Çalışma hayatında ahlak ve etik üzerine bibliyometrik bir çözümleme

Abstract

Bu çalışmanın amacı, akademik bilgi üretiminin önemli bir boyutunu oluşturan lisansüstü tezlerde çalışma ahlakı ve etrafındaki kavramların bibliyometrik olarak analiz edilmesidir. Ahlak kavramı, iyi ve kötüye, doğru ve yanlışa ait ilkeler olarak tanımlanırken; etik, davranışları dikkate alarak neyin iyi veya kötü; neyin doğru veya yanlış olduğunun ortaya konulmasıdır. Bu çalışmada, toplumda işe ve çalışmaya gösterilen tutumlar ve bu husustaki değerler anlamını taşıyan çalışma ahlakı kavramı ele alınmıştır. Bu araştırmada, Yüksek Öğretim Kurulu web sayfasında yer alan Ulusal Tez Merkezi veri tabanı üzerinden çalışma ahlakı, çalışma etiği, iş ahlakı, iş etiği, meslek ahlakı ve meslek etiği anahtar kelimeleri kullanılarak bu konularda yayınlanan lisansüstü tezler bibliyometrik analiz yapılarak değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda, 1996–2019 yılları arasında yazılan 163 tez çalışmanın evrenini oluşturmaktadır. Tezlerin savunulduğu yıl, danışman unvanı, anabilim dalı, anahtar kelime, örneklem, araştırma metodu, kullanılan veri analiz tekniği gibi değişkenler ile değerlendirme yapılarak, Türkiye’de çalışma ahlakı ve etrafındaki kavramlarla ilgili yapılan lisansüstü tezlerin genel bir haritası çıkarılmıştır. Çalışmanın neticesinde, Türkiye’de ahlak ve etik ile ilgili çalışmaların birçok akademik alana yayıldığı, yapılan çalışmaların 2016-2019 yıllarında artış gösterdiği tespit edilmiştir. Etik ve ahlak kavramlarının tam olarak anlaşılmadığı ve birbirine karıştırıldığı ise araştırmanın bir başka sonucudur.

The purpose of this study is to bibliometrically analyse the work ethics and the concepts around it regarding postgraduate theses, constituting an important dimension of academic information production. Whereas the concept of morals is defined as principles regarding good and bad, right and wrong; ethics is determination of what is good or bad, what is right or wrong considering acts. In this study, approaches towards business and work and the concept of morals of work, meaning the values in this regard, are discussed. In this paper, keywords, “work ethics”, “morals of business”, “business ethics”, “morals of profession” and “professional ethics” have been used through database of National Thesis Centre on the website of Council of Higher Education have been used postgraduate theses published in this fields have been evaluated by being analysed bibliometrically. In this direction, 163 theses, written between the years 1996 and 2019 constitute the sampe of the study. An evaluation has been made with variables such as the data analysis technique used, research method, sample, keyword, department, title of the supervisor, the year when the thesis was defended and a general map of the postgraduate theses have been created with respect to work ethics and concepts around it in Turkey. In conclusion of the study, it has been detected that studies related to moral and ethics in Turkey have been performed in most academic fields and the number of the studies were on increase between 2016 and 2019. The fact that the concepts of morals and ethics are not completely comprehended and they are mistaken for each other is another result of the research.