Polat, NecmettinTerzi, Niyazi Uğur2021-06-032021-06-0320202020-06-03https://hdl.handle.net/20.500.12451/8030Günümüzde içme suyu, atık su, kanalizasyon şebekelerinde, yağmursuyu drenaj hatlarında, kendi akışı ile giden su taşıma yapılarında ve doğal enerji kaynakları vb. daha pek çok uygulamalarda kullanılan HDPE (yüksek yoğunluklu polietilen) esnek boruların kullanımı gün geçtikçe artmaktadır. HDPE borunun beton ve çelik gibi diğer boru türlerine göre tercih edilmesinin başlıca sebepleri hafif, ekonomik ve uzun servis ömürlü olmasıdır. Bu tezde, hendek ortamına gömülü esnek HDPE borular farklı rölatif sıkılık koşulları altında değişken sıcaklıklar altında deformasyon davranışları incelenmiştir. Çalışmada taç ve bel bölgesindeki deplasmanlar ve birim şekil değiştirme değerleri, konum sensörleri ve gerinim pulları ile ölçülmüştür. Araştırmalar, düşey gerilme uygulanan borular %50, %60 ve %70 rölatif sıkılık koşullarında ve -7°C, 26°C, 50°C ortam koşullarında yürütülmüştür. Silis kumlu hendek ortamında yürütülen deneylerde, sıkılık artışı oldukça deformasyonlar azalmıştır. Ayrıca en yüksek ortam sıcaklık koşulu olan 50°C'lik durumda en büyük deplasman ve eğilme moment değerleri elde edilmiştir. Sıcaklığın artışı, elastisite modülünün azalmasına bağlı olarak deformasyon değerlerini dramatik biçimde arttırmıştır. Soğuk ortamlar ile oda sıcaklığı arasında büyük deplasman farklılıkları gözlemlenmemiştir.Today, the use of the HDPE (high-density polyethylene) flexible pipes is increasing day by day in drinking water, wastewater, sewerage networks, rainwater drainage lines, water transport structures and natural energy sources, etc. The main reasons why HDPE pipe is preferred over types such as concrete and steel are light, economical and long service life. In this master's thesis, flexible HDPE pipes embedded in the trench exposed them to variable relative density and different thermal conditions and deformation behavior were investigated. In the study, displacements and elastic strain values in the crown and springline regions were measured with LVDTs (linear variable differential transformer) and strain gauges. As a result, pipes with vertical loading were tested under 50%, 60%, 70% relative density conditions and -7°C, 26°C, 50°C thermal conditions. In the experiments carried out in the silica sandy trench, the deformations increased deformations and strains decreased due to the increase in relative density. Besides, the maximum displacemets and bending moment values were obtained in the case of 50°C which is the maximum thermal condition. The increase in temperature increased the deformation values due to the decrease in the modulus of elasticity.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessGömülü BoruIsıl EtkileriSilis KumuYüksek Yoğunluklu PolietilenBuried PipeThermal EffectsSilica SandHigh Density PolyethyleneMaster Thesis