Diğer Yayınlar Koleksiyonu
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Güncel Gönderiler
Öğe Virüsün eskatoloji mitine dönüşümü: Koronavirüs(Geleneksel Yayıncılık Eğitim San. Tic. Ltd. Şti., 2022) Altunsabak, ErginMitler başlangıcı, yaratılışı esasa aldığı gibi dünyanın ve evrenin sonu ve yok oluşuyla ilgili hikâyeleri de içermektedir. Başlangıç hakkındaki anlatı türleri kozmogoni mitlerini, dünyanın sonuyla ilgili anlatılar ise çeşitli eskatoloji mitlerini oluşturmaktadır. Eskatoloji mitleri ile ilgili genel kabul, bu mitlerin arkaik dönem izlerinin bulunduğu sözel ya da yazılı ürünlerde ve inanışlarda yer aldığıdır. Bu nedenle eskotoloji mitleri dünyanın sonuna ilişkin olsa da bu mitlerin kaynağı olarak uzak geçmiş toplulukların inanışları görülmektedir. Oysa son yıllarda dünyanın ve insanlığın sonu ile ilgili yayılan bazı inanışlar, modern topluluklar arasında da eskatoloji miti üretildiğini göstermektedir. Dolayısıyla mitlerin günümüzde de varlığını ve etkisini farklı şekillerde sürdürdüğünü söyleyebilmek mümkündür. Bu mitler ile toplulukların inanışlarında, gündelik pratik- lerinde, ritüelistik eylemlerinde, sözel anlatı türlerinde karşılaşıldığı gibi bazen de toplumun önemle rağbet gösterdiği sosyal medya üzerinden yayılan kıyamet senaryoları hâlinde de karşılaşılabilmektedir. Bu senaryo- lara 2020 yılının başlarından itibaren koronavirüs de dâhil olmuştur. Koronavirüs ilk ortaya çıktığı anda insan toplulukları üzerinde bir korku meydana getirmemişken ilerleyen zamanlarda virüsten kaynaklı ölümlerin meydana gelmesi ve virüsün bulaşıcılığının açıklanmasıyla dünyayı insanlık tarihinde derin izler bırakacak bir dönüşümün içerisine sokmuştur. Virüsün bu denli toplumsal bir etki oluşturması virüsün kaynağı, ortaya çıkış nedeni, insan vücudu üzerindeki etkileri ve sonuçları üzerine birçok tartışmayı da beraberinde getirmiştir. Virüs hakkındaki bilgilerin az olması ve virüsün görünmeyen bir düşman olarak nitelendirilmesi virüsün kıyamet senaryosu olarak değerlendirilmesini kolaylaştırmıştır. Özellikle sosyal medya platformlarındaki virüsle ilgili bilimsel dayanağı olmayan paylaşımlar salgının olumsuz senaryolarına içerik sunmuştur. Halk arasında yayılan dolayısıyla sosyal medyada yer alan virüsle ilgili inanışlardan hareketle bu çalışma eskatoloji mitlerinin bugünkü icrasına ve yeni bir unsurunun ortaya çıkışına yönelik bir tespiti amaçlamaktadır. Bu tespiti yapmak için öncelikle virüsün etrafında dünyanın ve insanlığın sonuna ilişkin gelişen inanışların oluş- ma sürecine yönelik bir çözümleme gerçekleştirilmektedir. Virüsle ilgili hızla değişen bilimsel görüşler, virüsün varyantlaşması gibi olumsuz seyreden salgın süreci infodemi olarak adlandırılan yanlış bilgiye dayalı korku ve panik sürecinin hızlanmasına neden olmuştur. Virüsün gizemi, gittikçe artan korku ve panik, virüse dair sosyal medyada hızlıca yayılan olumsuz düşünceler salgının bir eskatoloji mitine dönüşme sürecini beslemiştir. İnsanların son dönemlerde doğanın kötüye kullanımına yönelik artan fikirlerinin salgın sürecinde cereyan etmesi ise virüsün eskatoloji mitlerinin geleneksel içeriğiyle uyum göstermesini sağlamıştır. Çalışma- da elde edilen bulgularda virüsün eskatoloji mitlerinin güncel bir unsuru hâline dönüşmesini sağlayacak bir bağlam oluştuğu görülmektedir. Nihayetinde mit ve virüs ilişkisine dair elde edilen önemli iki çıktı bulunmak- tadır. Birincisi eskatoloji mitlerinin modern topluluklar üzerinde koronavirüs aracılığıyla yeniden canlanarak virüsün eskotolojinin yeni bir unsuru olması, ikincisi virüsün mitik bir unsura dönüşüp koronavirüsün kutsiyet kazanmasıyla mitin topluluk üzerinde etkisinin ve yaptırım gücünü yeniden kazanmasıdır. Bunun neticesinde virüs etrafında oluşan inanışların ve bu inanışların etkisinin mitin sürekliliği, mitin icra bağlamı ve mitin işlevine yönelik güncel bir örnek niteliğinde olduğunu söylemek mümkündür.
