Makale Koleksiyonu

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12451/139

Now showing 1 - 17 of 17

Astroloji haberlerinde korku çekiciliğinin kullanılması internet haberlerine yönelik bir analiz
(Mustafa Cankut, 2024) Şimşek İşleyen, Fadime
Bir tür bilinmezi öngörme çabası olarak nitelendirilebilecek astroloji, kişilerin bilinmeze karşı duyduğu merak nedeniyle medyada her zaman belirli bir alıcı kitlesine sahip olan konulardan biridir. Bu sebeple gerek geleneksel medyada gerekse yeni medyada günlük burç yorumlarının yanı sıra astrolojik konular sıklıkla haberleştirilmektedir. Kimi zamansa deprem, pandemi, seçimler gibi toplumun genelini ilgilendiren birtakım olaylar astroloji ile ilişkilendirilerek haber yapılmaktadır. Özellikle bu gibi durumlarda negatif çekicilikler arasında yer alan korku çekiciliği unsuru, haberlerde bilinçli olarak kullanılan bir etmen olarak karşımıza çıkmaktadır. Astroloji haberlerinin söylemlerinde sıklıkla kullanılan korku çekiciliği unsuru özellikle kolektif korkulara hitap etmektedir. Bu çalışma, Türkiye’de astroloji haberlerine yönelik bilimsel çalışmaların sınırlı sayıda olmasından dolayı sosyal bilimler alanına katkı sağlayacağı için önem arz etmektedir. Çalışmada astroloji haberlerinin korku çekiciliğiyle olan ilişkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu bağlamda haber sitelerinde yer alan ve amaçlı örneklem yoluyla belirlenen astroloji haberleri doküman analizi yöntemine tabi tutulmuş ve betimsel analiz tekniği ile ele alınarak korku çekiciliği bağlamında değerlendirilmiştir. Haberlerde korku çekiciliği unsurundan önemli ölçüde yararlanıldığı ve astrolojik söylemlerde özellikle yaşam, sağlık, ekonomi gibi alanlarda toplum için tehdit ve tehlike arz eden olumsuzluklara vurgu yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır.
Tüketim Kültürü ve Yaşam Biçimleri Çerçevesinde Cemiyet Dergilerinin Eleştirel Ekonomi Politik Çözümlemesi
(Akdeniz Üniversitesi, 2023) Pınar, Lütfü; Dağtaş, Erdal
Bu çalışmada, Türkiye’nin ekonomi politik ve kültürel yapısında yaşanan dönüşümlerin izdüşümleri çerçevesinde tüketim kültürü ve yaşam biçimlerinde meydana gelen değişimler cemiyet dergileri (Alem ve Şamdan Plus) özelinde eleştirel ekonomi politik bir yaklaşımla incelenmiştir. Cemiyet basını ve haberciliğinin özgün bir tanımını da içeren bu çalışmada, neo-liberal politikaların belirleniminde şekillenen Türkiye medyasının ekonomi politik yapısı cemiyet dergileri üzerinden sorgulanmıştır. Nitel çözümleme yönteminin benimsendiği çalışmada, konuyla ilgili verilerin toplanması aşamasında yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme ve metin çözümlemesi tekniklerinden yararlanılmıştır. Çözümleme nesnesi olarak belirlenmiş her bir dergiden üç kişiyle derinlemesine görüşme yapılmıştır. Görüşmecilere, cemiyet dergilerinin üretim dinamiklerine ve içeriklerine ilişkin sorular yöneltilmiştir. Ayrıca, çözümleme nesnesi olarak seçilmiş dergilerin 2018 yılı içerisinde yayımlanmış sayıları arasından amaçlı örnekleme tekniğinden yararlanılarak belirlenen toplam 32 sayısının (Alem’in 16 ve Şamdan Plus’ın 16 sayısı) metin çözümlemesi gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, Türkiye’deki tüketim kültürü ve yaşam biçimlerinin şekillenmesinde ve yaygınlaştırılmasında cemiyet dergilerinin önemli bir rol üstlendiği sonucuna ulaşılmıştır. Özellikle, üst sınıf üyelerinin, lüks ve gösterişçi yaşam biçimlerini cemiyet dergileri üzerinden sergileyerek toplumsal sınıflarının görece ayrıcalıklı konumlarını ve prestijini pekiştirme amacında oldukları saptanmıştır.
Dijital Gazeteciliğin Haber Üretim ve Sunumunda Editoryal Süreç
(Erciyes Üniversitesi, 2023) İşleyen, Mustafa; Arslantaş, Ramazan
İletişim teknolojilerindeki gelişmeler ve internetin sunduğu olanaklarla birlikte geleneksel gazetecilik değişmiş ve internet gazeteciliği ortaya çıkmıştır. İnternet gazeteciliği ile haberin sunulduğu mecra değişirken, haberin üretiminde ve sunumunda da köklü değişimler meydana gelmiştir. Bu duruma bağlı olarak gazetecilerin çalışma pratikleri de değişmiştir. Bu çalışma, internet haber sitelerinde editör olarak çalışan gazetecilerin mesleki pratiklerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda Konya ve İstanbul merkezli olmak üzere 6 farklı haber sitesi örneklem olarak belirlenmiştir. Dijital gazetecilikte haber üretimi ve sunumundaki editoryal süreci açıklamak amacıyla yürütülen bu araştırmada örneklem olarak belirlenen haber sitelerinin editörleri ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Gazetecilerin çalışma pratikleri, haber üretimi ve sunumu olmak üzere iki aşamada incelenmiştir. Bulgulara göre internet haber sitelerinde haber üretimi ve sunumu açısından hız önemli bir unsur olarak öne çıkmaktadır. Hız’ın yanı sıra eleştirellik, önem, güven ve güncellik gibi etmenler de editörler açısından öne çıkmaktadır. Haberin sunumunda çok okunma kaygısı gazetecilerin çalışma pratiklerini doğrudan etkilemektedir. Ayrıca haberin çok okunmasında belirleyici bir etken olarak kaliteli ve özgün içeriğin önemine vurgu yapılmıştır.
Haberde kadının inşası: Afgan kadınları örneği
(Erhan Aydın, 2022) Sarı, Gülşah; Sine Nazlı, Rengim
Medyada kadının temsili konusunda gelişmiş ülkelerin ürettiği içerikler ağırlıklı olarak benzerlik gösterse de gerek dini gerekse etnik köken bağlamında farklılaşabilmektedir. Bu çalışma Taliban’ın 15 Ağustos 2021’de Afganistan’ı kontrol altına almasından sonra, Afgan kadınların Türk basınında nasıl ele alındığının belirlenmesi amacıyla hazırlanmıştır. Çalışma, olayın başlangıç tarihinden 27 Aralık 2021 tarihine kadar; “yenisafak.com.tr”, “sozcu.com.tr” ve “hurriyet.com.tr” internet gazetelerinde “Afgan” ve kadın” anahtar kelimeleri yazılarak taranan haberlerle sınırlandırılmıştır. “yenisafak.com.tr”de 26, “sozcu.com.tr”de 11 ve “hurriyet.com.tr” de 53 habere ulaşılarak toplamda 90 haberle tamamlanan çalışmada araştırma yöntemi olarak Van Dijk Haber Söylem Analizi tercih edilmiştir. Sözcü gazetesinin haberlerinin incelenmesi sonucunda Afgan kadınlarına yönelik endişeler ile can güvenliğinin de olmadığı; Yenişafak gazetesinin haberlerinin incelenmesi sonucunda gazetenin çoğunlukla “Afgan kadın” konulu ürettiği haberlerde, kadınların tehlikede olmadığı ve söz konusu tehlikeli atmosferi Batı medyasının çizdiği şeklinde bir anlamdan üretildiği; Hürriyet gazetesi haberlerinin incelenmesi sonucunda ise gazetenin “Afgan kadınlara” yönelik ürettiği haberlerin genelinde “Taliban’ın kadınlarla ilgili kararlarında farklı, eşitlikçi politikalar izleyeceği yönündeki açıklamalarına rağmen kadınların eğitim ve iş hayatında yok sayılarak eve hapsedildiği anlamını yeniden ürettiği gözlenmiştir.
Ücretli ev işlerinde çalışan kadınların gündelik yaşamı ve tüketim alışkanlıkları üzerine bir inceleme
(Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022) Sarı, Gülşah; Yılmaz Bilecen, Meltem
Bu çalışma evlere temizliğe giderek ücretli emek sürecine eklemlenen kadınların gündelik hayatlarını, kazandıkları para üzerindeki tasarruflarını, tüketim alışkanlıklarını ve çalışıyor olmanın onların hayatlarında yaptığı değişiklikleri ortaya koymak amacıyla hazırlanmıştır. Çalışmada İstanbul Ataşehir’de evlere temizliğe giden on kadınla yüz yüze derinlemesine mülakat tekniğiyle görüşmeler gerçekleştirilmiş olup görüşmeler esnasında temelde kırk altı sorunun yer aldığı soru formundan hareket edilmiştir. Beş temel kategori altında değerlendirilen görüşmelerde kadınlara ilişkin demografik verilere, aile yaşantılarına, kazançları ve tüketme alışkanlıklarına, sosyal medya kullanımı biçimlerine, çalışmanın onların hayatlarında yarattığı değişikliklere odaklanılmıştır. Çalışmada ücretli ev işlerinde çalışan kadınların kent hayatına uyum süreci ve tüketim alışkanlıklarında çalıştıkları evlerdeki orta ve üst sınıf ailelerinin katkısının olduğu sonucuna varılmıştır.
Hakikat sonrası çağda parodi haberlerin yükselişi ve etik sorunlar
(İnönü Üniversitesi, 2021) Şimşek İşleyen, Fadime
Hakikat sonrası çağ günümüzde sıkça karşımıza çıkan nitelendirmelerden biridir. Bunda geçtiğimiz yıllarda Oxford Sözlüğü tarafından post-truth kavramının yılın kelimesi olarak seçilmiş olmasının payı büyüktür. Hakikat sonrası çağ gerçeğin önemini yitirdiği, tek bir gerçeklik yerine farklı gerçekliklerin inşa edildiği ve nesnel olguların yerini duyguların aldığı bir döneme işaret etmektedir. Bu çalışmada hakikat sonrası çağ bağlamında yeni medyanın habercilik anlayışı ele alınmış ve son yıllarda yeni medyada oldukça yükselişe geçen parodi haberler söz konusu çağın özellikleri ile ilişkilendirilmiştir. Çalışmada tümüyle kurgu olan parodi haberlerin gerçeklik statüsü kazanarak haber medyasında ne şekilde sunulduğu ve bu durumun ne gibi sonuçları olabileceğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Buradan hareketle çalışmanın temel sorunsalı olan parodi haberlerin gerçek kaynağından yani bilinçli olarak üretildikleri parodi haber sitelerinden ve bağlamından koparılarak farklı alanlarda kullanılmasının hem etik açıdan hem de haber kurumlarının güvenilirliği noktasında doğurabileceği sorunlar tartışılmıştır. Çalışmada haber medyasında gerçek gibi sunulan dört parodi haber örneği ayrıntılı şekilde ele alınmış ve değerlendirilmiştir. Çalışmanın kapsamına dahil edilen parodi haberlerin 3’ü parodi haber siteleri tarafından üretilmiş, biri ise online bir gazetenin parodi köşesinde yer almıştır. Haberlerin biri yabancı kaynaklı diğerleri ise Türkiye kaynaklıdır. Örnek olarak belirlenen haberlerin ortak özelliği çıkış kaynaklarının internet olmasıdır. Çalışmanın sonuç bölümünde ise parodi haberlerin gerçek birer haber olarak aktarılmasının etik açıdan ortaya çıkarabileceği sıkıntıların önlenebilmesi adına bazı öneriler sunulmuştur. Bu bağlamda yeni medya kurumları açısından editoryal sürecin alıcı kitle açısından ise medya okuryazarlığının önemine dikkat çekilmiştir.
Tık odaklı habercilik: türk internet haber medyası üzerine bir içerik analizi
(Selçuk Üniversitesi, 2021) Çavuş, Selahattin; Ede, Nurcan
Bu çalışmanın amacı, dijital haberciliğin etik sorun alanlarından biri haline dönüşen tık odaklı haberciliği, Türk haber medyası örneğinde inceleyerek, tık odaklı haberciliğin kullanım biçim ve yoğunluklarını belirlemeye yöneliktir. Araştırmada, Türkiye’de en fazla ziyaret edilen 5 haber sitesinin resmî Twitter hesapları incelenmiştir. Veriler, NodeXL programı vasıtasıyla ilgili haber sitelerinin Twitter sayfalarından elde edilmiştir. 1-10 Haziran 2020 tarihleri arasında toplam 9.525 tweet, tık odaklı olup olmadıklarına göre sınıflandırılmış ve tık odaklı olduğu belirlenen toplam 3.386 haber, içerik analizine tabi tutulmuştur. Verileri sınıflandırmak amacıyla Biyani ve arkadaşları tarafından 8 başlıkta ele alınan tık odaklı haber kategorileri kullanılmıştır. Buna göre yayınlanan her 3 haberden biri tık odaklı olacak şekilde üretilmiştir. Haber siteleri daha fazla tık alabilmek adına kasıtlı biçimde üretilen aldatıcı ve düşük kalitedeki içeriklere yer vermekten çekinmemektedir.
Dijital çağda bilginin değişen niteliği ve infobezite: Z kuşağı üzerine bir odak grup çalışması
(Selçuk Üniversitesi, 2020) Şimşek İşleyen, Fadime
İçinde bulunduğumuz dijital çağ, internetin egemen olduğu bir dönemdir. Bu dönemin bir gereği olarak günümüz insanından beklenen, yeniliklere hızla uyum sağlaması, tüm gelişmelerden haberdar olması ve dünyada olup bitenleri takip etmesidir. Bu nedenle her an çevrimiçi olmak ve internete bağlı kalmak neredeyse hayati önem taşımaktadır. Bunun bir uzantısı olarak da internetin yeni yeni yaygınlaşmaya başladığı dönemlerde teknik bir duruma işaret eden internete ‘bağlanmak’ günümüzde vazgeçilmez bir tutkuyu ifade etmektedir. Dünya nüfusunun internetteki varlığı sürekli artış göstermekle birlikte internette geçirilen süre de her yıl fazlalaşmaktadır. Dolayısıyla internet her geçen yıl hayatımızı daha fazla etkilemektedir. İnternetin gündelik yaşam pratiklerimiz üzerindeki en derin etkilerinden biri hiç şüphesiz bilginin niceliğindeki artış ve niteliği üzerindeki dönüştürücü gücüdür. Bu çalışma ile dijitalleşmeye bağlı olarak bilginin internet çağındaki durumu irdelenmeye çalışılmıştır. Çalışmada Z kuşağı içinde yer alan üniversite öğrencileri ile nitel bir araştırma yöntemi olan odak grup çalışması gerçekleştirilmiştir. Çalışmada bilgi miktarındaki azami artış “infobezite” kavramı ile değerlendirilirken bilginin niteliksel değişimi ‘bağlamsızlık’ üzerinden tartışılmıştır. Elde edilen veriler ışığında görüşmecilerin bilgiye/enformasyona erişim noktasında öncelikli olarak interneti tercih ettikleri saptanmıştır. Bundaki en önemli etkenler ise internette bilgiye erişimin oldukça kolay ve ulaşılan bilgilerin ‘hap’ niteliğinde olmasıdır.
Çocuk, televizyon ve cinsellik: Çizgi filmler üzerine bir inceleme
(Gümüşhane Üniversitesi, 2020) İşleyen, Mustafa
Kitle iletişim araçları arasında en yaygın olan araç televizyondur. Bu sebeple hemen her yaş grubuna hitap etmektedir. Televizyonun özellikle çocuklara hitap eden başlıca içerikleri arasında yer alan çizgi filmler renkli, hareketli ve eğlenceli yapısıyla çocuklara bambaşka bir dünya sunmaktadır. Bu çalışmada çocuklar tarafından yoğun olarak takip edilen çizgi filmlerde açık bir şekilde resmedilen cinsellik unsuruna odaklanılmıştır. Çizgi filmlerde yoğun bir şekilde yer alan cinselliğe, okul öncesi veya okul çağındaki her çocuk maruz kalmaktadır. Genellikle öğrenme, eğlenme ve oyalanma aracı olarak kullanılan çizgi filmlerde cinsellik unsurunun yer alması, çocuğun gelişimi açısından oldukça sakıncalı bir durumdur. Bu doğrultuda çalışmada çocuk kanallarında yayınlanan ve 18 yaş altına hitap eden çizgi filmlere odaklanılmıştır. Çalışmada nitel bir araştırma yöntemi olan doküman incelemesi kullanılmıştır. Çalışma kapsamında 8 çizgi film “cinsel içerik” bağlamında ele alınmış; her çizgi filmden 10 bölüm olmak üzere toplamda 80 bölüm (1305 dakika 35 saniye) incelenmiştir. Ele alınan çizgi filmler, betimsel analiz tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Bu doğrultuda tematik bir çerçeve oluşturularak “duygusal ima ve konuşma”, “müstehcen içerikler” ve “fiziksel yakınlık/temas” olmak üzere üç kategori belirlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre her üç kategoride de çizgi filmlerde cinsellik unsurunun yoğun bir şekilde resmedildiği tespit edilmiş ve konuyla ilgili çeşitli öneriler sunulmuştur.
Aksaray vilayet gazetesi’nde türk dış politikası (1929-1930)
(Afyon Kocatepe Üniversitesi, 2020) Çavuş, Selahattin; Çiftçi, Muhammet Emin
2 Kasım 1864 tarihli Vilayet Nizamnamesi’nin bir sonucu olarak yayımlanmaya başlanan vilayet gazeteleri, uzun yıllar taşrada yayın faaliyetlerini sürdürmüştür. Bu gazetelerden bir kısmı Cumhuriyet sonrası yayım hayatına devam etmiş, yine Cumhuriyet sonrası vilayet gazetelerine yenileri eklenmiştir. Tepeden modernleşmenin bir aracı olarak kullanılan vilayet gazeteleri, Cumhuriyet’in kültür taşıyıcılığı görevini de icra etmiştir. 1926 yılında Aksaray ilinde yayımlanmaya başlayan yarı resmî Aksaray Vilayet Gazetesi, 1933 yılına kadar çıkmaya devam etmiş, bu süre zarfında öncülleri gibi taşrada resmî söylemin taşıyıcılığını üstlenmiştir. Bu çalışmada, Aksaray Vilayet Gazetesi’nin Türk dış politikasına ilişkin gelişmeleri sunuş biçimine odaklanılmıştır. Çalışmada öncelikle, dönemin Türk dış politikası Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği, Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ülkeleri ve komşu ülkelerle geliştirilen ilişkiler üzerinden ele alınmıştır. Daha sonra, tarihsel araştırma tasarımı uygulanarak gazetenin 1929-1930 yılları arasındaki 97 sayısı ele alınmış, Türk dış politikasıyla alakalı çoğunluğunu haberlerin oluşturduğu 38 metinsel içerik, betimsel analize tabi tutulmuştur. Buna göre Aksaray Vilayet Gazetesi, dış politika içeriklerinde, “Yurtta Sulh Cihanda Sulh” ilkesiyle şekillenen dönemin Türk dış politikasının ruhunu yansıtır biçimde dengeli bir üslup kullanmış, haberlerinde ve köşe yazılarında çoğunlukla dostluk ve müttefiklik temalarını ön plana çıkarmıştır. Bununla birlikte gazete, yabancı basının Türk modernleşmesi ve yeni Cumhuriyet’le ilgili takdir dolu mesajlarını “Yabancı Matbuat Hülasaları” başlığı altında sayfalarına taşımıştır. Bu bağlamda gazete, resmî niteliğiyle uyumlu bir şekilde taşradaki okura ideoloji aktarımında bulunmuştur. Anahtar Kelimeler:
Aksaray Vilayet Gazetesi’nde Cumhuriyet’in ilk yılları ve inkılâplar (1929-1930)
(Erciyes Üniversitesi, 2018) Çavuş, Selahattin
Basın, toplumu bilgilendirmenin yanında yöneten ve yönetilenler arasında iletişim köprüsü kurma özelliğine sahiptir. Tanzimat sonrası matbuatın yaygınlaşmasıyla, vilayet matbaa ve gazeteleri hem bu görevi yerine getirmiş, hem de Anadolu’nun ve bazı Orta Doğu ülkelerinin basın tarihinin ilk örneklerini vermiştir. Faaliyet gösterdiği yörenin kültür iklimini canlandıran vilayet gazetelerinin sayısı Cumhuriyet döneminde artmaya devam etmiştir. Aksaray Vilayet Gazetesi, Cumhuriyet ideolojisinin benimsetilmesinde ve yeni sistemin kökleşmesinde üstlendiği misyonu, 1926 yılından şehrin ilçeye dönüştürüldüğü 1933 yılına kadar sürdürmüştür. Tarihsel araştırma modeli kullanılarak gerçekleştirilen bu araştırmada, Aksaray Vilayet Gazetesi’nin toplumsal dönüşüm sürecindeki rolünü ve yerini tespit etmek amacıyla gazetenin Ekim 1929 ve Aralık 1930 yılları arasındaki 23 sayısı mercek altına alınmıştır. Cumhuriyet’in kazanımları, millî eğitim ve millî iktisat seferberliği, harf inkılâbı, çok partili hayata geçiş denemeleri, kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi ve yabancı basının inkılâplara yönelik tutumunu yansıtan temalar başlıklar halinde ele alınmış ve betimsel analiz uygulanmıştır.
Dijital çağın yeni hastalığı: Dijital istifçilik
(Akdeniz Üniversitesi, 2019) İşliyen, Mustafa
Bu çalışmada dijitalleşmeyle birlikte yaşanan yapısal dönüşümün psikolojik anlamda ne gibi etkilerinin olduğu araştırmaya değer görülmüştür. Bu anlamda çalışmaya konu edilen durum, son yıllarda bireylerin gerekli gereksiz birçok dijital veriyi saklama/ biriktirme gereği duymasına bağlı olarak oluşan “Dijital İstifçilik” rahatsızlığıdır. Dispozofobi’nin dijital yönü olarak görülen dijital istifçilik e-postalar, fotoğraflar, dosyalar, kitaplar hatta internette karşılaşılan kimi içeriklerin ekran görüntüleri gibi her tür dijital verinin toplanması ve biriktirilmesi olarak tanımlanabilir. Bu noktada çalışma kapsamında nitel bir araştırma yöntemi olan odak grup çalışması gerçekleştirilmiştir. Çalışmada kademeli olarak ilerleme kaydedilmiş ve belli kıstaslar doğrultusunda 21 katılımcı arasında eleme gerçekleştirilmiştir. Son aşamada 7 kişi ile tekrar bir odak grup görüşmesi yapılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre katılımcılar, e-posta hesaplarında, cep telefonlarında, bilgisayarlarında ve harici hard disklerinde sayısız dijital verinin (postanın, fotoğrafın, kitabın vs.) bulunduğunu ve içlerinde ne olduğunu hatırlayamadıklarını belirtmişlerdir. Ayrıca katılımcılar bu verileri silmemelerinin gerekçesi olarak “bir gün lazım olur” düşüncesi, yer kaplamaması, hatıra niteliği taşıması, kanıt olarak kullanılabileceği gibi nedenler ileri sürmüşlerdir.
Yerel basında ideolojik söylem: 1919–1920 Konya basını örneği
(Aksaray Üniversitesi, 2019) İşliyen, Mustafa
Bu çalışmada, Millî Mücadele Dönemi Konya gazetelerinden İbret, İntibah ve Öğüd gazeteleri incelenmiştir. Söz konusu gazetelerin, geliştirdikleri söylemlerin çözümlenmesi ile ideolojik yapıları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Buna göre; gazeteler Millî Mücadele Dönemi’nde toplumu kendi fikirleri etrafında toplamak adına milliyetçi, siyasî ve dinî söylemler geliştirmişlerdir. Gazetelerin, bu söylemleri nasıl kullandıkları, söylem analizi metodu kullanılarak belirlenmeye çalışılmıştır. Yapılan çalışma neticesinde söz konusu gazetelerin söylemlerinin, savaş gibi olağanüstü bir durumda bile ideolojilerine taraftar bulmaya yönelik olduğu saptanmıştır. Gazetelerin bu tavrı, ideolojilerin açık bir biçimde gazete metinlerine yansımasının nasıl olduğunu göstermiştir.
Yerel basının sorunları üzerine tespitler: Aksaray örneğinde nitel bir araştırma
(Aksaray Üniversitesi, 2017) Çavuş, Selahattin
Türkiye’de ilk örneklerine 19. yüzyılda rastlanmasına rağmen, yerel basın, nitelik ve işlevleri bakımından sü- rekli tartışma konusu olmuştur. 1860’lardan itibaren resmî olarak çıkartılan yerel gazeteler, Meşrutiyet’in ila- nından Cumhuriyet sonrası döneme kadar büyük ölçüde devlet desteğiyle ayakta kalabilmiştir. Yerel basının gelişimi, çok partili dönemle birlikte inişli çıkışlı bir seyir izlemiştir. 1980 sonrası ekonomide liberalleşme, yerel basında güçlü örneklerin ortaya çıkmasını sağlasa da, resmî ilanlarla ayakta kalabilen gazetelerin sayısı halen oldukça fazladır. Bu çalışmada, Aksaray basınının da benzer sorunlarla karşı karşıya bulunduğu düşüncesin- den hareket edilerek, bu sorunların yerel gazetecilerin gözünden tespit edilmesi amaçlanmıştır. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilmiş ve betimleyici analiz uygulanmıştır. Buna göre Aksaray basınının en önemli sorunu yetişmiş eleman eksikliğidir. İlan ve reklâm gelirlerinin yanında, çıkar ilişkileri, sansür ve otosansür nedeniyle gazeteler işlevini tam olarak yerine getirememektedir. Çıkar kavgaları nedeniyle gazete- ciliğin temel görev ve sorumluluklarından uzaklaşan yayın anlayışı, etik sorunları beraberinde getirmektedir. İnternetin yerel gazeteler için sunduğu fırsatlar ise ancak sınırlı biçimde değerlendirilebilmektedir.
İzleyici araştırmalarında değişim: kullanımlar ve doyumlardan bağımlılığa
(Selçuk Üniversitesi, 2014) Ayhan, Bünyamin; Çavuş, Selahattin
20. yüzyılın ilk yarısında etkili olan siyasi kriz yıllarında oluşmaya başlayan iletişim geleneği, yeni iletişim teknolojileriyle birlikte içerik ve uygulama alanlarını geliştirmiştir. İlk dönem araştırmalarda büyük savaşların da etkisiyle propaganda kavramı üzerinden medya etkilerinin boyutları tartışılırken, 1960’lı yıllarda izleyici öne alınmış, medya etkileri sınırlı biçimde işlenmiştir. Kullanımlar ve Doyumlar Modeli (K&D) ile izleyici ihtiyaç ve beğenilerine atfedilen önemin zamanla eleştiriye uğraması, ampirik gelenek içerisinden izleyici tutumlarını yeni bir tür ilişki ile açıklama girişimini ortaya çıkarmıştır. Bir taraftan K&D araştırmaları devam ederken, diğer taraftan medya-izleyici ilişkisi simetrik olmayan bağımlılık kavramı etrafında kendine yeni bir alan açmıştır. K&D geleneğini kullanan Medya Bağımlılığı Modeli, teknolojik ilerlemeye paralel olarak iletişim sistemlerindeki dönüşümle birlikte kendi geleneğini oluşturmuştur. Etki ve K&D araştırmaları, bir süre sonra medya bağımlılığı perspektifinde ele alınmaya başlanmıştır. Dolayısıyla bu çalışma, toplumsal sistemlerdeki dönüşüm ile teknolojik ilerlemeye bağlı olarak gelişen medya araştırmalarının seyrine ışık tutmakla birlikte, K&D modelinden medya bağımlılığına geçişin aşamalarına odaklanmaktadır.
Bilgisayar oyunları ve bağımlılık: Üniversite öğrencileri üzerine bir alan araştırması
(İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2016) Çavuş, Selahattin; Ayhan, Bünyamin; Tuncer, Mehmet
Geride kalan birkaç on yıl içerisinde yaşanan teknolojik gelişmeler, kitle iletişim araçlarının yapısı ve işleyişinde önemli değişiklikler meydana getirmiştir. İnternetle artan sanal uzam etkileşimleri ve yoğun enformasyon bombardımanı, yeni tür toplum-medya ilişkisi inşa etmiştir. Bilgisayar oyunları sektörü bu süreçte gelişmiş, tüm dünyada özellikle gençlerin gündelik pratiklerinin adeta vazgeçilmezi haline gelen bir endüstriye dönüşmüştür. Bu doğrultuda üniversite gençliğinin bilgisayar oyun bağımlılıklarını inceleme amacı taşıyan bu araştırma, Aksaray Üniversitesi örneğinde yürütülmüştür. Çalışmada, Young’ın (1998) bağımlılık ölçeğinin bilgisayar oyunlarına uyarlanmasıyla hazırlanan anket, amaçlı örneklem yoluyla seçilen 435 öğrenciye uygulanmış, her 5 öğrenciden 1’inin oyun bağımlılığı tehdidi altında bulunduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte erkek öğrencilerin bağımlılık düzeyinin kızlardan daha yüksek olduğu, anne eğitim düzeyi ve aile gelir seviyesi arttıkça bağımlılık düzeyinin arttığı tespit edilmiştir. Oyun için yapılan harcama ve şiddet içerikli oyunlara duyulan ilginin bağımlılığı tetiklediği, oyun oynama sürelerinin kontrol edilememesinin de, bağımlılık riskini arttırdığı bulgulanmıştır.
Transformation of secrecy and privacy: social media behavior of Turkish and Kyrgyz students
(SELCUK UNIV, INST TURKISH STUDIES, 2018) Çavuş, Selahattin; Akman, Erdoğan; Ayhan, Bünyamin
In this study, an effort will be made to show how social network users manage the issue of personal secrecy and privacy, how they view the matter of others' personal secrecy and privacy, and especially the issue of one's privacy being learned by someone else with the help of social networks in the digitalizing society. In the study, a survey was used as the data collection tool based on the quantitative approach. Survey questions consisted of the measures of individuals' social networking behaviors and attitudes, the demographics category, and the level of privacy and secrecy scale. The data obtained from participating university students in Kyrgyzstan and Turkey were analyzed statistically. Accordingly, the biggest sources of anxiety for students on the Internet were viruses, identity theft and hackers. Females' level of anxiety and concern in social media was higher than that of male students. Turkish students were observed to pay more respect for personal information, legal privacy and security of Internet sites on social media platforms than Kyrgyz students. In terms of privacy behavior, Turkish students were found to be more open than Kyrgyz students. On the other hand, Kyrgyz students tended to hide their true identity more in social media.

Recent Submissions