Sosyal medyadaki mahremiyet ihlallerinin bazı fıkhî yansımalarına dair
Abstract
Sosyal medya platformlarının insanlar arasındaki iletişim ve etkileşime olan etkisi uzmanlar tarafından olumlu ve olumsuz yönleriyle ele alınmaktadır. Sosyal ağ sitelerinin bilgi, belge, görüntü, ses vs. paylaşımında günümüzde ulaştığı hız ve sağladığı kolaylıklar düşünülürse insan yaşamına dair olumlu etkileri yadsınamaz durumdadır. Bunun yanında bu platformlarda yaşanan gönüllü ifşa ve bu ifşa karşısında değişen mahremiyet algısının, söz konusu sitelerin olumsuz etkileri arasında olduğu da sık sık dile getirilmektedir. Ayrıca sosyal medya ortamlarında dışarıdan izinsiz müdahale ile gerçekleştirilebilen mahremiyet ihlalleri de gündemi oldukça meşgul etmekte, bu ihlallerin fert ve toplum hayatındaki olumsuz etkilerine vurgu yapılmaktadır. Sözü edilen olumsuz etkilerin sonucunda mahremiyetin çöktüğü iddia edilmektedir. Bu durum bilim dünyasını çözüm arayışlarına itmiştir. Söz konusu çöküşe sebep olan etkenler ve çözüm yollarına dair çalışmalar günümüzde psikoloji, sosyoloji ve hukuk gibi alanlarda yerini almaktadır. Çalışmamızın ana çerçevesi yukarıda sözünü ettiğimiz sorunsaldan yola çıkarak oluşturulmuş, öncelikle İslâm hukukundaki mahremiyet anlayışı özetlenmiş ve mahremiyetin boyutları çizilmeye çalışılmıştır. Günümüzde en çok kullanılan sosyal ağ sitelerinin ahlâkî zemindeki mahremiyet anlayışına olumsuz etkileri, bu etkilerin toplum üzerindeki yansımaları sonucunda yaşanabilecek olaylar ve bu olaylar karşısında hukuki zeminde yapılması gerekenler müzakere edilmiştir. Özel hayatın gizliliği ve kişilik haklarına dair konularda modern hukuktan da faydalanılmıştır. The impact of social media platforms on communication and interaction among people
are being discussed in their positive and negative aspects by the experts. Considering the
speed and convenience of sharing information, documents, images, sounds and as such,
social media platforms’ positive effects on human life are irrefutable. On the other hand,
voluntary disclosure and the changing perception of privacy in the face of such disclosure
are among the negative effects of these platforms. Besides, privacy violations by
unauthorized interventions from outside of the social media platforms highly occupy the
agenda emphasizing the negative effects on the individual and community life. As a result
of the said negative effects, it is alleged that privacy collapsed which prompted the
scientific world to seek for a solution. Studies concerning the factors that led to the
collapse and a solution are being conducted in the fields of psychology, sociology and law.
The mainframe of this study is based on the problem mentioned above. At first, the
privacy concept in Islamic Law is summarized and the extent of privacy is discussed.
Thereafter, the negative effects of widely used social media platforms on the
understanding of privacy on moral grounds, events that may occur following the
reflections of those effects on society and necessary legal actions for those events are
discussed. Also, modern law has been utilized in matters of the privacy of private life and
individual rights.