Makale Koleksiyonu

Bu koleksiyon için kalıcı URI

https://hdl.handle.net/20.500.12451/773

Listeleniyor 1 - 20 / 23

Etkinlik pazarlaması bağlamında balon turizmi
(Aksaray Üniversitesi, 2023) Serin Karacaer, Serap
“Etkinlik” kavramı son zamanlarda, ekonomik getirisi, sağladığı reklam ve tanıtım olanağı, turistik bir çekicilik unsuru olması gibi birçok nedenle, ülkeler genelinde ve bazen de şehirler özelinde önemi gittikçe artan bir olgudur. Festivaller ise kültürel etkinliklerin en önemli alt dallarından birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Tarihçesi 1776’lı yıllara kadar giden sıcak hava balon uçuşlarının zaman içerisinde gelişmesi ve markalaşan bir aktivite olması ekseninde şekillenen balon turizmi; özel bir bölge ve özel hava şartlarında gerçekleşiyor olması, büyük ve sistemli bir organizasyona ihtiyaç duyması, uçuşun gerçekleşeceği bölgede farklı doğa özellikleri aranması, turistik tüketicinin macera ve doğa olaylarını bir arada deneyimlemek istemesi gibi yönleri bağlamında alternatif turizm çeşitleri arasında farklı bir konumda bulunmaktadır. Söz konusu çalışma kapsamında Dünya’da ve Türkiye’de balon turizmi ele alınmış olup, Dünya genelinde düzenlenen balon festivali etkinlikleri ile Türkiye Kapadokya destinasyonunda son dönemlerde düzenlenen etkinlikler karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular neticesinde hava koşulları ve doğal görselliği ile balon uçuşlarına ve dolayısıyla balon turizmine dünyanın birçok ülkesinden çok daha elverişli şartlara sahip Kapadokya Bölgesi’nin tüm artılarına rağmen söz konusu etkinliklere ilişkin uluslararası pazardan alması gereken payı alamadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda çalışmanın sonuç kısmında sektör temsilcilerine, yerel yönetimlere ve diğer paydaşlara yönelik birtakım önerilerde bulunulmuştur.
Complex relationships between sustainable tourism development and its antecedents: A test of serial mediation model
(John Wiley and Sons Inc, 2024) Dündar, Yusuf; Karacaer, Serap Serin
Drawing on social exchange theory and reasoned action theory, this study aims to investigate the relationships among residents' perceptions, community participation, ecotourism development, and sustainable tourism development. The relationships were examined using the serial mediation model of Hayes (2013). Data were collected from the local people living in Hasan Mountain Culture and Tourism Conservation and Development Area (CTCDA) in Aksaray province of Türkiye (N = 568). The findings show that community participation and ecotourism development serially mediate the effects of residents' perceptions on sustainable tourism development. In the light of the findings, positive residents' perceptions establish the eligible conditions for the strong community participation. Enhanced community participation contributes to ecotourism development, and as a result, ecotourism development promotes sustainable tourism development. This study is the first study in the literature that reveals the relationships between residents' perceptions, community participation, ecotourism development, and sustainable tourism development through the serial mediation model. The current study contributes to the literature by addressing the direct and indirect effects of residents' perceptions on sustainable tourism development. We suggest planners in CTCDAs to pay attention to residents' perceptions and community participation as the weakest link during development processes.
Turistik Bir Destinasyon Olarak Konya’nın İmajının Önem-Performans Analizi ile Değerlendirilmesi
(Murat BAYRAM, 2023) Dündar, Yusuf
Bu çalışma, destinasyon imajını belirleyen boyutların önem ve performansını Konya’da yaşayan yerel halk perspektifinden araştırmayı amaçlamaktadır. Veriler, Beerli ve Martin (2004) tarafından yapılan çalışmada ortaya konulan algılanan destinasyon imajını belirleyen dokuz boyut dikkate alınarak geliştirilen iki ayrı ölçek yardımıyla toplanmıştır. Bu çalışmada veriler, önem-performans analizi kullanılarak incelenmiştir. Bulgular, yüksek önem ve düşük performansa sahip olan doğal çevre ve doğal kaynaklar boyutlarına yoğunlaşılması gerektiğini, düşük önem ve yüksek performansa sahip olan genel altyapı boyutunun geliştirilmesine yönelik kullanılan kaynakların doğal çevre ve doğal kaynaklar boyutunun geliştirilmesine aktarılması gerektiğini, politik ve ekonomik faktörler, kültür, tarih ve sanat, turistik altyapı boyutlarının rekabet avantajı sağlayan boyutlar olduğunu ve korunması gerektiğini, atmosfer, boş zaman ve rekreasyon ve sosyal çevre boyutlarının ise Konya’nın zayıf yönlerini oluşturduğunu ve düşük önceliğe sahip olduğunu göstermektedir. Ayrıca, yapılan karşılaştırmalı analizler sonucu destinasyon imajının algılanan önem ve performansının demografik özelliklere göre farklılaştığı ortaya konmuştur. Uygulayıcılar özellikle doğal alanların, flora ve faunanın korunması ve çevre kirliliğinin önlenmesine odaklanmalıdır.
Marketing Philosophies in Hospitality Businesses: The Case of Bolu
(Bingöl Üniversitesi, 2023) Dündar, Yusuf; Silik, Cemal Ersin; Düzgün, Ertuğrul
With the changes in consumer behavior over time, there have been some developments in marketing philosophies. The main purpose of this research is to reveal the marketing philosophies adopted in accommodation establishments in protected areas. In this context, data has been collected from managers (n=42) responsible for marketing activities of accommodation establishments in Bolu city in Türkiye. In the study, marketing management philosophy (MMP) was measured using the scale developed by Tosun, Okumus and Fyall (2008). In this study, AMOS and SPSS programs were applied to analyse data. The data were evaluated using descriptive statistical methods and comparative tests. The main findings reveal that accommodation establishments mostly adopt manufacturing and product-orientation marketing management philosophies. This study is one of the limited studies revealing the marketing philosophies adopted, especially in accommodation establishments in protected areas and contributes to the relevant literature.
Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma Projesinde Yer Alan Pilot Üniversitelerin Performanslarının IDOCRIW Tabanlı GRA Yöntemi ile Karşılaştırılması
(Aksaray Üniversitesi, 2023) Arsu, Talip
Üniversiteler, bilimsel bilginin yayılması ve mesleki becerilerin kazandırılması amacının yanında bulunduğu bölgedeki kaynakları kullanarak bölgesel kalkınmaya da katkıda bulunurlar. Bölgesel kalkınmasının ülke kalkınmasına olan etkisinin bilincinde olan Yükseköğretim Kurulu (YÖK) “Yükseköğretimde Yeni YÖK Projeleri” kapsamında 2006 yılı sonrasında kurulmuş olan yükseköğretim kurumlarına yönelik “Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşması” projesini başlatmıştır. Bu proje kapsamında seçilen pilot üniversitelere bazı ayrıcalıklar sağlandığından dolayı bu çalışmanın amacı proje öncesi ve sonrası bu üniversitelerin performanslarının karşılaştırılması olarak belirlenmiştir. Lisansüstü öğrenci sayısı, önlisans ve lisans öğrenci sayısı, akademik personel sayısı, URAP Türkiye sıralaması, SCI, SSCI ve A&HCI yayın oranı ve alıntılanma oranı kriterleri kullanılarak üniversiteler değerlendirilmiştir. Değerlendirmeyi yapmak için öncelikle kriterler objektif (uzman görüşüne ihtiyaç duyulmayan) Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden IDOCRIW (Integrated Determination of Objective CRIteria Weights) ile ağırlıklandırılmıştır. Daha sonra bu ağırlıklar kullanılarak GRA (Gri İlişkisel Analiz) yöntemi ile üniversiteler sıralanmıştır. Elde edilen bulgulara göre proje öncesi (2015) en yüksek performansa sahip üniversiteler sırasıyla Uşak Üniversitesi, Aksaray Üniversitesi ve Düzce Üniversitesi, proje sonrası (2021) en yüksek performansa sahip üniversiteler sırasıyla Düzce Üniversitesi, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi ve Bingöl Üniversitesi olarak bulunmuştur. Son olarak diğer ÇKKV yöntemleri ile 2021 sıralamaları tekrar hesaplanıp GRA yöntemiyle karşılaştırılarak yöntemin duyarlılık analizi yapılmıştır.
Environmental performance of accommodation establishments in the protected areas: case of Bolu, Türkiye
(Universidade de Aveiro, 2023) Silik, Cemal Ersin; Dündar, Yusuf; Düzgün, Ertuğrul
Protected areas in tourism destinations are among the places where sensitivity should be exercised for the tourism sector. Accommodation establishments, particularly in protected areas, are considered in terms of environmental performance. This study aims to reveal the environmental performance levels of accommodation establishments in protected areas. The scale developed by Erdoğan and Tosun (2009) was used for the purpose of evaluating the environmental performance in accommodation establishments. Study data has been collected from business owners and executive directors in accommodation establishments located in protected areas in Bolu province of Türkiye. The data obtained in the study has been analyzed through the AMOS package program. The findings obtained from the study reveal that the environmental performance of accommodation establishments is not sufficient. The performance of the establishments to save energy by using the key card control system in the rooms is at low levels. In particular, the performance of the establishments regarding managerial knowledge on the environmental protection is required to be increased. It is thought that this study will contribute to the literature as it is one of the limited studies dealing with the environmental performance of accommodation establishments located in protected areas.
Multi-Criteria Decision Analysis for Optimizing CO2 and NH3 Removal by Scenedesmus dimorphus Photobioreactors
(Multidisciplinary Digital Publishing Institute (MDPI), 2023) Uğuz, Seyit; Arsu, Talip; Yang, Xufei; Anderson, Gary
Numerous technologies have been investigated for mitigating air pollutant emissions from swine barns. Among them, algal photobioreactors (PBRs) can remove and utilize air pollutants such as CO2 and NH3 from barn exhaust. However, a challenge to PBR operation is that it involves multiple system input parameters and output goals. A key question is then how to determine the appropriate CO2 and NH3 concentrations in this case. Conventional statistical methods are inadequate for handling this complex problem. Multi-criteria decision-making (MCDM) emerges as a practical methodology for comparison and can be utilized to rank different CO2–NH3 interactions based on their environmental and biological performance. By employing MCDM methods, producers can effectively control the ratio of CO2 and NH3 concentrations, enabling them to identify the optimal range of operating parameters for various housing types, ensuring efficient pollutant mitigation. In this study, a multi-criteria decision-making (MCDM) approach was employed to support operation management. Specifically, influent CO2 and NH3 concentrations were optimized for three scenarios (the best biological, environmental, and overall performance), using a combination of two MCDM techniques. This study is anticipated to facilitate the system analysis and optimization of algae-based phytoremediation processes.
Balon Turizminde Unutulmaz Turizm Deneyimi, Tekrar Ziyaret Etme Niyeti ve Tavsiye Eğilimi Arasındaki İlişkiler: Kapadokya Örneği
(Muharrem TUNA, 2023) Dündar, Yusuf
Bu çalışma, balon turizmine odaklanarak unutulmaz turizm deneyimi, tekrar ziyaret etme niyeti ve tavsiye eğilimi arasındaki ilişkileri araştırmayı amaçlamaktadır. Veriler, Kapadokya’da sıcak hava balonu turlarına katılan yabancı turistlerden toplanmıştır (N=234). İlişkiler, yapısal eşitlik modeli kullanılarak incelenmiştir. Bulgular, unutulmaz turizm deneyiminin tekrar ziyaret etme niyetini ve tavsiye etme eğilimini etkilediğini, tekrar ziyaret etme niyetinin tavsiye etme eğilimini anlamlı bir şekilde etkilemediğini göstermektedir. Bu çalışma turizm literatüründe, Kapadokya’da balon turizmine odaklanarak unutulmaz turizm deneyiminin gelecekteki davranış eğilimlerini inceleyen ilk çalışmalardan biri olarak değerlendirilebilir. Ayrıca bu çalışma tekrar ziyaret etme niyetinin tavsiye etme eğilimi üzerinde bir etkisinin bulunmadığını ortaya koyarak turizm literatürüne katkıda bulunmaktadır.
Mesleki damgalama, mesleki benlik saygısı ve kariyer bağlılığı ilişkisi: otelcilik sektöründe bir uygulama
(İrfan YAZICIOĞLU, 2022) Dündar, Yusuf
Bu çalışma, mesleki damgalama, mesleki benlik saygısı ve kariyer bağlılığı arasındaki ilişkileri araştırmayı amaçlamaktadır. İlişkiler, Kısmi En Küçük Kareler Yapısal Eşitlik Modellemesi (PLS-SEM) ile incelenmiştir. Veriler Konya’da yer alan turizm işletme belgeli otellerde çalışanlardan toplanmıştır (N=185). Bulgular, mesleki damgalamanın, mesleki benlik saygısını negatif yönde etkilediğini, mesleki benlik saygısının ise kariyer bağlılığını pozitif yönde etkilediğini göstermektedir. Bu çalışma literatürde, otel çalışanları üzerinde mesleki damgalama, mesleki benlik saygısı ve kariyer bağlılığı ilişkisini inceleyen ilk çalışmalardan biri olarak değerlendirilebilir. Ayrıca bu çalışma mesleki damgalamanın kariyer bağlılığını negatif yönde etkilemediğini, mesleki benlik saygısının mesleki damgalama ve kariyer bağlılığı arasındaki ilişkide rolü (aracı/düzenleyici) olmadığını ortaya koyarak literatüre farklı bir bakış açısı sunmaktadır.
Specialization of law enforcement for tourism security: the case of Turkish Gendarmerie
(Yusuf Karakuş, 2023) Dündar, Yusuf; Silik, Cemal Ersin; Özgür, Erdem
This research was conducted to reveal how the Turkish Gendarmerie should specialize in ensuring the security of touristic destinations. From October 2020 to February 2021, the opinions of 135 participants with high authority in the field of tourism and security were received in five different provinces through an interview form created for this study. Content analysis was used in the analysis of the data. The findings obtained with this analysis were interpreted under seven themes: general security policy, uniform, equipment, awareness, duty, qualification, and training. According to the findings of the research, the Turkish Gendarmerie should serve visibly in touristic destinations with a different security concept. In the light of the findings obtained with this study, various recommendations were presented to practitioners and researchers in tourism and security field.
Selection of the most suitable biogas facility location with the geographical information system and multi-criteria decision-making methods: a case study of Konya Closed Basin, Turkey
(Springer Science and Business Media Deutschland GmbH, 2023) Tulun, Şevket; Arsu, Talip; Gürbüz, Esra
In this study, a suitable area was determined for the biogas plant to be established in Konya Closed Basin (KCB), Turkey’s largest closed basin and has a significant renewable energy field potential, by using Multi-Criteria Decision Making (MCDM) methods and Geographic Information Systems (GIS). Within the scope of the study, a methodology consisting of three stages was followed, and first of all, the settlements in the KCB were listed according to the raw material criteria with the Criteria Importance Through Intercriteria Correlation (CRITIC) and Multi-attributive Border Approximation Area Comparison (MABAC) methods. In the next step, nine criteria, which are frequently preferred in the literature, were used to select the most suitable places where the biogas plant could be built within the priority districts. These criteria are weighted using the Full Consistency Method (FUCOM), based on expert opinions and requiring fewer binary comparison matrices than other MCDM methods. By combining the calculated weights with the spatial data, suitability maps for biogas plant construction were created. With this aspect, the study is the first site selection study in which these methods, which are used separately in the literature, are used together. According to the final map, the most suitable location for Biogas Facility overlap a newly established industrial zone in Karaman Center. The fact that the area determined for the facility is suitable for construction and the possibility that the customer of the energy produced is other industrial establishments here is the most important indicator that the methods applied give good results.
Assessment of macroeconomic performances and human development levels of BRICS and MINT countries using CRITIC and COPRAS methods
(Pacific Institute of Management, 2022) Arsu, Talip
Generally utilizing the macroeconomic data of the countries, their economic superiority is assessed compared to others. However, the status of the economics of the country or how superior the related country from the others do not provide, by itself, sufficient information regarding the human development of the people in the country. Thus, besides the macroeconomic performance data of the countries, also the Human development level data are used in this study and so the assessment of the countries is aimed. In the evaluation conducted, CRITIC, among the objective weighting methods, is used and the criteria are weighted, then these weight are utilized and the countries are assessed according to the COPRAS method. In the assessment held according to three different scenarios, the countries assessed both by using the macroeconomic performance and human development level data together and also by using the macroeconomic performance and human development level data separately (scenario 1- all criteria, scenario 2 - human development level criteria, scenario 3 - macroeconomic performance criteria). The BRICS and MINT which are at a trend of economic development are selected as sample to assess whether this development trend brings also the Human Development Index (HDI). In the first scenario where all the criteria are used and third scenario where just the macroeconomic performance indicators are used as criteria, according to the results of the CRITIC method, the most important criteria are defined in order as economic growth, unemployment rates and inflation rate. In the second scenario, based on the weights of the criteria, the most important criteria are found in order as mean years of schooling, the life expectancy at birth and GNI per capita. These weights determined are used within the COPRAS method and the most successful countries are found in order, according to the scenario 1 and scenario 3, as China, Russia and Indonesia. According to the scenario 2, the most successful countries are found in order as Russia, Turkey and Mexico.
Üçüncü parti tersine lojistik servis sağlayıcısı seçimi kriterlerinin bulanık SWARA yöntemi ile değerlendirilmesi
(Yaşar Üniversitesi, 2021) Arsu, Talip; Ayçin, Ejder
Tersine lojistik, iş faaliyetlerinin çevresel ve sosyal yönlerinin sürdürülebilir kalkınmanın anahtarı olduğu günümüzde, işletmelerin rekabetçi kalabilmeleri ve kendilerine ekonomik fayda sağlayabilmeleri için oldukça önemli bir hale gelmiştir. Tersine lojistik sistemlerinin operasyonları ve yönetimi, önemli düzeyde altyapı, teknoloji, uzmanlık ve deneyim gerektiren karmaşık bir görevdir. Bu nedenle, çok sayıda işletme tersine lojistik faaliyetlerini üçüncü parti tersine lojistik servis sağlayıcılarına (3PTLS) devretme eğilimindedir. Bu noktadan hareketle bu çalışmanın amacı 3PTLS seçiminde dikkate alınacak kriterlerinin bulanık SWARA yöntemi ile değerlendirilmesi olarak belirlenmiştir. Bu doğrultuda kapsamlı bir literatür taramasının ardından, uzman bir grubun görüşü alınarak kriterler değerlendirilmiştir. Uygulama sonucunda en önemli kriterler sırasıyla müşteri memnuniyeti, çevre bilinci ve hizmet kalitesi en önemsiz kriterler ise bertaraf, geri çağırma ve sipariş yönetimi olarak belirlenmiştir.
Hedef programlama ve analitik hiyerarşi prosesi (AHP) ile yeniden üretim sistemlerinin stok kontrolünün incelenmesi
(Afyon Kocatepe Üniversitesi, 2019) Arsu, Talip; Özdemir, Ali
Faydayı ön planda tutan işletmeler, geçmiş deneyimlerinden yararlanarak kendilerine uzun vadede başarıyıgetirecek olan bazı gerçekçi hedefler koymak zorundadır. Bu hedefleri koyarken karşılaşılacak birçokbelirsizlik ve işletmelerin göz önünde bulundurması gereken birçok kısıt vardır. İşte bu belirsizlikortamında işletmenin koyduğu gerçekçi hedefleri doyuma ulaştırması ve bu bilgiler ışığında geleceğinişekillendirmesi gerekmektedir. Bu da Çok Amaçlı Karar Verme (ÇAKV) metotlarından HedefProgramlama ile mümkündür. Bu çalışmada otomotiv yedek parça sektöründe faaliyet gösteren birişletmenin yeniden üretim sistemi ürün portföyünden, üç ürün için üç dönemlik stok kontrol politikası hedefprogramlama ile modellenmiş ve çözülmüştür. Hedef Programlama modelinin amaç fonksiyonu katsayılarıhesaplanırken Çok Nitelikli Karar Verme (ÇNKV) metotlarından Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP)kullanılmıştır. Önerilen modeldeki beş ana hedeften üç tanesi (toplam stoklama maliyetini minimize etmehedefi, net karı maksimize etme hedefi ve fazla mesai ile gerçekleştirilen üretim maliyetini minimize etmehedefi) herhangi bir pozitif veya negatif sapma meydana gelmeden başarılmıştır. İki hedefte (dönemlikstoklama kapasitesini aşmama hedefi ve dönemlik ürün talebini karşılama hedefi) ise pozitif veya negatifsapmalar meydana gelmiştir. Fakat genel olarak birçok hedefini başarıyla doyuma ulaştıran işletme kısmenbaşarılı bir seyir izlemektedir. Ayrıca bu çalışmada önerilen hedef programlama modeli işletmenin stokkontrol politikası hedeflerini başarılı br şekilde doyuma ulaştırmıştır. Çözüm sonucunda ulaşılan değerlerile işletmenin kendisine koyduğu hedefler karşılaştırılarak yorumlanmıştır.
Ambalaj atığı toplama-ayırma tesisi etkinliklerinin hibrid bir model önerisi ile incelenmesi
(Anadolu Üniversitesi, 2020) Arsu, Talip; Umarusman, Nurullah
Ambalaj atığının çevre üzerindeki olumsuz etkisi ve bakir kaynakların kullanımından kaynaklıekonomik kayıplar, geri dönüşüm sürecini zorunlu hale getirmiştir. Geri dönüşüm sürecindeki enönemli aşama olan ambalaj atığının toplanması ve kategorilerine göre ayrıştırılması işlemlerininbaşarısı, bu işlemlerin etkin bir şekilde yönetilmesine bağlıdır. Türkiye’de ambalaj atıklarınıntoplanması ve kategorilerine göre ayrıştırılması işlemini Toplama-Ayırma Tesisleri (TAT)üstlenmektedir. Bu çalışmada, Çok Amaçlı Karar Verme (ÇAKV) yöntemlerinden Çok AmaçlıDoğrusal Programlama (ÇADP) ile modellenen Çok Kriterli Veri Zarflama Analizi (ÇKVZA)Global Kriter Yöntem kullanılarak çözülmüştür. Önerilen yeni yöntem Global-Çok Kriterli VeriZarflama Analizi (G-ÇKVZA) olarak isimlendirilmiştir. Çalışma sonucunda İç AnadoluBölgesinde faaliyetlerini sürdüren 67 tesisten 6’sı etkin tesisler olarak bulunmuştur.
Personel seçim sürecinde kullanılan kriterlerin best-worst metodu (BWM) ile değerlendirilmesi
(Türk Kooperatifçilik Kurumu, 2021) Arsu, Talip; Uğuz Arsu, Şerife
Personel seçim süreci, hem personel istihdam eden örgüt hem de işe alınan personel için hayati önem taşıyan bir süreçtir. Doğru personelin seçilmesi örgüte etkinlik ve verimlilik gibi faydalar sağlarken, işe alınan personele de iş tatmini, örgüte bağlılık ve yaşam doyumu gibi faydalar sağlar. Ancak doğru personelin seçilmesi, doğru seçim kriterlerinin kullanılması ile mümkün olmaktadır. Bu noktadan hareketle bu çalışmada, personel seçim sürecinde kullanılan kriterlerin çok kriterli karar verme yöntemlerinden BestWorst Metodu (BWM) ile değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla öncelikle literatürde kullanılan personel seçim süreci kriterleri belirlenmiş, daha sonra bu seçim kriterleri uzman görüşleri doğrultusunda BWM ile analiz edilmiştir. Beş kriter 35 alt kriterin kullanıldığı analiz sonucunda en önemli kriterler sırasıyla “mesleki donanım kriterleri”, “kişisel özellik kriterleri” ve “sosyal beceri kriterleri”, en önemli alt kriterler ise sırasıyla “mesleki bilgi ve uzmanlık”, “iş/sektör deneyimi”, “mesleki eğitim geçmişi”, “doğruluk ve dürüstlük” ve “problem çözme becerisi” olarak bulunmuştur.
UNESCO dünya mirası listesindeki destinasyonların yer aldığı illerin turizm potansiyelinin değerlendirilmesi
(Murat BAYRAM, 2021) Arsu, Talip; Serin Karacaer, Serap
1980’li yıllar ile birlikte turizm endüstrisinde yaşanan gelişmeler ve buna bağlı olarak tüketici tercihlerinde meydana gelen değişimler sonucunda turizm endüstrisinde 3S olarak kabul edilen “deniz-kum-güneş (sea-sand-sun)” turizminin meydana getirdiği kitle turizmi anlayışının, yerini çeşitli faaliyetler ve farklı deneyimler sunan alternatif turizm olanaklarına bıraktığı görülmektedir. Bu bağlamda “kültür” odaklı gerçekleştirilen aktiviteler çerçevesinde şekillenen “kültürel miras turizmi” faaliyetlerinin, destinasyonlar açısından öne çıkan alternatif turizm olanaklarından birisi olduğunu ifade etmek mümkündür. Bu noktadan hareketle bu çalışmada, UNESCO Dünya Mirası Listesinde yer alan ve dolayısıyla da kültürel miras turizmi olanaklarına sahip destinasyonların bulunduğu illerin turizm potansiyellerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu değerlendirme gerçekleştirilirken Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden CRITIC ve MAIRCA kullanılmıştır. Öncelikle kriterler objektif bir ÇKKV yöntemi olan CRITIC kullanılarak ağırlıklandırılmıştır. Sekiz kriterin kullanıldığı çalışmada en önemli kriterler sırasıyla yatak sayısı, otel sayısı ve müze sayısı olarak bulunmuştur. CRITIC yöntemi ile ulaşılan kriter ağırlıkları kullanılarak MAIRCA yöntemi ile iller sıralanmıştır. Turizm potansiyeli açısından sırasıyla en başarılı iller İstanbul, Muğla, İzmir, Bursa ve Aydın, en başarısız iller ise Karabük, Sivas, Kars, Çorum ve Adıyaman olmuştur. Son olarak kullanılan ÇKKV yöntemlerinin tutarlılığını ve doğruluğunu test etmek için duyarlılık analizi yapılmıştır.
Investigation into the efficiencies of European football clubs with bi-objective multi-criteria data envelopment analysis
(Regional Association for Security and crisis management, 2021) Arsu, Talip
A financially successful football club can achieve sporting achievements as well as become financially stable. In other words, the success of football clubs depends on both financial and sportive success. Contrary to the studies in the literature that focus on financial and sportive success separately, the present study aimed to examine the 5-season activities of 10 football clubs in the big-five league, which are the top leagues of Europe, by using financial and sports criteria. Bi-objective multi criteria data envelopment analysis (BiO-MCDEA) was used for the efficiency analysis. In the study, the number of social media followers, the average number of viewers and total market value were used as input, and the UEFA club score and total revenues were used as output. As a result, Arsenal, Paris Saint-Germain, and Juventus were determined as efficient in the 2015-2016 season, Paris Saint-Germain and Liverpool in the 2016-2017 season, Manchester United, Paris Saint-Germain and Chelsea in the 2016-2017 season, Manchester United, Real Madrid, Bayern Munich and Arsenal in the 2018-2019 season, Manchester United, Paris Saint-Germain and Chelsea. The reasons why PSG was the most successful club in the efficiency analysis (efficient in four out of five seasons) were examined. In addition, in the sensitivity analysis conducted to determine the effect of inputs and outputs on the model, it was concluded that efficiency was highly related to financial data.
Evaluation of Oecd countries with multicriteria decision-making methods in terms of economic, social and environmental aspects
(Regional Association for Security and crisis management, 2021) Arsu, Talip; Ayçin, Ejder
Exhausted natural resources and deteriorating ecological balance, together with the social privileges that people expect to have, are proof that the development of countries cannot be reduced to economic development alone. In this respect, this study aimed to evaluate the economic, social and environmental aspects of Organization for Economic Co-operation and Development (OECD) countries. Within this scope, the countries were firstly divided into two groups by performing cluster analysis in order to create more homogeneous country groups. Then, 12 criteria, consisting of four economic, four social and four environmental criteria, were determined by considering the literature and expert opinions. The criteria importance through intercriteria correlation (CRITIC) method was used to weight the determined criteria and using the calculated criterion weights, the countries in each cluster were then evaluated with the measurement of alternatives and ranking according to compromise solution (MARCOS) method. As a result, the most successful countries in the first cluster were determined as Switzerland, Denmark and Ireland with 68.8%, 62.7% and 62.5% performance scores, respectively. Whereas, the most unsuccessful countries were USA, Canada and Australia with 49.8%, 50.0% and 50.1% performance scores, respectively. The most successful countries in the second cluster were found as Slovenia, Spain and Portugal with 65.9%, 65.5% and 64.5% performance scores, while the most unsuccessful countries were Turkey, Chile and Colombia with 45.9%, 55.4% and 55.9% performance scores, respectively. Finally, in order to test the sensitivity of the MARCOS method, the solution was repeated with the MAIRCA, WASPAS, MABAC and CoCoSo methods using the weights obtained by the CRITIC method. A high correlation (greater than 80%) was found between the rankings acquired using the other methods and the rankings obtained by the MARCOS method.
Global criterion approach for the solution of multiple criteria data envelopment analysis model: an application at packaging waste collection and separation facilities
(Bahadır Fatih YILDIRIM, 2020) Arsu, Talip; Umarusman, Nurullah
Adverse effects of packaging waste on the environment and economic losses resulting from the use of untouched resources have made the recycling process compulsory. The success of the collection and separation of packaging waste, which are the most important phases in the recycling process, depends on the effective management of these processes. In this paper, we analyzed the efficiency of 14 collection and separation facilities. A Global- Multiple Criteria Data Envelopment Analysis model (G-MCDEA) based on a global criterion method was proposed for the solution of the multiple criteria data envelopment analysis model, which is organized as a three-objective multiple objective linear programming model. With the proposed model, the three objective functions were transformed into a single objective function, and the normalized grades of the distance from the ideal solution was calculated for each decision making unit. In this was it was determined which objective was closer to the global activity achieved.

Güncel Gönderiler