Cilt 13, Sayı 2, Makale Koleksiyonu
Permanent URI for this collection
Recent Submissions
Item BIST100 endeks volatilitesinin covıd-19 ve 2008 küresel finansal kriz dönemleri karşılaştırmalı analizi(Aksaray Üniversitesi, 2021) Turnacıgil, SedaCOVID-19’un yarattığı sağlık krizi, son dönemlerde dünyanın önemli bir kısmını aynı sorun paydasında birleştirmiştir. Ekonomi ve finans perspektifinden bakıldığında, hala yaşanmakta olan krizin reel kesime ve sermaye piyasalarına olan etkisi pek çok çalışma ile ortaya konulmuştur. Bu çalışmanın amacı, COVID-19 krizinin BIST100 endeks getiri volatilitesine etkisinin araştırılması ve son yaşanan 2008 küresel finansal kriz ile karşılaştırılmasıdır. Bunun için BIST100 endeks getirilerinin volatilitesi 2006-2020 dönemleri arasında incelenmiştir. Çalışmada BIST100 endeks getiri volatilitesi ARCH, GARCH, ARCH-M, GARCH-M, TGARCH ve EGARCH yöntemleri ile analiz edilmiştir. Söz konusu analiz yöntemleri, tüm varsayımları ve kısıtlamaları sağlamaktadır. Çalışmada, öncelikle BIST100 endeksinin günlük getirilerinin durağanlığı analiz edilmiş ve serilerin düzeyde durağan olduğu görülmüştür. Durağan olduğu belirlenen serilerde Haziran 2006-Aralık 2010 dönemi küresel finansal kriz ve Ocak 2020-Eylül 2020 dönemi COVID-19 dönemi olarak belirlenmiş ve bu dönemlere kukla (0,1) değişkenler atanarak modeller kurulmuştur. Çalışma sonuçları genellenecek olursa, COVID-19 ve 2008 küresel finansal kriz dönemlerinin endeks volatilitesi üzerindeki etkileri kabul edilebilmektedir. Ancak bu etki, COVID-19 döneminden ziyade 2008 küresel finansal kriz döneminde daha belirgin olarak görülmektedir. Bunun yanında BIST100 endeksinde asimetrik etki ve kaldıraç etkisinin olduğu da bulgular arasındadır.Item Covid-19 pandemide uzaktan çalışan z kuşağı kadınların kariyer yolu tercihleri ve işten ayrılma niyeti ilişkisi(Aksaray Üniversitesi, 2021) Çillioğlu Karademir, Aslı; Kirt, BurcuKariyer yolu tercihi ve işten ayrılma ya da işte kalma kararı kariyer sürecindeki en kritik adımlardandır. Bireylerin farklılık ve istekleri ile çevre koşulları kariyer yolu tercihlerine yansımaktadır. Z kuşağının ve kadınların sahip olduğu farklılıkların çalışma hayatında ve alanyazında kariyer gelişimini değiştirmesi beklenmektedir. Ayrıca COVID-19 pandemi sürecinde çalışma hayatının yaşamakta olduğu dönüşüm, çalışanların kariyer yolu tercihlerini etkilemektedir. Bu doğrultuda araştırmanın amacı, Türkiye’de uzaktan çalışan Z kuşağı kadınların kariyer yolu tercihleri ile işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın örneklemini uzaktan çalışan 146 Z kuşağı kadın oluşturmaktadır. Ölçüm aracı olarak anket kullanılmıştır. Veri analizinde merkezi eğilim ve dağılım ölçümleri, korelasyon, ANOVA ve t-testi yapılmıştır. Anket yanıtlarının madde, boyut ve değişkenlere göre ortalamaları yorumlanmıştır. İşten ayrılma niyeti ile kariyer yolu tercihleri arasında pozitif yönde zayıf ilişki olduğu belirlenmiştir. Çalışanların mezun oldukları yani eğitim aldıkları mesleki alanda çalışmak istedikleri bununla beraber yönetici olarak yeni beceriler kazanmaya ve projelerde yeni yeterlilikler edinmeye açık oldukları görülmektedir.Item Kayıt dışı ekonomiye karşı halkın bilinçlendirilmesi bağlamında alınması gereken önlemler(Aksaray Üniversitesi, 2021) Dursun, Hasan; Dağcı, AdemFarklı kavramlarla ifade edilen kayıt dışı ekonomi Türkiye’nin karşı karşıya kaldığı en önemli sorunlardan birisini oluşturmaktadır. Kayıt dışı ekonominin verdiği zararlar sayılamayacak kadar çok olsa da en önemlilerini şu şekilde saymak olanaklıdır: Kayıt dışı ekonomi, AB’ye tam üyelik yolunda engel oluşturmakta, GSYH hesaplarını bozarak ve vergi gelirlerini azaltarak kalkınmanın sağlanmasını olanaksız veya oldukça güç hale getirmektedir. Yine, kayıt dışı ekonomi, işçi, işveren ve devlet bakımından önemli sakıncalar doğurmakta, kayıt dışı ekonominin bir türünü oluşturan suç faaliyetleri ülke ve toplumu çökertme noktasına getirmekte, söz konusu ekonominin kentlerde yoğunlaşması kent istihdamı ve çevresel açılardan sorunlara yol açmaktadır. Hangi tür önlemler alınırsa alınsın kayıt dışı ekonominin zararları konunda yeterli bir toplumsal bilinç uyandırılmazsa kayıt dışı ekonomiye karşı başarı kazanabilmek olanaksız değilse bile oldukça güçtür. Okuma alışkanlığının son derece zayıf, buna karşın televizyon seyretme alışkanlığının oldukça güçlü olduğu Türkiye’de televizyonlarda izlettirilecek kamu spotlarıyla kayıt dışı ekonominin zararları konusunda halkta bilinç oluşturulması, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede başarı için yaşamsal bir önem taşımaktadır.Item Türkiye’de tarihsel süreçte tarım politikası ve planlama deneyimi(Aksaray Üniversitesi, 2021) Kaya, Mehmet; Kalaycı, İrfanBu çalışmanın konusu ve amacı, Türkiye’de tarımsal üretimin artırılması için ihmal edilen sektörel planlamanın önemine dikkat çekmektir. Bugüne kadar tüm hükümetler, ülkemizin gıda ihtiyacını kendi kendine karşılamasını hedeflemiştir. Atatürk döneminde ekonomi, yokluk ve zorluklar içinde tarımsal ağırlıklı idi. 1923’te İzmir İktisat Kongresi’nde alınan kararlar ile tarımsal üretim için bir yol haritası çizilmiştir. 1938-1950 dönemi tarımsal devletçilik ile geçerken Çiftçiyi Topraklandırma Yasası çıkarılmıştır. Liberal 1950-1960 döneminde Marshall Yardımı kapsamında traktör ithalatı sayesinde tarımsal üretim görece artmaya başlamıştır. 1960-1980 planlı kalkınma döneminde tarımsal üretimde beş yıllık planlamalar esas alınarak ithal ikameci sanayileşmeye geçilmiştir. Tarımda kendi kendine yeterlilik büyük ölçüde sağlanmaya çalışılmıştır. 1980’de ünlü 24 Ocak Liberal İstikrar Kararları ile serbest piyasa düzenine geçilmiş ve tarım sektöründe ihracata dayalı büyüme politikaları uygulanmaya başlanmıştır. Ondan sonra da beş yıllık kalkınma planlamaları yapılmaya, fakat tarım biçimsel olarak planlanmaya devam edilmiştir. Gelinen süreçte tarımın piyasanın insafına bırakılması sonucunda ithalatçılık artmış, tarımsal kamu işletmeleri özelleştirilmiş ve yerli üreticiler dış rekabetten korunamamıştır. Türkiye verimli topraklara ve girişimci çiftçilere sahip olmasına rağmen dışa bağımlı ve zayıf bir tarım ülkesi haline gelmiştir. Bu makro ekonomik sorunu çözmenin yolu etkili bir tarımsal planlama stratejisini uygulamaktır. Bu strateji bağlamında, tarım sektörüne verimli üretimi artıracak teşvikler verilmeli, ithalat eğilimi sınırlandırılmalı, yaşamsal önem taşıyan tarımsal kamu işletmeleri yeniden yapılandırılmalıdır. Böylece yerli üretim ve ucuz tüketim artarken tarımsal ithalata bağlı cari açık da azalabilecektir.Item Covid-19 sürecinde çevrimiçi ikinci el ürün alışverişine yönelik tutum ve satın alma niyeti üzerine bir araştırma(Aksaray Üniversitesi, 2021) Telli, Sahure Gonca; Aydın, Samet; Gezmişoğlu Şen, DidemCOVID-19 süreci insanların yaşam tarzında bir takım değişikliklere yol açmış ve özellikle bireyleri çevrimiçi alışverişe yönlendirmiştir. Çevrimiçi alışverişin tüketiciler tarafından yaygın ve hızlı bir şekilde benimsenmesi ile birlikte ikinci el alışveriş için de çevrimiçi platformlar önemli bir seçenek halini almıştır. Bu çalışmada tüketicilerin ikinci el çevrimiçi alışverişinde algıladıkları kullanışlılık, kullanım kolaylığı, hijyen, teslimat, güvenlik ve fiyat değişkenlerinin çevrimiçi alışveriş tutumu ve ikinci el satın alma niyeti üzerindeki etkisi üzerinde durulmaktadır. Çevrimiçi anket yöntemiyle 467 tüketiciden toplanan veri PLS-SEM Kısmi En Küçük Kareler Yapısal Eşitlik Modellemesi ile incelenmiştir. Araştırma sonucuna göre çevrimiçi ikinci el alışverişe yönelik tutumda tüketicilerin güvenlik, fiyat ve kullanışlılığa yönelik algılarının anlamlı etkisi tespit edilmiştir. Buna karşın, hijyen, teslimat ve kullanım kolaylığı değişkenleri için benzer bir etki görülmemiştir. Araştırmanın diğer bir sonucu ise ikinci el alışverişe yönelik tutumun satın alma niyeti üzerindeki belirleyici rolüdür.Item Sağlık ve kalkınma ilişkisi OECD ülkelerinde sağlık harcamalarını belirleyen faktörler(Aksaray Üniversitesi, 2021) Beceren, Ertan; Balcı İzgi, Berna; Fırat, EmineKalkınmada en önemli sorunlar arasında bireylerin sağlık, eğitim, beslenme, bilgi ve teknolojik yoksunluklar ile bu yoksunlukların kaldırılması, günümüz insanının konusudur. Sağlık harcamalarının ekonomik büyümeye olan etkisi daha çok çalışılan bir konu olmakla nirlikte, sağlık harcamalarını sağlık harcamalarını belirleyen faktörler çok fazla çalışılmamıştır. Bu faktörler ülkeden ülkeye ve zaman dilimine göre değişebilmektedir. Bu makalenin amacı 36 OECD ülkesi için 2019 yılında sağlık harcamalarını belirleyen faktörleri araştırmaktır. Makalemizin bulgularına göre sağlık harcamalarının gelir esnekliği -0,07 olup, yaşlanma katsayısı 0,45 olarak bulunmuştur. OECD gibi yaşlanan toplumlarda gelir esnekliğinin negatif olması refah düzeyinin yüksek olması ile ilişkilendirilebilir. Yaşlanmanın kendisi doğrudan sağlık harcamalarını etkilemese de farklı yaş gruplarının farklı hastalık tiplerine göre sağlık sigortası harcama talepleri de farklı olmaktadır. Bu nedenle yaşlılara yönelik sağlık ve bakım hizmetlerinin yaygınlaştığı görülmektedir. Covid-19 salgını ile birlikte görülmektedir ki, sağlık harcamalarının her bir kuruşunun nasıl organize edilmesi gerektiği konusuna dikkatle odaklanmak gerekmektedir.
