، وتحريم قتل النفس وغيرها من القطعيات التي ال تقبل وتناول البحث أيضا ة على جواز األخذ بأي قول بحجة ً االختالف، حكم االحتجاج بالخالف وجعله حج االختالف، وذكرنا كذلك ضوابط الخالف المعتبر والمراحل التي مّر الخالف بها منذ عصر الرسول - عليه الصالة والسالم- إلى عصر األئمة وظهور المذاهب الفقهية، واألسباب التي أدّت إلى اختالف الفقهاء ُ في استنباط األحكام الشرعية من أدلتها، وتط خرى متعلقة بالخالف المعتبر؛ رق البحث إلى مسائل أ كتوضيح موقف المسلم وكيفية تعامله مع الخالف المعتبر، والتحذير من االفتراق وترك الخالف المؤدي إلى العداوة والشحناء، وذكر أهمية االجتماع واالئتالف، وأنّها من األصول العظيمة التي جاء اإلسالم ب

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Considered Disagreement, The Difference of Jurists, Dispute Etiquette, Reasons for Difference, The Purposes of Difference, Muteber İhtilaf, Fıkıhçıların İhtilafı, İhtilaf İlkeleri, İhtilaf Nedenleri, İhtilaf Gayeleri

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Koleksiyon