Yazar "Bodur, Seda Nur" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 2 / 2
  • Küçük Resim
    Öğe
    Avrupalıların gözdesi Hindistan’ın sömürge ve bağımsızlık süreci
    (Aksaray Üniversitesi, 2023) Bodur, Seda Nur
    Antikçağlardan bu yana güçlenen devletler kendi alanları dışındaki yerlere halklarını çeşitli yollar ile yerleştirmişlerdir. Başlangıçta bu duruma bir göç olarak bakılsa dahi Roma döneminde mevcut durum sömürgecilik halini almıştır.1 Sömürgecilik, 15. yüzyılın sonlarına doğru dünya siyasi haritasını önemli ölçüde değiştirecek şekilde hızla yayılmıştır.2 Avrupalı devletlerin ürettiklerini daha ucuza satabilmek ve hammadde erişimini kolaylaştırmak için pazar arayışına girmeleri sonucu sömürgecilik faaliyetleri ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda, büyük güçler dünyanın kendilerine göre geri kalmış olan yerlerinde ekonomik ve siyasi egemenliklerini kurmuşlardır.3 Bahsi geçen yerlerin sadece imkânlarına el koymakla yetinmemiş, aynı zamanda yerlilerini de köleleştirmişlerdir.4 Bununla beraber, gittikleri yerlerde kendi dillerini, dinlerini, gelenek ve göreneklerini yaşatmayı birer amaç edinmişlerdir.5 Yukarıda bahsedilen amaçlarını geri kalmış bölgeleri “uygarlığa eriştirme” adı altında gerçekleştirmişlerdir. Anlaşılacağı üzere, Avrupalı devletleri, sömürgeciliğe iten faktör en başlarda genel olarak ekonomik olmasına rağmen, zaman içinde bu amaç kimlik değiştirmiştir.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Müneccimbaşı Hüseyin Efendi örneği ile Osmanlı’da müneccimbaşılık müessesesi
    (Aksaray Üniversitesi, 2022) Bodur, Seda Nur
    İlm-i ahkâm-ı nücûm ve yıldız falcılığı olarak da bilinen müneccimlik, yıldızların konumları itibariyle işaretler verdiğine ve bu işaretler sayesinde geçmiş ile gelecek hakkında bilgiler elde edinileceğine inanılan ilim dalıdır.1 Farabi’ye göre; rüya tabiri, uğursuz olduğuna inanılan bazı olayları yorumlamak (zecr) ve geçmiş hadiselerden geleceğe dair gizli anlamlar çıkarmak (ırâfe) gibi yöntemlerle gelecekte vuku bulacak hadiselere karşı insanları uyarma sanatıdır.2 Ancak, Farabi’nin insanları uyarma sanatı olarak baktığı müneccimlik zamanla insanların danışacağı ve müneccimler ne derse ona göre hareket edeceği bir hal almıştır. Öyle ki, İslam Devletleri’nde kurulan rasathaneler astronomi geleneğinin temellerinin atılmasında büyük bir rol oynamıştır.3 Osmanlı Devleti’ne gelindiğinde ise, müneccimlik bir kurum haline gelmiş ve müneccimbaşılık müessesesi ortaya çıkmıştır. Ancak burada belirtmekte fayda vardır ki Osmanlı Devleti’nden önce Müneccimbaşılık bir kurum olarak karşımıza çıkmamaktadır.