Nizamülmülk Siyasetnâmesi’nin değerlendirilmesi

İnsan yetiştirmek, Anadolu’da varlığını uzun yıllar devam ettirmiş, siyasi, sosyal, kültürel birikime sahip olan Selçuklu Devleti’nin daima amacı olmuştur. Nizamülmülk bu amaçla Türk İslam dünyasının ilk yüksek öğretim merkezi olan Nizâmiye Medresesi’ni Bağdat’ta kurdurmuştur. Nizamülmülk, Selçuklu sultanları Alparslan ve Melikşah’ın veziri olarak otuz yıl boyunca devlet yönetiminde söz sahibi olmuştur. Nizamülmülk, Siyasetnâme adlı eserini Selçuklu Sultanı Melikşah’ın vezirlerinden devlet yönetimi hakkında kapsamlı bir rapor istemesi üzerine yazmıştır. Nizamülmülk, eserde sultana birtakım nasihatlerde bulunmakla birlikte devlet yönetiminde idari, mali, askeri, adli, diplomasi, güvenlik gibi birçok alanda somut düzenlemeler önermiştir. Bahse konu olan çalışmamızda Siyasetname’yi eğitimci ve nasihatçi yönleriyle tetkik etmeye çalışacağız.