Yazar "Ahmed, Shireen Mohammed Ahmed" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    الطقوس والعبادات في الديانة الميثرائية والزرادشتية والصابئة المندائية وأثرها على المجتمع في شمال العراق(دراسة تحليلية مقارنة)
    (Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2024) Ahmed, Shireen Mohammed Ahmed; Furkani, Mehterhan
    Mitraizm, Zerdüştlük ve Sâbiîlik, doğu kökenli dinler olarak kabul edilir. Bu dinlerin ortak noktası, tebliğ dini olmamalarıdır. Mitraizm ve Zerdüştlük, doğu kökenlidir (Hint-Fars). Zerdüştlük ortaya çıktıktan sonra Mitraizm zayıflasa da Fars krallarının dini hoşgörü politikaları sayesinde etkisi tamamen ortadan kalkmamıştır. Mitra, Fars topraklarında bazen takipeden, bazen de takip edilen bir tanrı olarak karşımıza çıkar. Fakat Fars topraklarını ele geçiren Roma ve Yunan askerlerinin Mitraizm'i benimseyip ülkelerine dönüşlerinde onu yaymalarıyla birlikte Mitra, önemli bir tanrı haline gelmiştir. Roma ve Yunan topraklarında Hristiyanlığın ortaya çıkışına kadar Mitraizm, hâkim din olarak kalmış, Hristiyanlığın yayılmasıyla birlikte etkisi azalmış ve zamanla ortadan kalkmıştır. Hristiyanlığın Mitraizm'i ortadan kaldırmasına rağmen Mitraizm hem Hristiyanlık hem de diğer dinler üzerinde kalıcı bir etki bırakmıştır. Bu çalışmada evrende birbirleriyle mücadele eden iki güç olduğuna inan Zerdüştlük dini de ele alınmıştır. Bu iki güç, iyilik tanrısı Ahura Mazda ile kötülük tanrısı Ehrimen'dir. Zerdüştlüğün kurucusu olan Zerdüşt, halk arasında yaygın olan Mitraizm'in ritüellerine karşı mücadele etmiştir. Ancak Zerdüşt'ün ölümünden sonra Mitraizm yeniden canlanmıştır. Zerdüştlük başka inançları etkilediği gibi kendisi de bazı inançlardan etkilemiştir. Araştırmada son zamanlarda Zerdüştlüğün Kuzey Irak'ta yayılması ve bu yayılmanın bölgeyi nasıl etkilediği de ele alınmıştır. Zerdüştlüğün etkisiyle bazı zayıf iradeli kişilerin İslam dininden ayrılarak Zerdüştlüğe geçiş yaptığı belirtilmiştir. Araştırmada Sabiîlik dini de ele alınarak, bu dinin tevhid inancına sahip olmakla birlikte yönetiminde Tanrı'ya ortak koştukları belirtilmiştir. Sabiîliğin kökenleri Filistin'e dayanır ve Bizans İmparatorluğu'nun Hristiyanlığı resmi din olarak kabul edip Sabiîlere zulmetmesi sonucunda takipçileri Irak'a yerleşmiştir. Araştırmada ayrıca Sabiîlik dininin diğer dinlerden nasıl etkilendiği ve Kuzey Irak toplumu üzerinde nasıl bir etkisi olduğu da ele alınmıştır. Araştırmada bahsi geçen dinler arasında mukayese yapılmış ve bu dinlerin bazı ritüellerde ortak iken bazılarında da farklılık gösterdiği sonucuna varılmıştır. Nitekim Mitraizm, oruç ve zekât gibi bazı ibadetlerin olmamasıyla Sabiîlik ve Zerdüştlük'ten ayrılır. Mitraizm gezegenleri, burçları ve pazar gününü kutsal sayma, dört yönü ve bunlar üzerindeki hakimiyeti temsil eden haç işaretini kullanma ve türleri farklı olsa da vaftiz töreni konusunda Sabiîlikle ortaktır. Mitraizm, Homa şarabı ritüeli, boğa kurban etme, Nevruz kutlama, güneşe saygı ve doğu kökenli (Hint-Fars) olma konusunda Zerdüştlük ile ortaktır. Hac ibadetinin olmaması ve ekmek ritüeli (her dinde farklı şekilde uygulanır) üç dinin ortak noktasıdır.