Cilt 7, Sayı 2, Makale Koleksiyonu

Bu koleksiyon için kalıcı URI

https://hdl.handle.net/20.500.12451/11800

Listeleniyor 1 - 7 / 7

Denizel Doğal Süngerlerden Elde Edilen Biyosilikanın Doku Mühendisliğinde Kullanımı
(Aksaray Üniversitesi, 2023) Akyüz Yılmaz, Bahar; Kaya, Murat
Geleneksel olarak kullanılan malzemelerin, toksik olması, düşük biyouyumluluğu ve yüksek maliyetinden dolayı biyolojik temelli materyallerin kemik doku uygulamaları için kullanımı son yıllarda oldukça rağbet görmektedir. Özellikle biyosilika bu malzemelerin en bilinenidir. Dünya genelinde 31 omurgasız canlı türü vardır ve Porifera (Süngerler) yapısında yüksek miktarda biyosilika içeren omurgasız canlılardan biridir. Bu çalışmada denizel süngerlerin kemik doku hasarı tedavisi amaçlı kullanımı üzerine son yıllarda gerçekleştirilmiş çalışmalar özetlenmiştir. Sonuç olarak, biyolojik temelli olan silikanın doku hasarını giderimi için doğal 3 boyutlu iskele yapısı, hidroksiapatit oluşumu, minarelleşme ve proliferasyonu arttırıcı özelliklerinden dolayı yakın zamanda biyomedikal alanda yaygın olarak kullanılacağı öngörülmektedir.
Evaluation of Waste Snake Molt as a Delivery System and in Vitro Release of D-Panthenol
(Aksaray Üniversitesi, 2023) Aktaş, Betül; Akyüz, Lalehan; Kaya, Murat
Kolajen, ipek ve keratin gibi biyomoleküller sahip oldukları birçok eşsiz özellikleri sayesinde yara iyileştirme ve ilaç taşıma sistemleri olarak medikal alanda sıkça tercih edilmektedir. Özellikle tüy, toynak, saç ve yünde bulunan, güçlü bir yapısal protein olan keratin bazlı materyaller, nantoksik ve biyouyumlu olmalarından dolayı ilaç salımı amaçlı tercih edilmektedir. Fakat yapısal protein olarak keratin içeren yılan gömleği için ilaç salımı üzerine herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Kontrollü ilaç salımı, terapötik ajanlardan maksimum fayda sağlanması, minimum zarar görülmesi ve hasta konforu açısından oldukça önemlidir. Mevcut çalışmada, yüksek keratin içeriğine sahip ve oldukça geniş bir yayılım gösteren Dolichophis caspius’ un (Hazer yılanı, bozyörük) atık gömleği ilk kez ilaç taşıyıcı biyomalzeme olarak değerlendirilmiştir. Hiçbir işlem görmemiş atık yılan derisinin dorsal ölçek, ventral ölçek ve menteşe olmak üzere üç farklı kısmına, yara iyileşmesinde yaygın olarak kullanılan D-Panthenol yüklenmiş ve salım özellikleri araştırılmıştır. Sırasıyla dorsal ölçek, ventral ölçek ve menteşe kısımları için ortalama ilaç yükleme kapasiteleri: %2,07±0,13, %1,28±0,04, %1,77±0,95 olarak kaydedilmiştir. Salım 24 saat boyunca her saat başı örnek alınıp ölçüm yapılarak izlenmiştir. İlk 1 saatte dorsal ölçekte ilacın %46.67’si, ventral ölçekte %80.09’u ve menteşe kısmında %69.85’i salınmıştır. Bu sonuçlara dayanarak özellikle dorsal ölçek kısmının ileriki çalışmalarda geliştirilerek kontrollü ilaç salımı için potansiyel bir biyomalzeme olduğu ortaya konulmuştur.
Evaluation of Performances of Automotive Sector Companies Traded in BIST, Including the COVID-19 Pandemic Period, with TOPSIS, ELECTRE and CRITIC Methods
(Aksaray Üniversitesi, 2023) Kaplan, Gürkan
It is known that financial performance is one of the most important criteria for company evaluations. While the financial performance evaluations of companies operating in different sectors can be evaluated under different criteria, it is possible to evaluate the financial performance of companies operating in the same sector using certain financial ratios. When Türkiye's export items are analyzed, it is seen how important the Automotive sector, which is one of the most important income items, is for the country. In this study, performance evaluations of 8 companies traded in this sector on BIST, including the COVID-19 pandemic period, were made using Multi-Criteria Decision Making Methods, based on their 2017-2021 year-end financials and 5-year average financial data. A total of 13 financial ratios, consisting of liquidity ratios, activity ratios, financial structure and ratios, and profitability ratios, were used in performance evaluations. Criteria weights of financial ratios were determined using the CRITIC method over 5-year average data. Performance evaluations of companies were made using TOPSIS and ELECTRE methods. The results were visualized using Bilateral Superiority Graph. Considering the 5-year period, according to TOPSIS and ELECTRE, while all companies passed the process successfully, the most successful companies were seen as DOAS, TTRAK and FROTO.
Nevşehir İli Hava Kalitesinin Mevsimsel ve Senelik Değerlendirilmesi
(Aksaray Üniversitesi, 2023) Yakut, Şennur Merve
Bu çalışmada Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesinde bulunan turizm faaliyetleri yüksek bir il olan Nevşehir ilinin hava kalitesi incelenmiştir. Son üç yıla ait veriler (2020,2021,2022) mevsimlik ve yıllık olarak değerlendirilmiştir. Bu veriler üç adet parametreye göre: Partikül madde, sülfür dioksit ve karbon monoksit (PM10, SO2 ve CO) ele alınmıştır. Nüfus artışı, taşıt trafiğinde artış, meteorolojik olaylar, endüstrileşme hava kirliliğini etkileyen oldukça önemli faktörlerdir. Bu faktörler Nevşehir ilinde de özellikle kış aylarında hava kirletici parametrelerin artışına sebep olmaktadır. Nevşehir ilinde kışların uzun geçmesiyle birlikte hava kirleticilerin etkinliğini daha uzun süre sürdürmesine yol açmaktadır. Yıllara göre bakıldığında ise CO parametresinde azalma gözlemlenmiştir. Bunun yanı sıra, PM10’da ise az miktarda bir artış söz konusudur. Bu kapsamda, dünyanın en çok turist çeken bölgelerinden biri olan Kapadokya bölgesi içerisindeki Nevşehir ilinin hava kalitesinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Özetle, dünyanın ve Türkiye’nin farklı noktalarından turist ziyaretine uğrayan Nevşehir iline ait veriler incelendiğinde genel olarak hava kalitesi iyi olarak değerlendirilebilmektedir.
An Analysis of Butterfly Diversity in Kozluk District (Batman) and Their Preferences for Habitat and Altitude
(Aksaray Üniversitesi, 2023) Astan, Mehmet; Seven, Erdem
Butterfly species are one of the indicator groups for biodiversity change and habitat monitoring. However, studies on butterfly species' habitat and altitude preferences have rarely been evaluated. A study was carried out on the species diversity of butterfly fauna in different habitats and altitudes from Kozluk district of Batman Province. The survey was conducted in 43 locations between 2020-2021. Evaluations were executed for 1.982 butterfly samples collected from the research area. 103 species are diagnosed in 7 families of butterfly; Argynnidae: 15, Libytheidae: 1, Lycaenidae: 34, Papilionidae: 4, Pieridae: 15, Satyridae: 19, Hesperiidae: 15. Among them, 64 species are newly recorded in Kozluk and 34 species in Batman. The species of Libythea celtis (Laicharting, 1782), together with its family Libytheidae, has been added to the fauna of Batman, and the number of butterfly species in Batman increased from 90 to 124. The altitude and habitat preferences of the specimens in the research area and the number of species in the locations of the families are presented and discussed. The majority of the species are determined in oak forests and riverside biotopes. Geçitaltı is the location with the highest number of species. The butterflies are mostly detected between 600-1000 m altitudes with a rate of 72% in the research area. This study is utilizable both to the specification of the distribution areas of the species and to the learning of their ecology.
Detection of Papilledema Severity from Color Fundus Images using Transfer Learning Approaches
(Aksaray Üniversitesi, 2023) Kokulu, Merve; Göker, Hanife
Papilledema is edema in the area where the optic nerve meets the eye as a result of increased pressure inside the head. This disease can result in very serious problems, such as abnormal optical changes, decreased visual acuity, and even permanent blindness if left untreated. In this study, an image processing based solution was presented for the detection of papilledema severity from color fundus images using transfer learning approaches. The image dataset includes 295 papilledema images, 295 pseudopapilledema images, and 779 control images. Histogram equalization and the 3D box filter were used for image preprocessing. The images were enhanced with the histogram equalization method and denoised with the 3D box filter method. Then, the performances of EfficentNet-B0, GoogLeNet, MobileNetV2, NASNetMobile, and ResNet-101 transfer learning approaches were compared. The hold-out method was used to calculate the performance of transfer learning. In the experiments, the MobileNetV2 approach had the highest performance with 0.96 overall accuracy and 0.94 Cohen's Kappa. The results of the experiments proved that the combination of the histogram equalization, the 3D box filter, and the MobileNetV2 transfer learning approach can be used for automatic detection of papilledema severity. Compared to other similar studies that are known in the literature, the overall accuracy was higher.
Development and Statistical Optimization of Flakes from Selected Local Food Ingredients
(Aksaray Üniversitesi, 2023) Olorunsogo, Samuel T.; Adejumo, Bolanle
Flakes are instant breakfast meals, primarily produced from mono-cereals (corn, wheat, rice, and/or oats), processed with added flavor and fortified with vitamins and minerals. They are one of the several forms of cold cereals that are consumed immediately after mixing with milk, yogurt, or fruit. In this study, value-added instant flakes were developed, characterized and optimized; from blends of corn, millet, and soybean. A three-component constrained optimal (custom) mixture experimental design, with 30 randomized experimental runs, was employed for the formulation. The formulation design constraints were: corn flour (30% - 45%), millet flour (10% - 25%), and soybean flour (5% - 20%). Other components of the formulation, which were kept constant, were: water (19%), sugar (8%), malt (2%), egg (3%), sweet potato extract (3%), ginger (2%), and moringa seed powder (3%). The formulated flakes were analyzed and evaluated for the proximate, physicochemical and sensory characteristics using standard procedures. The result of the numerical optimization gave optimized instant flakes with an overall desirability index of 0.637, based on the set optimization goals and individual quality desirability indices. The optimal instant flake was obtained from 30.5 % corn flour, 11.2 % millet flour, 18.3 % soybean meal. The quality properties of this optimal instant flake were: 1.83 % moisture content, 9.05 % fat content, 1.74 % ash content, 2.66 % crude fibre, 38.0 % crude protein, 46.7 % carbohydrate, 420 kcal energy value and 6.28 overall acceptability. The result of the study showed that the formulated instant flakes were of high quality and that improving the nutritional quality of flakes is possible through grain-to-grain composite formulation. It is recommended that further study be carried out on the formulation of nutritionally improved instant flakes using other nutritionally rich grains and legumes such as groundnut, sesame seed, melon seed etc. Enrichment of flakes with protein-rich sources will result in flakes product with improved nutrient quality that meets the consumer’s dietary needs.

Güncel Gönderiler