Cilt 2, Sayı 2, Makale Koleksiyonu
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Güncel Gönderiler
Öğe Kardiyovasküler hastalıklarda protein kaynaklarının etkisi(Aksaray Üniversitesi, 2021) Pınarlı, Çağla; Türkmen, Nur SinemKardiyovasküler hastalıklar ile diyet ilişkisini araştıran çalışmalar genellikle karbonhidrat ve yağ kaynaklarına odaklanmıştır. Bu çalışmadaki amaç, kardiyovasküler hastalıklara, diyetsel protein kaynaklarının etkilerini incelemektir. Hayvansal ve bitkisel protein kaynakları, (süt ve süt ürünleri, yumurta, et, tavuk, balık, baklagiller ve tahıllar) farklı besin matriksine sahip olmaları sebebiyle lipid metabolizmasına ve kardiyometabolik risklere farklı etki ederler. Kardiyovasküler hastalıkların beslenme tedavisinde, süt ürünleri, tam tahıllar, yağlı tohumlar, tavuk, balık ile meyve ve sebzelerin tüketimi arttırılırken; yağ içeriği yüksek olan hayvansal kaynaklı besinlerin, işlenmiş kırmızı et, rafine şeker içeren yiyecek ve içeceklerin tüketiminin kısıtlanması genel bir beslenme önerisidir. Güncel kanıtlar, bitkisel protein ağırlıklı beslenmeyi desteklemektedir.Öğe Diyetin bağırsak mikrobiyotasına etkisi(Aksaray Üniversitesi, 2021) Pınarlı, Çağla; Karaağaç, Rabia MeldaSon yıllarda insan bağırsak mikrobiyotası (BM), sağlığı ve hastalığı modüle etmek için potansiyel bir hedef olarak ortaya çıkmıştır. BM farklı faktörlerle şekillenmektedir. Bu noktada diyet, en önemli etkenler arasında yer almaktadır. BM; besinlerin metabolize etmesi sonucu insan fizyolojisi üzerinde önemli etkiye sahip olabilecek çok çeşitli metabolitler üretir. Buna karşılık, diyet bileşenleri BM'nin bileşimini ve metabolik aktivitesini modüle ederek insan sağlığı üzerinde olumlu veya olumsuz etkilere neden olmaktadır. Bununla birlikte, besin ögeleri nadiren bağımsız olarak tüketilmektedir. Diyet-mikrobiyota ilişkisi üzerine araştırmalar, diyet bileşenlerinden genel diyet modellerine doğru aşamalı olarak ilerlemiştir. Bu derlemede; besin bileşenlerinin ve diyet modellerinin BM ve insan sağlığı üzerine etkilerine değinilmiştir.Öğe Genç bireylerin spora ilişkin tercihlerinin, yaşam kalitesi ve depresyon düzeylerinin toplumsal cinsiyet algısı perspektifinde incelenmesi(Aksaray Üniversitesi, 2021) Karabörklü Argut, SezenBu araştırmanın amacı düzenli olarak spor yapan üniversite öğrencisi genç bireylerin spora ilişkin tercihlerinin toplumsal cinsiyet algısı perspektifinde incelenmesi ve farklılıkların yaşam kalitesi ve depresyon düzeyleri üzerine etkisinin araştırılmasıdır. Değerlendirmede kullanılmak üzere gönüllülerin demografik ve sosyokültürel özellikleri, tercih ettikleri sportif faaliyetlerinin türü-sıklığı gibi bilgileri içeren kapsamlı bir anket hazırlandı. Katılımcıların depresyon belirtileri varlığı ve düzeyi “Beck Depresyon Ölçeği” ile; sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi düzeyleri ise“SF-12 Yaşam Kalitesi Skoru” ile değerlendirildi. Veriler öğrencilerin üye olduğu sosyal medya kanalları ve e-posta grupları aracılığıyla toplandı. Çalışma kapsamında 300 gönüllü birey değerlendirildi; bilgilerinde eksiklik olanlar çıkarılarak toplam 271 kişiye ait veriler analiz edildi. Kadın katılımcıların %18,5’i seçilen spor türünün cinsiyetle ilişkili olduğunu düşünürken; erkek katılımcılarda bu oranın % 48,9’a ulaştığı görüldü. Cinsiyetin spora ilişkin tercihleri etkilediği görüşünde olan katılımcılar (Grup I, n=80) ile etkilemediğini savunan katılımcıların (Grup II, n=191) depresyon belirtileri bakımından gruplar arasında anlamlı farklılık bulundu (p=0,04). Yaşam kalitesi bakımından ise gruplar arasında fark olmamasına karşın (p>0,05); Grup I’de yer alan katılımcıların yaşam kalitesi skorlarının daha düşük olduğu gözlendi. Sonuç olarak, düzenli spor yapan genç bireylerin sporla ve sağlıkla ilişkili özellikler açısından benzer oldukları görülse de; toplumsal cinsiyet algısı perspektifinde, kadın ve erkek bireyler arasında görüş farklılıkları olduğu açıktır. Benzer yaş, sosyokültürel özellikler ve eğitim düzeylerinde olmalarına karşın, üniversite öğrencisi genç bireylerdeki toplumsal cinsiyet algısının yaptıkları sporla ilişkili özellikler üzerindeki etkileri dikkat çekicidir.Öğe Covid-19 nedeniyle evden çalışan genç yetişkinlerde yaşam tarzı değişiklikleri(Aksaray Üniversitesi, 2021) Çivi Karaaslan, Tuğba; Arman, Nilay; Güngör, Feray; Tarakçı, ElaÇalışmanın amacı ülkemizde Covid-19 pandemisinin nedeniyle işine veya eğitimine evden çalışma yöntemi ile devam eden genç yetişkinlerin pandemi sırasındaki yaşam tarzı değişikliklerinin incelenmesi idi. Çalışmaya 18 ila 50 yaşları arasında evden çalışan 374 kişi katıldı. Katılımcıların demografik bilgileri, günlük yaşam ve boş zaman aktiviteleri, egzersiz alışkanlıkları, kas iskelet problemleri, uyku, kaygı ve stres durumları ve teknoloji kullanımı “Google Forms” ile oluşturulan 39 soruluk bir anket ile sorgulandı. Yaşam tarzı değişikliklerinin ortaya konmasında aritmetik ortalama, belirleyici frekans ve yüzde dağılımları kullanıldı. Non-parametrik verilerin karşılaştırılmasında Ki-Kare Testi ve McNemar Testi kullanıldı. Çalışmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 27,36±8,93 (18-50) yıl idi. Katılımcıların pandemi öncesine göre pandemi sırasındaki yaşam tarzı sorgulandığında ev içi aktivitelerinden yemek hazırlama, yer silme, toz alma, ev süpürme ve tadilat işleri ile pilates ve yoga egzersizlerinin yapılma sıklığındaki artış, vücut bölgelerindeki ağrılardan bel ve sırt ağrısı görülme sıklığındaki artış, uykuya dalma süresindeki artış ve uyku kalitesindeki azalma; ergonomik destek kullanımında azalma, gün içerisinde boş zaman olarak geçirilen ve bilgisayar/telefon/internet kullanım için harcanan süredeki artış ve sosyal medya, eğitim, araştırma ve oyun oynama amacıyla internet kullanım sıklığındaki artış istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0,05). Evden çalışan genç yetişkinlerinin yaşam tarzında salgın sırasında salgın öncesine göre önemli düzeyde değişiklik olduğu gözlendi. Yaşam tarzındaki bu değişimin fiziksel inaktiviteyi de beraberinde getirmesi nedeniyle evden çalışan genç bireylerde sağlığın korunması ve geliştirilmesi için fiziksel aktivite programları planlanmalı ve çalışma ortamında ergonomik düzenlemeler yapılmalıdır.Öğe Çocuklarda dijital oyun oynama tutumu: yaz spor okuluna katılan çocuklar üzerinde araştırma(Aksaray Üniversitesi, 2021) Yazıcıoğlu Çalışan, Hande; Pekel, Aylin Özge; Yarayan, Yunus Emre; İlhan, Ekrem LeventBu araştırmada, yaz spor okuluna katılan ilkokul ve ortaokul öğrencilerinin dijital oyun oynamaya yönelik tutumlarını belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmaya 2019-2020 öğretim yılında “Gazi Koleji” ve “Beypazarı Gençlik Merkezinde” yaz spor okullarına katılan ilkokul ve ortaokulda öğrenim gören 152 öğrenci katılmıştır. Araştırmada veri toplamak amacıyla, Kişisel Bilgi Formu ile Demir ve Bozkurt (2019) tarafından geliştirilen “Dijital Oyun Oynama Tutumu Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın analizinde SPSS 22 istatistik programı kullanılmıştır. Verilerin analizinde, dijital oyun oynama tutumunun cinsiyet değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için verilere t-testi uygulanmıştır. Yaş değişkeni ile ölçekten elde edilen puanlar arasındaki ilişkiyi belirlemek için Pearson Korelasyon analizi, oyun oynama süresi ve spor yapma süresi değişkenlerine göre ise Anova analiz yöntemleri kullanılmıştır. Anova analizi sonucu farkın kaynağını belirlemek için Bonferroni testi uygulanmıştır. Sonuç olarak yaz spor okuluna katılan ilkokul ve ortaokul öğrencilerin dijital oyun oynama tutumlarıyla cinsiyet ve dijital oyun oynama süresi arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık olduğu, yaş ve spor yapma süresi değişkenleri arasında anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir.Öğe Havalı tabanca: hedefte ne var?(Aksaray Üniversitesi, 2021) Pekel, Aylin Özge; Avşar, Olcay; Çaredar, Nagihan; Suveren Erdoğan, Ceren; Bozada Bayrak, TubaHavalı tabanca, fiziksel kapasitelerin yanı sıra teknik altyapı ve yüksek zihinsel odaklanma ve karmaşık beceriler gerektiren bir spor branşıdır. Dolayısıyla bu araştırmanın amacı, havalı tabanca sporu yapan çocukların havalı tabanca kavramına yönelik algılarını metaforlar ve çizimler yardımıyla ortaya çıkarmaktır. Araştırmaya 2020-2021 sezonunda Türkiye gençler milli takım şampiyonası seçmelerine katılmış, havalı tabanca branşında lisans sahibi toplam 71 sporcu katılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji (olgu bilim) deseni kullanılmıştır. Verilerin elde edilmesinde, her bir sporcuya kişisel bilgi formu uygulanmış ve sporculardan “havalı tabanca …… gibidir/benzer; çünkü ...…” cümlesini tamamlamaları ve havalı tabanca kavramına yönelik düşüncelerini yansıtan bir resim çizmeleri istenmiştir. Veri toplama aracı bizzat araştırmacılar tarafından uygulanmıştır. Ayrıca tüm katılımcılar gönüllülük esasına dayanarak çalışmada yer almıştır. Veriler içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Verilerin analizinde sırasıyla adlandırma, eleme, kategori geliştirme, geçerlik ve güvenirliğin sağlanması, elde edilen metaforların frekanslarının hesaplanması, yorumlanması ve yapılan çizimlerinin incelenmesi aşamaları takip edilmiştir. Sporcuların bakış açıları incelendiğinde büyük bir çoğunluğunun yapmış oldukları spor branşını benimsemiş oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Farklı branşlarda yapılan benzer çalışmalar çoğaldıkça sporcuların spora olan bakış açılarının daha net anlaşılması ve performansa yansıyan zihinsel süreçlerin daha doğru bir bakış açısıyla değerlendirilmesinin mümkün olabileceği düşünülmektedir.
