Bor içeren yakın kızılötesi görüntüleme ajanın sentezi ve özellikleri

Abstract

Kanser, hücrelerin DNA molekülünde oluşan mutasyonların birikmesiyle, kontrolsüz veya anormal bölünmesi ve çoğalmasıdır. Kanserin tedavisi için birçok yöntem (ameliyat, kemoterapi, radyoterapi vb.) kullanılmaktadır. Bu tedavi yöntemlerinin başında tümörün cerrahi işlem ile alınması gelmektedir. Sağlıklı dokunun hasar görmesini önlemek ve tümörün geride kalıntı bırakmadan alınması son derece önemlidir. Ancak operasyonun başarısı büyük ölçüde operasyonu yürüten cerrahların tecrübe ve yeteneğine bağlı kalabilmektedir. Operasyonun başarı düzeyini arttırmak için son zamanlarda görüntüleme eşliğinde ameliyat yöntemi önerilmiştir. Bu tez çalışmasında yakın kızılötesi bölgede soğurma ve emisyon yapabilen yeni bir boya tasarlanmış ve sentezi gerçekleştirilmiştir. Söz konusu boya tümör hücrelerine kolayca internalize olmak suretiyle kanserli hücrelerin tespit edilmesi maksadıyla kullanılabilecek nitelikte dizayn edilmiştir. Nitekim tez kapsamında yapılan in vitro çalışmalar sonucunda kanser hücrelerinin floresans görüntülemesi gerçekleştirilmiştir. Geliştirilen malzemenin floresans görüntüleme eşliğinde ameliyat işlemlerinde kullanılabileceği düşünülmektedir. Aynı zamanda geliştirilen malzemenin fotoduyarlaştırıcı özelliğiyle in vitro olarak incelenmiş ve başaralı sonuçlar alınmıştır. Üstelik geliştirilen malzeme yüksek oranda bor içermesi münasebeti ile bor nötron yakalama terapisinde (BNYT) ajan olarak kullanılabilecek potansiyele sahiptir.

Cancer is the uncontrolled or abnormal division and proliferation of cells with the accumulation of mutations in the DNA molecule. Many methods are used to treat it, one of which is surgical removal of the tumor. It is very important to remove as much tumor as possible and simultaneously to avoid unnecessary damage to healthy tissues. However, the success of the operation may largely depend on the experience and skills of the surgeons performing the operation. In order to increase the success level of the operation, fluorescence guided surgery has been suggested recently. In this thesis it was aimed that synthesized and characterized of a NIR dye that fluorescent in near infrared region. This dye that designed internalized easily with cancer cells. In further studies, tumor cells have been imaged and thought that it can be used in fluorescence guided surgery. At the same time, successful results were seen in in vitro studies with the developed dye photosensitizer feature. Also this dye contains highly amount of boron for potential boron neutron capture therapy (BNCT).