Ertit, Volkan2025-08-292025-08-2920202148-5933https://hdl.handle.net/20.500.12451/13979Dinin sanayileşme ile değişen rolü ve bunun analizi, akademik bir disiplin olarak 20. yüzyılın başlarında sistematikleşen sosyolojinin doğuşunun merkezinde yer almaktadır. Sosyolojinin, dinin güçlü olduğu geleneksel toplumdan dinin daha az önemli hale geldiği modern topluma geçişte karşılaşılan şaşkınlık ve şok dalgalarına bir yanıt olarak ortaya çıktığı söylenebilir. Bu sebeple, sosyolojinin başlangıcının aynı zamanda toplum ve din araştırmalarının da başlangıcı olduğu ifade edilebilir. Ancak söz konusu Saint Simon, Auguste Comte, Karl Marx, Émile Durkheim, Max Weber gibi sosyolojinin kurucu figürleri ve onların din konusundaki düşünceleri olduğunda, zaman zaman derinlikli olmayan yargıların akademik metinlerde baskın düşünce haline gelmeleri ile karşılaşılabilmektedir. Örneğin “Marx’a göre din afyondur ve kapitalistler tarafından toplumları uyutmak için kullanılır.”, “Simon ve Comte dinin yok olacağını belirtmişlerdir.” veya “Sosyolojinin kurucuları din modernleşme ile yok olacaktır fikrini savunmuşlardır.” gibi cümleler ile karşılaşılmaktadır. Bu makale ise, kurucu figürlerin din ile ilgili iddialarının daha fazla özene ihtiyacı olduğunu savunmaktadır. Bu sebeple makalenin amacı, bahsi geçen kurucu beş ismin dine ve özellikle dinin geleceğine dair fikirlerini bir arada okuyucuya sunmaktır. Makale için bu beş tarihsel figürün seçilmesindeki temel amaç onların sosyoloji ve din sosyolojisi alanının kurucu figürleri olmaları ve birçok akademik metinde -öyle olmamasına rağmen- “din modernleşme ile yok olacak iddiası”na temel oluşturmalarıdır. Çalışma düşünürlerin İngilizce ve Türkçe yayımlanmış eserleri ve konuyla ilgili ikincil kaynaklar kullanarak yazılmıştır. Makalenin iki mütevazı temel hedefi olduğu belirtilmelidir: Birincisi, düşünürlere atfedilen bazı iddiaların tekrar gözden geçirilmesine vesile olmak. İkincisi ise daha detaylı okuma yapmak isteyenler için giriş mahiyetinde ilgili literatürü okuyucuya sunmak.The changing role of religion due to industrialization and its analysis were atthe very center of the birth of sociology that became systematized in the early 20thcentury as an academic discipline. It can be said that sociology emerged as aresponse to the shock waves encountered in the transition from the traditional society where religion had been strong to the modern society where it became lessimportant. For this reason, it can be said that the beginning of sociology was alsothe beginning of academic inquires of interaction between religion and society.However, when it comes to the founding figures of sociology such as Saint Simon,Auguste Comte, Karl Marx, Émile Durkheim, Max Weber and their thoughts onreligion, it can be encountered occasionally that superficial judgments may becomethe dominant thought or tendency in academic texts. For example, these sentencesare common in intellectual world: “According to Marx, religion is opium and it isused by capitalists to govern societies.”, “Simon and Comte stated that religion willdisappear.” or “The founders of sociology argued that religion will disappear withmodernization.” This article, however, argues that the claims of the founding figuresregarding religion need more attention. For this reason, the aim of the article is topresent the ideas of this five well-known figures about religion and especially thefuture of religion to the reader. The main reason of selecting these five historicalfigures for the article are that they are the founding figures of sociology and thesociology of religion, and although they do not support the idea that “religion willdisappear with modernization”, their works are used to state this claim. The worksof thinkers and secondary sources published in English and Turkish on this topicwere used. The article has two modest goals: i) to restimulate some discussions onthe ideas/claims attributed to thinkers and ii) to present the relevant literature to thereader as an introduction for those willing to read these thinkers in detail.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessDin SosyolojisiSaint SimonAuguste ComteKarl MarxÉmile DurkheimMax WeberSociology of ReligionArticle714135