Yıldız, Mehmet SamiCan, AyşegülGümüş, Kudret SafaÖzkaya, Mehmet2023-04-122023-04-122020978-605-69519-3-0https://hdl.handle.net/20.500.12451/10428Bu çalışmanın amacı Osmanlı Devleti’nde modern eğitim anlayışının 20. yüzyıl başlarında Aksaray Kazası’na olan etkilerini ortaya koymaktır. Dolayısıyla çalışmamızda 20. yüzyıl başlarında Niğde Sancağı’na bağlı Aksaray Kazası’ndaki eğitim faaliyetleri yeni usulde eğitim veren okullar bağlamında ele alınacaktır. Osmanlı Devleti’nde yaygın eğitim faaliyetleri 19. yüzyıl ortalarına kadar daha çok vakıflar gibi sivil toplum kuruluşları tarafından, mahalli imkânların elverdiği ölçüde yapılıyordu. Ancak 1845’te Muvakkat Maarif Meclisi’nin 1846’da Mekatib-i Umumiye Nezareti’ne dönüştürülmesiyle başlayan ve 1857’de Maarif-i Umumiye Nezareti’nin açılmasıyla tamamlanan teşkilatlanma eğitimin belli esaslar çerçevesinde yapılmasını sağladı. Ardından 1869’da Maarif-i Umumiye Nizamnamesi ile eğitim işlerinin devlet tarafından verilmesi konusunda önemli bir adım atıldı. Bu Nizamname ile genel eğitimin en temel unsurunu teşkil eden “sıbyan” mektepleri “ibtidai” olarak isimlendirilmeye başlandı. 1869 yılından itibaren yeni usulde eğitim veren ibtidai (ilköğretim) ve rüştiye (ortaöğretim) gibi okulların yaygınlaştırılmasına gayret edildi. Aksaray’da da eğitim faaliyetleri devletin takip etmiş olduğu genel politikalardan etkilenmiş, yeni usulde eğitim veren okullar açılmaya başlanmıştı. Dolayısıyla bu çalışmada 20. yüzyıl başlarında Aksaray’da yeni usulde eğitim veren okullar ve bu okullardaki eğitim faaliyetleri incelenecektir. Bu kapsamda Aksaray Rüştiyesi, Şeyh Hamit Mahallesi Feysa İbtidai Mektebi, Meydan Mekteb-i İbtidaisi, Piri Mehmet Paşa Mekteb-i İbtidaisi Hacı Hasanlı Mekteb-i İbtidaisi’ndeki eğitim faaliyetleri ele alınacaktır. Çalışmamız daha çok Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğü’nde bulunan ve Aksaray’ı da kapsayan defterler ile T.C. Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi’nde yer alan belgeler ışığında yapılmıştır.The aim of this study is to reveal the effects of modern education understanding in the Ottoman Empire on Aksaray District in the early 20th century. In this study, educational activities in Aksaray town which was affiliated with Niğde district in the early 20th century will be addressed with reference to schools which offered new style education. To the extent the local capabilities allowed, common educational activities were being performed primarily by civil society organizations such as foundations in the Ottoman State until the mid-19th century. However, the organization process which was launched with the transformation of the Temporary Education Assembly into the Ministry of Public Schools in 1845 and completed with the opening of the Ministry of Public Education in 1857 assured that the education would be offered as per certain core principles. Subsequently, through the General Education Regulation in 1869, a significant step was taken by the state toward taking on the responsibility for educational affairs. Together with this Regulation, ‘children’ schools which formed the inner core of the general education were named as ‘primary’ schools. As of 1869, efforts were made to make primary and secondary schools, which offered new style education, widespread across the country. Also in Aksaray, educational activities were under the influence of general policies pursued by the state, and schools which offered new style education were being opened. Thus, schools offering new style education in Aksaray in the early 20th century and educational activities in these schools will be explored in this study. In this context, educational activities in Aksaray Secondary (Rüştiye) School, Şeyh Hamit Neigborhood Primary (İbtidai) School, Meydan Primary (İbtidai) School, Piri Mehmet Paşa Primary (İbtidai) School, Hacı Hasanlı Primary (İbtidai) School will be studied. This study will be mostly performed in light of notebooks, which are present in the Regional Directorate of Manuscripts in Konya province of Turkey and focus also on Aksaray, and documents in the Ottoman Archive of the Presidency of the Republic of Turkey.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessAksaray20. YüzyılEğitimMekteb-i İbtidaiyeMekteb-i Rüştiye20th CenturyEducationPrimary SchoolSecondary SchoolBook1455