COVID-19 pandemi sürecinde çok kriterli karar verme yöntemleri ile ventilatör seçimi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Aksaray Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Hastalıkların teşhis ve tedavisinde teknolojinin faydası göz ardı edilemez. Sağlık teknolojisi hastanelerin en fazla bütçe ayırdıkları kalemlerdendir. Bu nedenle sağlık kuruluşlarındaki karar vericilerin, farklı birçok açıdan en uygun olan tıbbi cihazı seçebilmeleri önemlidir. Tıbbi cihaz seçimi; dikkate alınması gereken çok sayıda karar kriterinin olması, bunların birbiriyle çelişmesi ve üst düzeydeki rekabet koşulları nedeniyle oldukça karmaşık bir karar verme sürecidir. Hastanelerdeki bu karmaşık ve önemli karar, çoğu zaman tek bir kişinin insiyatifine ve subjektif görüşüne bırakılmıştır. Bu nedenle tıbbi cihaz seçim sürecinin iyi yönetilmesini sağlayacak bilimsel yöntem ve çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Covid-19 pandemisi ile ortaya çıkan olağanüstü durumlarla birlikte; başta ventilatör olmak üzere birçok tıbbı cihaza duyulan ihtiyaç artarken, tıbbı cihaz seçimi ile ilgili kararların değişen dinamiklere uygun güncel analiz ve değerlendirmelere göre yapılması daha da zorunlu hale gelmiştir. Bu tez çalışmasında; bir kamu hastanesinin yoğun bakım ünitesine alınması planlanan ventilatör cihazının seçimiyle ilgili karar problemi ele alınmış ve çözümü için "Çok Kriterli Karar Verme" (ÇKKV) yöntemleri kullanılmıştır. Çalışmanın amacı, COVİD-19 pandemisinin değiştirdiği koşullara en uygun ventilatör cihazının hızlı, tutarlı ve sistematik biçimde belirlenebilmesi için karar vericilere yardımcı olmaktır. Problemde ele alınan alternatif ventilatör cihazlar ve seçim kriterleri, uzman görüşleri ve literatürdeki tıbbi cihaz seçimi ile ilgili benzer çalışmalardan yararlanılarak belirlenmiştir. Buna göre, 5 adet farklı markaya ait ventilatör cihazı, 5 ana kriter ve 10 alt kritere göre değerlendirilmiştir. Kriter ağırlıklarını belirlemek için konuyla ilgili farklı meslek grubundan kişilerin oluşturduğu 10 kişilik bir gruba anket uygulanmıştır. Anket sonucunda elde edilen veriler "Analitik Hiyerarşi Prosesi" (AHP) yöntemine girdi olarak kullanılmıştır. Daha sonra alternatif cihazlar arasından en uygun olana karar vermek için TOPSIS ve ELECTRE yöntemleri kullanılmıştır. Her iki yöntem sonucunda da aynı karar ortaya çıkmıştır.
The benefits of technology in diagnosing and treating diseases cannot be ignored. Health technology is one of the most oversized allocation items in a hospital's budget. Thus, selecting the best device with proper functionalities is critical for hospital decision-makers. Device selection is a complex decision-making process due to the long list of conflicting criteria that need to be considered and the high level of competition in the market. This complex and important decision in hospitals is often left to the initiative and subjective opinion of a single person. Therefore, scientific methods and studies are needed to ensure that the medical device selection process is carried out well.With the extraordinary situations that emerged with the Covid-19 pandemic, the need for many medical devices, especially the need for ventilators, has increased. Furthermore, it has become even more imperative that decisions regarding medical device selection must be made according to up-to-date analyzes that consider changing dynamics. In this study, the selection problem of a ventilator planned to be purchased for the intensive care unit of a public hospital is considered and solved by using "Multi-Criteria Decision Making" techniques. The aim of the study is to assist decision-makers in choosing an appropriate ventilator device in a fast, consistent, and systematic manner under changing conditions brought by the COVID-19 pandemic. Device alternatives and selection criteria discussed in the problem were based on expert opinions and similar studies on medical device selection reported in the literature. Five different brands of ventilators were evaluated according to five main and ten sub-criteria. To calculate criteria weights, a questionnaire was administered to a group of 10 people from professions related to the subject. The data obtained from the questionnaire was used as an input to the "Analytical Hierarchy Process" (AHP) method. With the help of TOPSIS and ELECTRE, the most suitable alternative was selected. Both methods yielded identical results.
The benefits of technology in diagnosing and treating diseases cannot be ignored. Health technology is one of the most oversized allocation items in a hospital's budget. Thus, selecting the best device with proper functionalities is critical for hospital decision-makers. Device selection is a complex decision-making process due to the long list of conflicting criteria that need to be considered and the high level of competition in the market. This complex and important decision in hospitals is often left to the initiative and subjective opinion of a single person. Therefore, scientific methods and studies are needed to ensure that the medical device selection process is carried out well.With the extraordinary situations that emerged with the Covid-19 pandemic, the need for many medical devices, especially the need for ventilators, has increased. Furthermore, it has become even more imperative that decisions regarding medical device selection must be made according to up-to-date analyzes that consider changing dynamics. In this study, the selection problem of a ventilator planned to be purchased for the intensive care unit of a public hospital is considered and solved by using "Multi-Criteria Decision Making" techniques. The aim of the study is to assist decision-makers in choosing an appropriate ventilator device in a fast, consistent, and systematic manner under changing conditions brought by the COVID-19 pandemic. Device alternatives and selection criteria discussed in the problem were based on expert opinions and similar studies on medical device selection reported in the literature. Five different brands of ventilators were evaluated according to five main and ten sub-criteria. To calculate criteria weights, a questionnaire was administered to a group of 10 people from professions related to the subject. The data obtained from the questionnaire was used as an input to the "Analytical Hierarchy Process" (AHP) method. With the help of TOPSIS and ELECTRE, the most suitable alternative was selected. Both methods yielded identical results.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Ventilatör, Çok Kriterli Karar Verme, Covid-19, AHP, TOPSIS, ELECTRE, Tıbbi Cihaz Seçimi, Ventilator, Multi Objective Decision Making, Covid-19, AHP, TOPSIS, ELECTRE, Medical Device Selection
