Arkeolojik alanların İHA ve el tipi lazer tarayıcı kullanılarak belgelenmesi ve doğruluk değerlendirmesi: Malatya Hekimhan Taşhan örneği
| dc.contributor.author | Çatal, Hüseyin | |
| dc.date.accessioned | 2025-01-16T10:50:24Z | |
| dc.date.available | 2025-01-16T10:50:24Z | |
| dc.date.issued | 2024 | |
| dc.date.submitted | 2024-09-20 | |
| dc.department | Fen Bilimler Enstitüsü | |
| dc.description.abstract | Toplumların tarihsel süreçteki sosyal, kültürel, ekonomik, siyasi vb. deneyimleri hakkında bilgi sahibi olmak için tarihi kalıntı ve eserlerin incelenmesi ve kayıt altına alınması büyük önem taşımaktadır. Bu kalıntı ve eserler, insanların tarih boyunca biriktirdikleri deneyimlerin yanı sıra geleceğin doğru planlanmasına da katkı sağlamaktadır. Kültürel mirasın belgelenmesi, bu eserlerin doğru bir şekilde kayıt altına alınmasını sağlayarak gelecekte zarar görmelerini ve yok olmalarını engelleyecektir. Belgeleme yöntemleri de en az arkeolojik alan belgelemesi kadar önemlidir. Günümüzde geleneksel veri toplama yöntemlerinden el tipi lazer tarayıcılar ve insansız hava araçları (İHA) gibi daha pratik ve hassas yöntemlere geçilmiştir. Bu yöntemler, tarihi yapıya ilişkin önemli miktarda verinin, yapının kendisiyle herhangi bir fiziksel temas olmaksızın, kabul edilebilir bir hassasiyet derecesiyle elde edilmesini sağlamaktadır. Bu çalışmada, Malatya ili, Hekimhan ilçe merkezinde bulunan TAŞHAN, İHA uçuş verileri ve el tipi lazer tarayıcı verileri kullanılarak 3 boyutlu modellenmiş ve doğruluk değerlendirmesi yapılmıştır. Agisoft Photoscan Professional yazılımı ile fotogrametrik teknikler kullanılarak üretilen 3B model üzerinden yapılan hassasiyet araştırmasında konum hatasının mxy=±3.11 cm, yükseklik hatasının mz=±3.48 cm olduğu, GOPost yazılımı ile fotogrametrik teknikler kullanılarak üretilen 3B model üzerinden yapılan hassasiyet araştırmasında konum hatası mxy=±2.01 cm, yükseklik hatası ise mz=±3.02 cm bulunmuştur. Sonuçların BÖHHBÜY'e göre kabul edilebilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır. | |
| dc.description.abstract | It is of great importance to examine and record historical remains and artifacts in order to have information about the social, cultural, economic, political, etc. experiences of societies in the historical process. These ruins and artifact contribute to the correct planning of the future as well as the experiences that people have accumulated throughout history. Documenting the cultural heritage will ensure accurate recording of these artefacts preventing future damage and extinctionIn archaeological studies, images that can provide sufficient accuracy for such sites at a given distance and that can be acquired quickly are often needed. Today, there has been a shift from traditional data collection methods to more practical and accurate methods such as laser scanners and unmanned aerial vehicles (UAVs). These methods allow the acquisition of a substantial amount of data pertaining to the historical building, with an acceptable degree of precision, without any physical contact with the building itself. The utilisation of a variety of software enables the generation of digital data and three-dimensional (3D) models of the object in question. In this study, Tashan, located in Hekimhan district center of Malatya province, were 3D modeled using UAV flight data and handheld laser scanner data. In the accuracy research conducted on the 3D model produced using photogrammetric techniques with Agisoft Photoscan Professional program, the position error was found to be mxy=±3.11 cm and the height error was found to be mz=±3.48 cm. In the accuracy research conducted on the 3D model produced using photogrammetric techniques with GOPost software, the position error was found to be mxy=±2.01 cm and the height error was found to be mz=±3.02 cm. It was concluded that it is acceptable according to BÖHHBÜY. | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12451/12737 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Aksaray Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | BÖHHBÜY | |
| dc.subject | Fotogrametri | |
| dc.subject | 3B Model | |
| dc.subject | İnsansız Hava Aracı (İHA) | |
| dc.subject | TAŞHAN | |
| dc.subject | Photogrammetry | |
| dc.subject | Unmanned Aerial Vehicle (UAV) | |
| dc.title | Arkeolojik alanların İHA ve el tipi lazer tarayıcı kullanılarak belgelenmesi ve doğruluk değerlendirmesi: Malatya Hekimhan Taşhan örneği | |
| dc.title.alternative | Documentation of archeological areas using uav and handheld laser scanner and accuracy evaluation: The case of Malatya Hekimhan Tashan | |
| dc.type | Master Thesis |
