Güllü, ÖzlemSandallar, Sevilay2024-11-112024-11-1120242024-02-09https://hdl.handle.net/20.500.12451/12588İklim değişikliği; doğrudan veya dolaylı olarak insan faaliyetleri sonucunda küresel atmosferin bileşimini bozan değişikliklerdir. Gelişen sanayileşmeden kaynaklanan sera gazları küresel ısınma ve iklim değişikliği problemlerini meydana getirmektedir. Sera gazlarının başında karbon dioksit (CO2), su buharı (H2O), metan (CH4), diazot oksit (N2O), hidroflorür karbonlar (HFCs), perfloro karbonlar (PFCs), sülfürhekza florid (SF6), ozon (O3) gelmektedir. Günümüzde en önemli çevre sorunu olan küresel iklim değişikliği ve karbon emisyon salınımları arasındaki ilişki yapılan bilimsel çalışmalarla ortaya konulmaktadır. Kurumsal karbon ayak izi birim karbondioksit cinsinden ölçülen ve üretilen sera gazı miktarı açısından insan faaliyetlerinin çevreye verdiği zararın ölçüsü olarak değerlendirilmektedir. Karbon ayak izi hesaplamaları için öncelikle emisyon kaynakları belirlenerek bunların sera gazı emisyonlarına dönüştürülmesi gerekir ki hesaplamalar yapılırken, doğrudan (enerji tüketimi, ulaşım vb.) ve dolaylı (ürün ve hizmetlerin tedarik zinciri boyunca) olarak belirlenen bu emisyonlar birim başına CO2 eşdeğerine dönüştürülerek ISO 14064-1 standardına uygun olarak hesaplamaya dahil edilmektedir. İklim değişiklikleri, sera gazı etkisine sebep olduğu için yaşamımıza olan etkilerini ölçebilmek, hesaplamaları yapmak, iklim değişikliği kaynaklı riskleri tespit etmek, önlemleri almak ve korumak amacı ile kurumsal karbon ayak izi takibi ve değerlendirilmesi günümüzde daha fazla önem kazanmıştır. Çalışma kapsamında GHG Protokolü, ISO 14064 ve IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) klavuzları rehberliğinde hesaplama bazlı metodoloji ile ilerlenerek madencilik sektöründeki emisyon kaynakları ve karbon ayak izi hesaplamaları gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre en çok karbon emisyonu salınımını % 28 oranında doğrudan emisyon kaynaklı olarak gerçekleştirilmektedir (Şekil 6.7). Bunun yanı sıra % 57'lik kısmı önemli dolaylı emisyonlar, % 15'lik kısmı da enerji dolaylı emisyonlardan oluşmaktadır.Climate change is the changes in the composition of the global atmosphere as a direct or indirect result of human activities. Greenhouse gases resulting from developing industrialization cause global warming and climate change problems. The main greenhouse gases are carbon dioxide (CO2), water vapor (H2O), methane (CH4), diazot uoxide (N2O), hydrofluoride carbons (HFCs), perfluoro carbons (PFCs), sulfurhexa fluoride (SF6), ozone (O3). The relationship between global climate change, which is the most important environmental problem today, and carbon emission emissions is revealed by scientific studies. Corporate carbon footprint is considered as a measure of the damage caused by human activities to the environment in terms of the amount of greenhouse gases produced and measured in units of carbon dioxide. For carbon footprint calculations, emission sources must first be identified and converted into greenhouse gas emissions, and these emissions, which are determined directly (energy consumption, transportation, etc.) and indirectly (along the supply chain of products and services), are converted into CO2 equivalents per unit and included in the calculation in accordance with the ISO 14064-1 standard. Since climate changes cause greenhouse gas effects, corporate carbon footprint monitoring and evaluation has become more important today in order to measure their effects on our lives, make calculations, detect risks caused by climate change, take precautions and protect them. Within the scope of the study, emission sources and carbon footprint calculations in the mining sector were carried out using a calculation-based methodology under the guidance of GHG Protocol, ISO 14064 and IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) guidelines. According to the results obtained, the most carbon emissions are caused by direct emissions, with 28% (Figure 6.7). In addition, 57% consists of significant indirect emissions and 15% consists of energy indirect emissions.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessİklim DeğişikliğiKarbon Ayak İzi HesaplamalarıSera GazlarıClimate ChangeCarbon Footprint CalculationsGreenhouseGasesMaster Thesis