Yazar "Ceylan, Zeynel" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Ekecik beslenim alanı (Eba)’ndaki içme suyu kaynaklarının hidrojeokimyasal ve izotopik özelliklerinin değerlendirmesi, Ortaköy, Aksaray, Orta Anadolu
    (Devlet Su İşler Genel Müdürlüğü, 2019) Afşin, Mustafa; Yıldız, Muhammet Mustafa; Ceylan, Zeynel; Küre, İsmail Said
    Ekecik beslenim alanı (EBA) Aksaray’ın KB’sında 30 km uzaklıktadır. Bu çalışmanın amacı, EBA’daseçilmiş 8 su kaynağını su kimyası, izotop, su-kaya etkileşimi ve içilebilme özellikleri açılarındanincelemektir. EBA’da, Üst Kretase yaşlı gabro, diyorit, granodiyorit, granit ve alkali feldspat granit türümagmatik kayalar yüzeylenmiştir. EBA’daki kayalar kırıklı, çatlaklı ve yer yer bozuşmuş oldukları içinsınırlı heterojen ve anizotrop niteliğinde serbest akiferdir. Bu nedenle, tektonik kontrollü olan ZC-6dışında diğer sular genelde dokanak türü kaynaklardır. Kaynak başlarında yapılan ölçümlerde sularınpH, sıcaklık, özgül elektriksel iletkenlik (ÖEİ), debi değerleri sırasıyla 6.52-7.99, 11.8-16°C, 95.2-269.8µS/cm ve 0.1-0.42 L/s arasında değişmiştir. EBA’daki suların su kimyası fasiyesleri yağışlı ve kurakdönemlerde genelde Ca-HCO3 (I) olup, sadece yağışlı dönemde ZC-1a ve 6a’da Ca-Na-HCO3 (II)’tür.(I) sığ ve hızlı, (II) ise sığ dolaşım sırasındaki kısmen karışıma işaret eder. ?18O ve ?2H izotop değerlerinegöre tüm sular meteorik kökenlidir. Sular, buharlaşma nedeniyle Küresel Meteorik Su Doğrusu (KüreselMSD)’ndan sapma gösteren en düşük kotlardan beslenmiş (ZC-6a ve 6b) kaynak hariç Adana ile AnkaraMeteorik Su Doğruları (MSD)’nın arasında yer almıştır. 3H değerlerine göre suların hidrolojik yaşları (yıl)8.97 ile 20 olarak hesaplanmıştır. Suların EC, pH ve hidrolik yaş değerlerinde yağışlı ve kurakdönemlerde dolaşım süreleri ile bağlantılı olarak artma ve azalma belirlenmiştir. Doygunluk indislerinegöre, sular genelde akış yolu boyunca kaya-su etkileşimini yansıtır biçimde Ca-montmorillonit, illit,kaolinit, K-mika ve kuvarsa; bazı sular ise kalsit, aragonit ve dolomite doygun; tüm sular jips, anhidrit vehalite ise doygun değildir. Bu sular doygun olduğu mineralleri çökeltebilme; doygun olmadığı mineralleriise çözebilme özelliğine sahiptir. Toplam alfa ve beta ile sertlik, iyon ve iz element değerleri içme suyustandartları açısından sular genelde içmeye uygundur.