Aksaray efsanelerinin Türkçe dersi öğretim programı'nda yer alan kök değerler açısından incelenmesi

Bu araştırmada, Aksaray'a ait efsanelerin "2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı"nda (TDÖP) yer alan kök değerler (adalet, dostluk, doğruluk, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik ve yardımseverlik) açısından incelenmesi amaçlanmaktadır. Türkçe derslerinde dil becerilerinin geliştirilmesinin yanı sıra değer aktarımının da önemli bir hedef olduğu vurgulanmaktadır. Bu doğrultuda, Aksaray'ın kültürel mirasını yansıtan efsanelerin ilgili değerleri ne ölçüde barındırdığı ve eğitim süreçlerinde nasıl kullanılabileceği değerlendirilmiştir. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analiziyle yürütülmüş olup, değerlendirme kapsamında Aydoğan'ın (2019) "Aksaray Efsaneleri" adlı eserinde yer alan anlatılar incelenmiştir. Efsaneler analiz edilerek içeriklerindeki değerler belirlenmiş ve bu değerler, TDÖP'de tanımlanan temel değerlerle karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Araştırma, yerel kültürel unsurların eğitim sürecine nasıl entegre edilebileceğine dair bütüncül bir perspektif sunarken, Türkçe derslerinde kullanılabilecek özgün ve kültürel materyallerin geliştirilmesine katkı sağlamayı hedeflemektedir. Yapılan çözümlemeler sonucunda, efsanelerde kök değerlerin farklı yoğunluklarda işlendiği belirlenmiştir. Özellikle "saygı" ve "yardımseverlik" değerlerinin diğerlerine kıyasla daha sık vurgulandığı dikkat çekmektedir. Bu bulgular, Aksaray efsanelerinin değer eğitimi açısından zengin bir içerik sunduğunu ve Türkçe derslerinde öğretim materyali olarak kullanılmaya elverişli olabileceğini göstermektedir.

This study aims to examine the legends of Aksaray in terms of the core values (justice, friendship, truthfulness, self-control, patience, respect, love, responsibility, patriotism and helpfulness) included in the "2019 Turkish Language Curriculum" (TDÖP). It is emphasized that in addition to developing language skills in Turkish language lessons, the transfer of values is also an important goal. In this direction, it was evaluated to what extent the legends reflecting the cultural heritage of Aksaray contain the relevant values and how they can be used in educational processes. The study was conducted with document analysis, one of the qualitative research methods, and within the scope of the evaluation, the narratives in Aydoğan's (2019) work titled "Aksaray Legends" were examined. The legends were analyzed, the values in their content were determined, and these values were evaluated by comparing them with the core values defined in TDÖP. While the research provides a holistic perspective on how local cultural elements can be integrated into the educational process, it aims to contribute to the development of original and cultural materials that can be used in Turkish lessons. As a result of the analysis, it was determined that the root values in the legends were processed at different intensities. It is particularly noteworthy that the values of "respect" and "helpfulness" are emphasized more frequently than others. These findings show that Aksaray legends offer rich content in terms of value education and can be used as teaching material in Turkish lessons.